FİLİZ KIRAL / GÜNBOYU
Gayrimenkul alım-satım trafiğinde yaşanan artış bilhassa büyükşehirlerdeki tapu dairelerinde yoğunluğa neden oluyor, kimi devirlerde randevu alınamıyordu. Tapudaki yoğunluğun azaltılması maksadıyla yeni bir uygulama muhtaçlığı ortaya çıktı ve noterler sisteme dahil edildi.
Noterlerde yalnızca konut değil, ofis, dükkân, arsa ve tarla üzere ‘tüm taşınmazların’ alım-satım süreci yapılacak.
NEREYE NASIL MÜRACAAT YAPILACAK?
Notere randevusuz gidilmesi mümkün değil. Satış sürecini noterden yapmak isteyenler Türkiye Noterler Birliği’nin ‘e-randevu/başvuru’ uygulamasından e-Devlet kapısını kullanarak müracaat yapacak. Müracaat esnasında, satışı yapılacak taşınmaz seçilecek. Türkiye Noterler Birliği Bilgi Sistemi’ne (TNBBS), tarafların bilgileri, taşınmazın emlak vergi kıymeti ile taraflar ortasında belirlenen satış bedeli üzere bilgiler işlenecek ve evrakları yüklenecek. (Yüklenen evrakların asılları, randevu tarihi ve saatinde ibraz edilecek.) Ayrıyeten sürecin yapılacağı noterlik de müracaat kademesinde seçilecek.
ALIM-SATIM SÜRECİ NASIL TAMAMLANACAK?
Başvurudan sonra noter, müracaat dokümanı düzenleyecek. Noter, düzenlediği müracaat evrakını Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne, Tapu ve Kadastro Paylaşım Sistemi (TAKPAS) üzerinden iletecek. Satışı yapılacak taşınmaza ilişkin detaylı tapu kayıt bilgileri ile öteki bilgi ve dokümanları de TAKPAS üzerinden sorgulayacak. Taşınmaza ait dokümanların eksik olması hâlinde eksiklikler taşınmazın kayıtlı olduğu tapu müdürlüğünden talep edilecek. Noter, eksik doküman ya da taşınmazın satışına mahzur türel bir durumun bulunmadığını tespit ettikten sonra kontrat hazırlayacak.
Genel Müdürlük, sürece ilişkin döner sermaye hizmet bedeli ile tapu harcının tahsiline ait e-tahsilat seri numarası üretip notere TAKPAS’tan iletecek. Noter, e-tahsilat seri numarası ve ödeme yolu ile mukavelenin imzalanmasına yönelik randevu tarih ve saatini taraflara kısa bildiriyle bildirecek. Taraflara, randevu tarih ve saatinde noterlikte hazır bulunmazlarsa, 10 gün içinde noterliğe müracaat etmeleri halinde sürecin yapılacağı, aksi takdirde müracaatın iptal edileceği bilgisi de tekrar tıpkı iletiyle iletilecek.
Noter, taşınmazın satışını kısıtlayıcı yahut satışa pürüz hukuksal bir durumun bulunmadığını tespit ettikten sonra mukaveleyi taraflara imzalatıp Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi’nden (TAKBİS) yevmiye numarası alarak mukaveleyi ve öbür dokümanları TAKBİS’e kaydedecek. Kontratın TAKBİS’e kaydından sonra tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanacak. Kontrat ile öteki evraklar süresiz saklanmak üzere noter tarafından TNBBS’ye kaydedilirken, tıpkı vakitte fiziki olarak da arşivlenecek. Taraflara, mukavele imzalandıktan sonra noter tarafından tapu senedi teslim edilecek.
NOTERE EK FİYAT ÖDENECEK Mİ?
Tapu dairesinde yapılan süreçlerde satış bedelinin yüzde 4’ü kadar tapu harcı ödenirken, noterlerde buna ek bir fiyat daha alınacak. Noter fiyatı taşınmazın pahasına nazaran 500 liradan az ve 4 bin liradan fazla olamayacak. Ayrıyeten bu ölçüler her yıl tekrar değerleme oranında artacak.
