Dünya dönüyor.
Yıllar çabuk geçiyor.
Büyük adam Süleyman Seba’yı 2014’te tam da bugün kaybetmiştik.
9 defa 365 gün gitmiş bile.
ÖLÜMSÜZ ADAM
İnsanlar doğar, yaşar, ölür.
Kimi iz bırakmadan geçip sarfiyat dünyadan…
Çok azı da ölümsüzlüğe terfi ederek ayrılır ortamızdan…
Süleyman Seba da göç ederken sonsuzluğa… Ölümsüzlüğe terfi edenlerdendir.
Yaptıklarını yalnızca Beşiktaş”la, şampiyonluklarla, kupalarla anlatamazsınız.
“Şöyle liderdi, bu türlü yaptı” diye kestirip atamazsınız.
“Süleyman Seba” ismini sadece bir faninin ismi diye aktaramazsınız…
O isim bir tanımdır aslında.
– İnsanlığın tanımıdır.
– Kişiliğin tanımıdır.
– Namusun tanımıdır.
– Spor adamlığının tanımıdır.
– Güzelliğin tanımıdır.
– Otoritenin tanımıdır.
– Yardımseverliğin tanımıdır.
– Vatanseverliğin tanımıdır.
“Beşiktaş”ın tarifidir” ayrıyeten Süleyman Seba… En değerlisi de “Adamlığın tanımıdır.”
Dostluğun da tanımıdır elbette… Onun içindir ki en sevdiği müzik, “Unutulmuş birer birer… Eski dostlar, eski dostlar”dır.
Belki de bir ileti bırakmak istemiştir her dost meclisinde, masa muhabbetlerinde, arkadaş ortamlarında isterken bu şarkıyı…
“Eski dostları sakın unutmayın” diye…
TANIDIĞIM BİRİNCİ GÜN
Yıl 1984. 21 yaşında, daha mesleğin başında, muhabir olmak isteyen genç bir gazeteci adayıyım. O anlı ulu Milliyet gazetesinin spor servisinde çalışıyorum. Beşiktaş”ın efsane muhabiri, unutulmaz insan İlker Ateş;
– Gürel, dedi; Hazırlan Beşiktaş”ın kongresi çok değerli. Birlikte gidiyoruz. Notları sen tutacaksın, dikkatli ol.
Yer de Taksim”de o devrin ünlü Şan Sineması salonu. Lider Mehmet Üstünkaya, rakibi de Süleyman Seba.
Konuşmalar yapıldı, vakit zaman gerginlikler yaşandı, kıran kırana geçen yarıştan sonra kazananı Kongre Lideri Enver Kaya açıkladı:
Mehmet Üstünkaya: 400 oy.
Süleyman Seba: 485 oy.
Kongre sonuçları açıklanır açıklanmaz Üstünkaya, Seba”nın elini sıkıp kutladı ve salondan ayrıldı.
Süleyman Seba”nın ayrılması ise biraz uzun sürdü tabi, tebrik sırasına girenler, “Büyük başkan” diye bağıranlar. O sırada İlker abinin beni kolumdan tutarak yanına götürdüğünü hatırlıyorum. Elimi sıktığında kalbimin duracak üzere olduğunu hala unutmadım. İlker abi, “Süleyman abi, bizim Gürel. Gürel Yurttaş. Artık o da Beşiktaş muhabiri” dediğinde ne yanıt verdiğini tam olarak anımsamıyorum.
Heyecan içinde döndüm gazeteye. Notları daktiloya taktığım kağıda aktardım. İlker abinin o sırada bana söylediği şu kelamı hiç unutmadım:
– Bugün Beşiktaş”ta bir tarihin değiştiğine tanıklık ettin Gürel.
İlk vakitler ne demek istediğini anlayamamıştım lakin… Sonra yaşadıklarımdan anladım.
Yıllar içinde kendisiyle çok yakınlaştım. ”Süleyman bey”den ”Süleyman abi”ye geçmenin onurunu yaşadım.
Öptürmeyi asla sevmediği elini kimbilir kaç defa kavradım.
Akaretler”deki küçük dairesinde titreyen elleriyle yaptığı kahveyi tekraren kere içip, Beşiktaşlılığı, insanlığı öğrendim, tanıdım.
Yazdığım haberler nedeniyle kızdığı da olurdu ortada bir. Küstüğü de hatta. Lakin her seferinde gönlünü alıp, yanına oturmayı başardım.
O”nun meşhur dostlar sofrasında oturmanın erdemini sayısız defa yaşadım.
Kişiliğime kişilik kattı, karakterimi yönlendirdi benim o sofralar. Oturup kalkmasını, rakı içmesini, içerken fazla yenilmemesini, son kadehte kahve yudumlamasını, sarımsağın yararlarını, meclislerde insanların yanında nasıl davranılacağını öğrendim.
Sportif manada Beşiktaş”a yaşattıklarını biliyorsunuz esasen. Burada şu kadar kupa aldı, şu kadar şampiyonluk kazandı diye tek tek anlatmayacağım. Yaptırdığı tesisleri, Beşiktaş”ı nereden nereye getirdiğini, memur maaşına karşın büyük bütçeleri nasıl çevirdiğini de.
Onun başkanlığında ve sonrasında çabucak her kulübün kongresinde lider adaylarının kürsüye çıkıp da “Süleyman Seba üzere lider olacağım” vaadinde bulunması sportif manada neler başardığını anlatıyor aslında.
Aslında adamlığıydı hedeflenen; kupalar değil.
“İyi adam olunmadan yeterli Beşiktaşlı olunmaz” lafı da onundu. Beşiktaşlı olmanın birinci kuralıydı bu.
“Beşiktaş”a uygunluk yapmak istiyorsanız kimsenin adamı olmayın Beşiktaş”ın olun” derken de ders veriyordu tekrar herkese…
Hele de şu kelamı:
“Beşiktaş şampiyon olunsun, maç kazansın diye tutulmaz. Beşiktaşlılık bir kıymetler manzumesidir. Dürüstlüktür, ahlaklı olmaktır.”
HİÇ KİMSEYE SÖYLEMEDİĞİ SIRRI
Süleyman abinin hayatta en çok sevdiği Beşiktaş”tı.
Beşiktaş”ı yaşayan bir canlı olarak görür, kendisine yönelik vakit zaman yapılan tenkitlere bile bir şey demez, “Beşiktaş”ı üzmesinler de yeter” diye geçiştirirdi. Beşiktaş üzülmesin diye hayatını bile verirdi; eminim bundan.
Bakın bir örnek anlatayım.
1988 kongresinden bir müddet sonra. Beşiktaş maddi kahra girmişti, futbolcularına rakip kulüpler talip oluyordu, o efsane kadroyu elde tutmak zorlaşıyordu. Para gerekiyordu yani; yüklü bir ölçü para!
Ne yapalım, ne edelim derken bir bankadan kredi çekmeye karar verdiler. Evvel her vakit manevi oğlu olarak gördüğü efsane yönetici Metin Keçeli girdi devreye, yanındaki yöneticilerle birlikte bankalayla görüşme üstüne görüşme yaptı. Sonunda Süleyman abi de gitti. Banka garanti istiyordu, çek ve senet de kabul etmiyordu. Sonunda bankanın müdürü ağzındaki baklayı çıkardı:
– Süleyman beyefendi, dedi; tamam veririz. Ancak karşılığında garanti isteriz! Bunun için de fakat size güveniriz. Konutunuzu ipotek gösterin, çabucak parayı alın.
Zaten bir tane oturduğu konutu vardı Akaretler”de. Küçük bir daire. O kadar para etmezdi lakin banka “Süleyman Seba ismini garanti gördüğü için” istiyordu bunu.
Hiç düşünmeden attı imzayı.
Oturduğu meskeni ipotek verdi.
İşte böyeydi onun Beşiktaş sevgisi.
Ne konut, ne para, ne şan, ne şöhret! Hayattaki tek derdiydi Beşiktaş.
O efsane takım bu türlü tutuldu işte bir ortada; hala konuşulan şampiyonluklar, kupalar bu türlü kazanıldı.
Başkanlığından sonra da “Nasıl büyük başkan” olarak kaldığını, büyüklüğünün koltuk sayesinde olmadığını, adamlığın nasıl bir olay olduğunu da anladım.
”Şeyi şey etmeyin” kelamıyla aslında ne demem istediğini kavrayan etrafındaki sayılı insanlardan biriydim; bunun onurunu da yaşadım.
Kulağıma küpe olan çok lafı vardır, “Oğlum oğluum” diye başladığı o kelamları hala ses tonu ile kulağıma gelir vakit; hiçbirini unutmadım.
Lafı daha fazla uzatmadan söyliyeyim; 13 Ağustos 2014 tarihinde hayatımdaki en büyük acılardan birini yaşadım.
”Süleyman Seba öldü” kelamının beynime nasıl bir hançer üzere saplandığını unutamam. ”Ne ölmesi, o aslında ölümsüzlüğe göç etti, sonsuza kadar yaşayacak” diye mırıldandığımı da.
KAPIMI ÇALIP DURMA MEVT, BEN ÖLECEK ADAM DEĞİLİM!
Ölüm!
Ne soğuk bir söz değil mi?
Kimse yakıştıramaz kendine… Lakin bilir ki herkes o kadar yakındır ki vücudunu o soğukluğun kaplamasına…
Kimisi hazırlar kendini, bilir bir gün nasıl olsa göçüp gideceğini!
Kimisi ise ömrünü biraz daha uzatmak, ne olursa olsun yaşamak için varını ağırı koyar ortaya.
Oysa ölümsüzlük vücudunun sonsuza kadar dünya üzerinde kalması değildir ki.
Ölümsüzlük göç ettikten sonra bu dünyadan fikirleriyle, yaptıklarıyla, bıraktığı izlerle gerçektir fakat.
Ölümsüzlük para ve güç biriktirmektense insan biriktirenlerin eriştiği bir dağın doruğudur aslında.
Buna da cenaze merasiminde şahit oldum.
Hayatımda gördüğüm en kalabalık cenaze merasimlerinden birine 2014”ün o sıcak Ağustos gününde şahit oldum ben.
Hayatını geçirdiği Akaretler”deki sonradan Süleyman Seba Caddesi olarak ismi değiştirilen Spor Caddesi”nde iğne atsan yere düşmezdi!
İnönü Stadı”ndaki merasimde de o denli…
Sadece kalabalık olması değildi bu cenaze merasiminin özelliği. Katılanların çeşitliliği idi.
Doğal olarak Beşiktaşlılar vardı elbette ancak…
Galatasaraylılar da vardı, Fenerbahçeliler de…
Trabzonsporlular da vardı, Bursasporlular da…
Hemen her ekipten şahıslar, tanınmış isimler oradaydı.
Spor dünyası oradaydı, siyaset ve sanat dünyası da…
Akaretler”de çöp kutularından kağıt toplayan çocuklardan tutun da ülkenin en değerli iş adamları da…
Demek ki yalnızca benim ve etrafındakilerden benim tanıdığım sayılı insanlarda iz bırakmamıştı Seba…
Bir sefer bile görüştüğü şahıslarda de derin tesir yaratmış olmalıydı.
Faal olarak başkanlık yaparken de, başkanlığı bıraktıktan sonra da birleştirmeye çalışırdı her bölümü; cenazesinde de birleştirmesi büyük adamlığının deliliydi.
Cebinde taşısa da daima Necip Fazıl’ın şu iki mısrasını;
“Cenazemde olmasın çelengim, top arabam
Tabutumu taşısın dört tam inanmış adam.”
Onbinlerin omuzlarında taşınmıştı tabutu gözyaşlarıyla…
Ama tekrar de ”Ölecek adam” üzere göremedim hiç Süleyman abiyi. ”Artık ağırlaştı, hastane odasına ziyaretçi kabul edilmiyor” dendiğinde bile güzelleşeceği, ayağa kalkacağı, Akaretler”deki o küçük meyhanede bizleri toplayacağı inancını taşırdım daima. Cahit Sıtkı Tarancı”nın o meşhur şiirini o mırıldanıyormuş üzere düşünürdüm daima:
Kapımı çalıp durma mevt,
Açmam!
Ben ölecek adam değilim!
Alıştım bir defa gökyüzüne;
Bunca yıllık yoldaşımdır bulutlar.
Sıkılırım!
Kuşlar cıvıldamasa kısımlarında,
Yemişlerine doymadığım ağaçların,
Yağmur mu yağıyor,
Güneş mi var,
Farketmeliyim
Baktığım pencereden.
Deniz görünmeli çıksam balkona.
Tamamlamalı manzarayı
Karlı dağlarla sürülmüş tarlalar.
Ekmekten olamam doğrusu,
Nimet bildiğim;
Sudan geçemem,
Tuzludur teneffüs ettiğim hava.
Ya nasıl dururum olduğum yerde,
Öyle upuzun yatmış,
İki elim yanıma getirilmiş,
Hareketsiz,
Sükuta ramolmuş;
Sanki devrilmiş bir heykel!
Ellerim ne der sonra bana?
Soğumuş kalbime ne yanıt veririm?
Utanmaz mıyım ayaklarımdan?
Kalkmalıyım,
Dolaşmalıyım,
Sokaklarda, parklarda.
El sallamalıyım
Giden trenlere,
Kalkan vapurlara.
Bilmeliyim,
Gölgelerin uzunluğundan,
Saatin kaç olduğunu…
Islık çalmalıyım.
Türkü söylemeliyim
Yol boyunca,
Keyfimden ya hüznümden.
Geçmiş günleri hatırlamalıyım,
Dalıp dalıp akarsuya,
Hayaller kurmalıyım,
Güzel geleceğe dair.
Yanımdan geçenler olmalı,
Selam almalıyım;
Robenson”u düşünmeliyim,
Garipliğini:
Şükretmeliyim
İnsanlar ortasında olduğuma.
Nedir ki eninde sonunda mevt?
Ayrı düşmek değil mi aşinalardan?
Kapımı çalıp durma mevt,
Açmam;
Ben ölecek adam değilim.
AKARETLER”E ÇIKIN, HALA ORADA!
Evet, büyük usta Cahit Sıtkı”nın dediği üzere… Ölecek adam değildi Süleyman Seba.
Ölmedi de!
Beden olarak toprakta lakin…
İnanıyorum ki onu tanıyan herkesin her vakit yanında…
Akaretler yokuşunu çıkarken hissedersiniz onu; çabucak arkanızda!
Valideçeşme”ye gelip de duraksadığınızda soluğunu duyarsınız yanıbaşınızda!
Çarşıda, pazarda, stadda, kahvehanede, küçük bir meyhanede…
Acı bir kahve içerken ya da bir duble rakıyı yuvarlerken görürsünüz ki karşınızda!
Kulak kabartın, sesi geliyor!
Süleyman Seba yaşıyor hala!
SÜLEYMAN ABİ”YE İLETİ: Biliyorum; şayet bu yazdıklarımı görüyorsan bulutların üzerinden bir yerlerden; “Şeyi şey etmişsin sen de oğlum. Ne gerek var bu şeylere” diyor, kızıyorsundur bana bana.
Ama sensizliğin ne olduğunu sen nereden bileceksin ki Süleyman abi. Onu geride bıraktıklarına sor.
Sakın kızma!
Çünkü seni unutmak çok fakat çok güç.
