Editör: Hasret Kıral
Geçmiş periyotlarda ziraî üretim sayesinde önemli gelirler elde eden Türkiye’de, ziraî dayanak ölçülerinin AKP iktidarı periyodunda her geçen yıl azaldığı ortaya çıktı. Çiftçiye gerekli dayanağı vermeyen AKP’nin öbür ülkelere ve bilhassa de Suriye’nin kuzeyine harcadığı paranın ziraî dayanak ödemelerinden kat kat fazla olması yansılara neden oldu.
TARIMSAL DESTEKLEME YILDAN YILA AZALDI
Derin bir ekonomik darboğaz içerisinde olan Türkiye’de besin fiyatları dünyanın bilakis her gün yükselmeye devam ediyor.
Özellikle daima yükselen dövizle birlikte fiyatları artan lakin döviz gerilediğinde fiyatları düşmeyen gübre, mazot, ilaç, tohum, yem üzere girdilerle çiftçilerin maliyetleri fahiş biçimde yükselirken, AKP’nin bu girdileri sağlayabilmesi için çiftçilere vermesi gereken ziraî takviye ödemeleri ise her yıl kayıp yaşadı.
2021 yılında çiftçilere yapılan ziraî dayanak ödemelerinin ölçüsü 2,62 milyar dolar iken, başka ülkelere yapılan kalkınma yardımları 8,40 milyar dolar, Suriye’nin kuzeyine yapılan kalkınma yardımları ise 6,69 milyar dolar oldu.
ÜMİT ÖZDAĞ REAKSİYON GÖSTERDİ
Zafer Partisi Genel Lideri Ümit Özdağ ise toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, çiftçilere verilen ziraî dayanaklarla başka ülkelere yapılan kalkınma yardımlarını karşılaştırdı.
Özdağ paylaşımında, çiftçiye verilmesi gerek takviyenin kâfi olmadığına dikkat çekerken, kendi çiftçimiz yerine Suriye ve başka devletlere yapılan yardımlara reaksiyon gösterdi.
Özdağ paylaşımında,
‘‘Para yok dediniz. Sıkılaştırma siyaseti ismi altında artırım ve ek vergiler ile Türk Milleti fakirleştirdiniz. Türk beşerinin meskenine götürdüğü rızkına göz diktiniz. Para yok dediniz. Besin arz güvenliğini bile görmezlikten geldiniz. Para yok dediniz; Çiftçiyi yeteri kadar desteklemediniz. 20 bine yakın köy okulunu kapattınız. Çiftçiye eser ve alım garantisi vermediniz. Çiftçinin sulama problemini çözmediniz. Yarım kalan sulama projelerine kaynak ayırmadınız. Kullandığı mazotundaki ÖTV ve KDV’yi kaldırmadınız. Gübre, İlaç, Tohum ve Yem maliyetini düşürecek yatırımlar yapmadınız. Yaklaşık 4 milyon hektara yakın tarım yerini sattınız yahut sattırdınız. Hayvancılıkla uğraşan çiftçiyi mağdur ettiniz. Kırsalda yaşayan gençlerimiz için sosyo-kültürel yatırımlar yapmadınız. Para yok dediniz Çiftçimizin alın terinin karşılığını vermediniz. Lakin yurtiçinde 13 milyon sığınmacı ve kaçak yabancıya milyarlarca dolar harcamaktan hiç çekinmediniz. Ücretsiz sıhhat, eğitim, besin ve her yerde öncelik verdiniz. Yetmedi ülkenin kaynaklarını özelleştirme ismi altında peşkeş çektiniz o da yetmedi yüksek faizle borç buldunuz. Bu paraların 72 milyar dolarını “Kalkınma Yardımları” ismi altında öteki ülkelerdeki vatandaşların refahını yükseltmek için harcadınız. Yurt içindeki Suriyelilere milyarlarca dolar harcamak yetmezmiş üzere Suriye’nin kuzeyindeki Suriyeliler için 47 milyar dolar harcadınız. Zafer Partisi bir taraftan ülkemizin demografik yapısını tehdit eden örtülü istilacıların gönderilmesi öteki taraftan Türk Milletinin alın terinin öncelikle Türk beşerinin refahını yükseltmek için kullanılması gerektiğinin uğraşını vermektedir’’ tabirlerini kullandı.
YASAYA UYULMUYOR
Türkiye’de ziraî takviyelerin düzenlenmesi için 2006 yılında çıkarılan Tarım Kanunu’nun 21. Maddesi’ne nazaran “Bütçeden ayrılacak kaynak, gayrisafi ulusal hasılanın yüzde birinden az olamaz”. Lakin AKP iktidarının bu yasaya hiçbir vakit uymadığı biliniyor.
2007-2023 yılları ortasında çiftçilerin Tarım Kanunu’na nazaran alması gereken takviye 715 milyar lira iken, ödenen toplam ölçü sırf 260 milyar lira olacak.
Buna nazaran, Tarım Kanunu’nun 21. Maddesi’ne nazaran çiftçilere son 16 yılda ödenmesi gereken fakat ödenmeyen dayanak ölçüsü 455 milyar liraya ulaşmış olacak.
Bu süreçte, öngörülen ölçünün altında yapılan ödemeler, 15 yılda sadece 5 kez hedeflenen ölçüsü yakalamış durumda. Bütçeden tarıma ayrılan dayanakların bu haliyle, çiftçilerin artan üretim maliyetlerini karşılayabilmekten epeyce uzakta olduğunu gösteriyor.
