Bakanlıktan, Resmi Gazete’de yayımlanan “2023 Yılında Yapılacak Ziraî Desteklemeler ve 2024 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Tohum Kullanım Dayanağına Ait Cumhurbaşkanı Kararı”na yönelik açıklama yapıldı.
Açıklamaya nazaran, kararla, ziraî üretimin ve besin arz garantisinin sürdürülebilirliğinin sağlanması için kesimin daha rekabetçi bir yapıya kavuşturulması, randıman ve kalitenin arttırılması hedefleniyor. Bunun yanında, muhtaçlık duyulan teknolojilerin yerli imkanlarla geliştirilmesi, biyolojik çeşitliliğin ve genetik kaynakların korunması, ziraî üretimde çevreci yaklaşımların benimsenmesi, uygulanan siyasetlerin aktifliğinin artırılması da destekleme programının ana temellerini oluşturuyor.
BUĞDAY TAKVİYE FİYATI
Kararla, 112 takviye tipinin ünite fiyatında artış gerçekleştirildi. Fark ödemesi takviyelerinden buğdayın takviye ünite fiyatı kilogram başına 10 kuruştan 100 kuruşa, arpa, çavdar, yulaf ve tritikalenin takviye ünite fiyatı ise kilogram başına 10 kuruştan 50 kuruşa yükseltildi.
Yağlık ayçiçeğinin takviye ünite fiyatı kilogram başına 70 kuruştan 100 kuruşa, kanolanın takviye ünite fiyatı ise 80 kuruştan 100 kuruşa çıkarıldı.
ORGANİK VE DÜZGÜN TARIM TAKVİYELERİNDE ARTIŞ ORANI
Kararla organik ve düzgün tarım takviyeleri ise yüzde 80 ile yüzde 200 ortasında artırıldı. Katı organik organomineral gübre takviyesi dekar başına 20 liradan 30 liraya yükseltildi. Sertifikalı tohum kullanım dayanağında eserlere nazaran yüzde 25 ile yüzde 50 ortasında artış yapıldı. Bu kapsamda buğday, arpa, tritikale, çeltik, yulaf, nohut ve çavdarın tohum dayanak ünite fiyatı dekar başında 50 liradan 65 liraya çıkarıldı.
Sertifikalı fidan kullanım takviyesi ünite fiyatlarında ise yüzde 150’ye varan artış gerçekleşti. Biyolojik ve biyoteknik gayret dayanağı ünite fiyatındaki artış ise yüzde 100’ü buldu.
Buzağı takviyesinin bütçesi 3 milyar liradan 5,5 milyar liraya ulaştı. Buzağı başına verilen temel takviye 500 liradan 750 liraya çıkarılırken, toplam buzağı dayanağı öbür kriterlerle birlikte hayvan başına 2 bin 100 lira oldu.
Manda, malak, tiftik üretimi ve arıcılık dayanakları de yüzde 100 artırıldı. Hastalıktan ari işletme dayanağı hayvan başına 600 liradan 1200 liraya yükseltildi. Anaç koyun/keçi takviyesi hayvan başına 50 liradan 100 liraya, tiftik keçisi ek takviyesi hayvan başına 20 liradan 40 liraya çıkarıldı.
ÇOBAN İSTİHDAMINA DESTEK
Sürü yöneticisi istihdam dayanağı 12 bin lira iken, bu takviye 30 bin lira olarak belirlendi. İpek böceği takviyesi kutu başına 240 liradan 450 liraya, yaş koza dayanağı kilogram başına 160 liradan 350 liraya yükseltildi.
Hayvan gen kaynakları takviyesinin ünite fiyatları yüzde 60 ile yüzde 165 ortasında artırıldı. Bu uygulamanın bütçesi 274 milyon lira iken, düzenlemeyle 653,5 milyon lira olarak tespit edildi. Ziraî yayım ve danışmanlık takviyesi 72 bin liradan 144 bin liraya, çiftlik muhasebe data ağı iştirak primi takviyesi işletme başına 600 liradan 1000 liraya çıkarıldı.
“TARIM SİGORTALARI İÇİN 12,75 MİLYAR LİRALIK KAYNAK AYIRIYORUZ”
Açıklamada görüşlerine yer verilen Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, son 21 yılda tarım siyasetlerinin ana eksenini daima üretimin desteklenmesinin oluşturduğunu ve bunun devam edeceğini bildirdi. Ziraî üretimde sürdürülebilirliğin sağlanmasında, üreticiye verilen dayanakların değerli tesiri olduğuna işaret eden Yumaklı, “Geçen yıl başlattığımız bitkisel üretimde değerli girdi maliyetlerinden olan gübre ve mazot takviyelerinin öne çekilmesi ve birebir olarak ödenmesi, çiftçimizde büyük karşılık bulmuştur. Bunu bu yıl da devam ettirerek üreticimize değerli bir finansman dayanağı sağlıyoruz. Üreticilerimizin güçlendirilmesi ve tüketicilerimizin korunması yolunda politikalarımızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz.” sözünü kullandı.
Kırsal kalkınma ve besin arz güvenliği için alınacak önlemlerin Orta Vadeli Program’da da yer aldığını anımsatan Yumaklı, şunları kaydetti:
“Tarımsal destekleme bütçemizi 63,4 milyar liradan, 2024 yılı için 91,55 milyar liraya çıkarıyoruz. Bu kapsamda, bitkisel üretim takviyesini 51,01 milyar liraya, hayvansal üretim takviyesini 18,71 milyar liraya, su eserleri dayanağını 250,7 milyon liraya, ziraî araştırma ve geliştirme takviyesini 682 milyon liraya, kırsal kalkınma dayanağını 8,15 milyar liraya yükseltiyoruz. Tarım sigortaları için de 12,75 milyar liralık kaynak ayırıyoruz. Mazot ve gübre takviyesi bütçesini de bir evvelki yıla nazaran yüzde 31,6 artışla 21,1 milyar liraya çıkarıyoruz. Hububat üreticilerimize 2023 üretim yılına ilişkin ve 2024 yılında ödenecek 11,5 milyar lira fiyatındaki mazot ve gübre takviyesi öne çekilerek, Ziraat Bankası finansmanıyla 2023 yılı Ekim ayında başlamak ve mazot ile gübre alımında kullanılmak üzere Ziraat Bankası kartlarına yüklenecek. İnşallah Gazi Meclisimizin de takdiriyle uygulamaya koyacağımız ziraî destekleme bütçemiz, üreticilerimizin gücüne güç katacaktır. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde, Türkiye Yüzyılı amaçlarımızı gerçekleştirme yolunda ziraî üretimimizi daha da ileriye taşımak için var gücümüzle çalışmayı sürdüreceğiz.”