Iğdır’da 4 çocuk sahibi H.Y. (68) ve C.Y (67) çifti, geçen ay meskenlerinde kendi yaptıkları zerzevat konservesini tüketti.
Bir gün geçtikten sonra C.Y, çift görme, konuşma bozukluğu ve teneffüs düşüncesi nedeniyle Iğdır Devlet Hastanesi Acil Servise başvurdu.
‘TOKSİNDEN KAYNAKLANAN ZEHİRLENME’
Tetkiklerde botulizm (toksinden kaynaklanan zehirlenme türü) teşhisi konulan ve konserveden zehirlendiği anlaşılan C.Y, ağır bakımda yapılan müdahaleye rağmen hastanedeki 3. gününde hayatını kaybetti.
2 GÜN SONRA EŞİ DE YOĞUM BAKIMA YATIRILDI
Hastaneye kaldırılan eşinden 2 gün sonra emsal şikayetlerle Iğdır’daki hastaneye başvuran H.Y ise daha sonra Erzurum Kent Hastanesi Acil Ağır Bakımda tedaviye alındı. Burada 4 gün ağır bakımda ömür gayreti veren H.Y, enfeksiyon hastalıkları servisindeki tedavisinin akabinde geçen hafta taburcu edildi.
Şehir Hastanesi Acil Ağır Bakım hekimlerinden Ziyada Öztürk Gündoğdu, H.Y’yi ağır bakımda 4 gün takip ettiklerini söyledi.
AĞIZ KURULUĞU, YUTMADA ZAHMET…
Hastanın konserve yeme hikayesi sonrasında ağız kuruluğu, yutmada zahmet üzere şikayetlerle dış merkezden kendilerine sevk edildiğini belirten Gündoğdu, şöyle konuştu:
“Hastalar genelde ağız kuruluğu, çift görme, yutma ve konuşma bozukluğu ya da teneffüs zahmeti üzere semptomlarla geliyor. Hastamızın eşi Iğdır’da ağır bakım takibinin 3. gününde vefat ediyor. Hastamız birinci geldiğinde hayati tehlikesi olması sebebiyle ağır bakımda takip ettik.”
Acil Ağır Bakım hekimlerinden Işıkta Öztürk Gündoğdu, şu ikazlarda bulundu:
“Botulizm toksini hayatı tehlike edecek tesir oluşturabiliyor. Genelde halkımız konservesini meskende yapıyor. Konserve yapılırken uygun şartlarda sterilize edilmesi ve kapağının kapatılması gerekiyor. Bu nedenle konut konservesinden fazla uygun şartlarda sterilize edilmiş, kapatılmış ve son kullanma tarihi geçmemiş konserve tüketilmeli.”
1 GÜN YA DA HAFTALAR SONRA DA SEMPTOMLAR GELİŞEBİLİR
Bozuk konserveler küçük ölçüde tüketilse bile hayati tehlike oluşturabildiğine dikkati çeken Gündoğdu, konserve tüketildikten 1 gün ya da haftalar sonra da semptomların gelişebildiğini lisana getirdi.
Gündoğdu, konserve tüketimi sonucu kelam konusu şikayetler durumunda derhal acil servise başvurulmasını istedi.
Bu üslup hadiselerin çok sık görülmediğini anlatan Gündoğdu, “Eğer toksin çok alındıysa bedendeki kimi hudut hücrelerini etkileyebiliyor ve hastadan hastaya semptomların şiddeti değişiyor. Hastamızın ailesi eşinin vefatını kendisine belirtmemişti, eşini kaybettikten birkaç gün sonra bize başvurmuş ve eşinin vefatından haberi yoktu, biz de eşinin vefatını yakınlarından öğrenmesini istedik. Hastamız için ağır çaba verdik ve antitoksin uyguladık, tedaviye cevap aldık.” sözlerini kullandı.
GIDA MÜHENDİSİ UYARDI
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Besin Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Memnune Şengül ise besin zehirlenmelerinin daha çok mesken tipi konservelerin tüketimiyle yaşandığını söyledi.
Konserve hazırlarken paklık ve hijyene dikkatin yanı sıra taze besinlerin bekletilmeden işlenmesini ve bozulmamış eserlerin tercih edilmesini öneren Şengül, konserve kabına eser doldurulduktan sonra havasının alınıp kapağının düzgün kapatılması gerektiğini söyledi.
BOTULİZM NEDİR
Botulizm yahut botulismus, Clostridium botulinum bakterisinin ürettiği toksinden kaynaklanan bir zehirlenme tipi. Çoğunlukla, meskende hazırlanmış ve uygun formda sterilize edilmemiş konservelerden kaynaklanır. Bununla birlikte açık yaralardan da enfeksiyon kapılabilir. C. botulinum bakterisi toprak altında oksijensiz ortamda yaşar ve ısıya güçlü sporlar üretir. Sporların büsbütün yokedilmesi için, besinlerin en az 120 °C sıcaklıkta kaynatılması gerekir ki bu sıcaklığa fakat düdüklü tencerede yahut endüstriyel ocaklarda ulaşılır. Olağan tencerede kaynatma gereğince inançlı değildir. Lakin, konservede üreyen bakterilerin ürettiği zehir ısıya çok güçlü değildir ve besinler yemeden evvel en az 2 dakika 70 °C sıcaklıkta pişirilirse toksinler büsbütün yok olur.
Bakterinin ürettiği güçlü toksin, gözlerde ahenk felci, çift görme, ağız kuruluğu, halsizlik, baş ağrısı üzere birinci belirtilerden sonra, ishal ve kusmaya neden olur; kalp ritm bozuklukları ve teneffüs felcine yol açarak hastayı vefata sürükleyebilir.
