ABD ve Suudi Arabistan’ın arabuluculuğunda Cidde kentinde ilan edilen ateşkes, ikinci gününde de taraflarca ihlal edildi.
Başkent Hartum’un merkezi, kuzeyindeki Bahri ve batısındaki Umdurman’da şiddetli çatışmalar yaşandı.
Ordudan yapılan açıklamada, HDK’nin batıda Çad hududundaki El Cuneyne ve Zalince kentlerine saldırdığı, güneydeki El Ubeyd kentini muhasarayı sürdürdüğü ve sonuncusu başşehir Hartum’daki Ahmed Kasım Hastanesi olmak üzere hastaneleri işgali devam ettirerek 22 Mayıs’tan itibaren ilan edilen bir haftalık ateşkesi ihlal ettiği belirtildi.
HDK’nin salı günü başşehrin kuzeyindeki Vadi Seyyidina askeri hava üssüne saldırdığı ve başkentteki darphaneye baskın düzenlediği belirtilen açıklamada, bugün askeri bir uçağın motor arızası sebebiyle düştüğü fakat iki pilotun sağ olarak uçağı terk ettiği aktarıldı.
HDK’den yapılan açıklamada ise ordunun savaş uçakları, topçu ateşi ve karadan saldırarak ateşkesi farklı noktalarda ihlal ettiği belirtildi.
Meşru müdafaa hakkının kullanıldığı ileri sürülen açıklamada, ordunun başşehir Hartum’un Gabe Caddesi’ndeki saldırısının püskürtüldüğü ve 3 tankın ele geçirildiği bildirildi.
Açıklamada, “Başkentin batısındaki Umdurman’da uçaklar, güçlerimizin Hartum’daki mevzilerine saldırdı ve Mig tipi bir uçak düşürüldü.” sözleri kullanıldı.
Sosyal medyada paylaşılan manzaralarda başşehrin batısındaki Umdurman’da orduya ilişkin Mig tipi savaş uçağının HDK’nin uçak savar ateşinin akabinde alev aldığı ve iki pilotun paraşütle uçağı terk ettiği görülüyor.
Görüntülerde pilotlardan birinin askerin denetimindeki bölgeye inmeyi başardığı lakin başka pilotun yaralı olarak HDK’nin eline geçtiği kameralara yansıyor.
KISA VADELİ ATEŞKES
Taraflar, milletlerarası toplumun aracılık etmesiyle, 20 Mayıs’ta, 22 Mayıs Pazartesi 21.45’ten itibaren geçerli olmak üzere ateşkes ilan ettiklerini açıklamıştı.
Suudi Arabistan ve ABD, Sudan’da çatışan ordu ile HDK ortasındaki krizi çözmek için Cidde kentinde yapılan görüşmelerin devam edeceğini bildirmişti.
Sudan’ın tamamında uygulanacak “acil insani yardımların ulaştırılması ve temel hizmetlerin sağlanmasının” hedeflendiği kısa vadeli ateşkes mutabakatı, tarafların Cidde Bildirgesi’nde insani yükümlülüklerle ilgili verilen taahhütlere uymasını kapsıyor.
SUDAN’DA ORDU İLE HDK ORTASINDA ÇATIŞMA
Ordu, bir vakitler desteklediği lakin bağımsız ve paralel bir ordu üzere davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde büsbütün orduya entegre edilmesini talep ederken, HDK’nin ise sivil bir hükümetin akabinde yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan kelam savaşı ve tırmanan gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar ortasında başşehir Hartum ve çeşitli kentlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.
HDK, 2019’da darbeyle devrilen Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir periyodunda Darfur’da isyancılara karşı savaşmak, hudutları korumak ve asayişi sağlamak hedefiyle milis yapılanma biçiminde oluşturuldu. 2013’te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan akabinde giderek daha bağımsız bir yapıya kavuşan HDK’nin on binlerce mensubu bulunuyor.
Ülke içinde bir milyondan fazla kişinin yerlerinden edildiğini belirten Birleşmiş Milletler, çatışmalar nedeniyle 300 bin kişinin de etraf ülkelere kaçtığını açıkladı.
Sudan Sıhhat Bakanlığı da çatışmaların başından bu yana 709 kişinin öldüğünü, 5 bin 424 kişinin yaralandığını duyurdu.
(AA)
