Editör: Ayşe Memiş
Koceli’nin Derince ilçesinde Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) silosunda geçtiğimiz günlerde bir patlama meydana geldi. Patlamada 11 kişi yaralandı, 1 genç personel hayatını kaybetti.
Kocaeli Valisi Seddar Yavuz, Derince Limanı’ndaki patlamanın buğday tozu sıkışmasından kaynaklı bir patlama olduğunu değerlendirdiklerini söyledi. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ise patlamayla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu.
TMO Genel Müdür Ahmet Güldal da patlamanın toz patlaması biçiminde olduğunun değerlendirildiğini vurguladı. Güldal “Bu silolar 95 bin ton kapasiteli ve içinde 75 bin ton eser olan depolar. 60 adet kuyudan müteşekkil. Bu 60 kuyunun 13 adedinin ziyan gördüğünü biliyoruz, tespit ettik.” dedi.
“PATLAMA NEDEN ALT KISIMDA?”
Patlamanın üst kısımda değil de alt kısımda gerçekleşmesi başları karıştırmıştı. Toplumsal medyada bahisle ilgili paylaşım yapan ve Ziraat mühendisi olduğunu söyleyen bir kişi ise gündem yaratacak açıklamalarda bulundu.
Buğday sıkışmasından kaynaklı patlamaların üst kısımlarda gerçekleştiğina dair örnekler paylaşan ziraat mühendisi Kocaeli’deki patlmanın alt kısımda gerçekleşmesinin tuhaf olduğunu söyleyerek “Bu tarihe kadar hiçbir tahıl silosu patlamasında patlama yerde birebir halde 13 Siloyu etkileyecek şekilde olmadı.”dedi.
Ziraat Mühendisinin paylaşımına yorum yapan bir diğer kullanıcı ise “‘ Patlamadan korunma dökümanı ” hazırlanmış mı ? Patlama önleyici exproof materyal kullanılmış mı ? Zon 0, zon 1, zon 2 bölgeleri belirlenmiş mi ? Tüm bölgelerde çalışanlar için alınacak önlemler dökümanda belirtilmiş mi ? Tüm bunlara karşın mi patlama olmuş ?” sorularını yönelterek yeni kuşkular uyandırdı.
İŞTE ZİRAAT MÜHENDİSİNİN PAYLAŞIMLARI:
Ben Ziraat Mühendisiyim. Fotoğrafları yeni gördüm. Bu patlama bana nazaran toz sıkışmasından kaynaklanan bir patlama değil üzere. Bilgilerimi paylaşayım. Benim bildiğim kadarı ile TMO Türkiye genelinde 2 çeşit silo kullanmaktadır. Çelik ve Betonarme Silo
Derince deki TMO silosunun tipi Betonarme Silo. Silolar çoklukla silonun üst tarafından doldurulur. Tahıl yüklemesini kuyu ve öbür silolardan elevatörler ve konveyörler sayesinde yaparlar.Toz sıkışması önlemek için silolarda havalandırma sistemleri toz tutucu ve toz çekiciler vardır. Derince deki silonun tahıl depolama alanı fotoğraflardan anladığım kadarı ile tabanda değil +1. kattan başlıyor.1. Katın altında V koni formunda bir yapı var. V yapı yerle temas etmiyor. Bu tasarım silonun zelzeleye karşı dayanaklığını arttırıyorken bakım kolaylığı, arıza çıktığında bölgeye kolay ulaşım ve siloyu boşaltma kolaylığı sağlıyor. Aşağıdaki fotoğrafta silonun bakım ulaşım kapısını görmektesiniz. Patlamanın dıştan değil içten olduğunu görmektesiniz. Demirler dışarı yanlışsız bükülmüş ve hepsi birebir hizada.
Siloların içine tahıl beslemesi kuyulardan ve silolardan yapılır. Bu iş silonun üst kısmından olur. Tahıl tozu soluduğumuz havadan ağırdır. Bu yüzden tabana hakikat birikme eğilimindedir. Fakat silonun dışarısında toz birikmesi silonun yüksekliğinden ötürü bir birikmeolmadan dağılabilir. Silo içinde tahıl tozu uzaklaştırılamamışsa bu toz silo içinde depolanmaya başlayan tahılın üzerinde birikmeye başlar. Kırmızı ile gösterdim. Sarı ile gösterdiğim ise patlamanın nerede tesirli olabileceği bölgeler.
Bu genel bilgileri verdikten sonra gelelim başıma takılan yerlere.TMO Genel Müdürünün yaptığı açıklamalardan nazaran 13 Silo ziyan görmüş. Havalandırma fanlarının, toz toplayıcıların çalışır olduğunu, merkezi kumanda sisteminin aktif olduğunu biliyoruz. Havalandırma fanları, toz çekiciler, toz toplayıcılar çalışır vaziyette ise yalnızca bakım kapısı açık olan 13 Silonun iç kısmında bu toz nasıl birikiyor?
Silolar doldurulur yada boşaltırken bu süreç tek silo üzerinden yapılır. Tıpkı anda 3-4 silo doldurulmaz yada boşaltılmaz. Bu durum bu türlü iken 13 silonun alt kısmında birebir düzeyde hasar görmesini sağlayacak tozun birikmesini ben çözemiyorum. Güya patlayıcılar silo bakım kapısından girilip gerekli yere yerleştirmiş bir izlenim veriyor.
Tahıl Siloları patlamalarına örnekler
13 Ağustos 2014’te Coshocton, Ohio’daki patlama.
22 Aralık 1977 Greater New Orleans tahıl asansörü patlaması
Her şeyin bir birincisi olabilir.
????Bu tarihe kadar hiçbir tahıl silosu patlamasında patlama tabanda tıpkı biçimde 13 Siloyu etkileyecek şekilde olmadı.
????Videoda 00.50 saniyeye dikkat patlama üstten başlıyor
Son iki husus başımı çok karıştırdı. Bu formda patlamadan etkilenmiş 13 silo var. Bana tuhaf gelen kısım bu manzaralar işte.
BAŞKA BİR KULLANICININ YORUMU:
Çok âlâ bir anlatım olmuş. Toz patlamasının olduğu silonun havaya uçması gerekirdi. Çelik ya da beton fark etmez. Yanında bulunanlar da hasar alırdı fakat bu halde değil.
Tüm silolarda birebir anda toz patlaması olması mümkün değil. Benim merak ettiğim de bu işletmeye ilişkin ”Patlamadan korunma dökümanı ” hazırlanmış mı ? Patlama önleyici exproof materyal kullanılmış mı ? Zon 0, zon 1, zon 2 bölgeleri belirlenmiş mi ? Tüm bölgelerde çalışanlar için alınacak önlemler dökümanda belirtilmiş mi ? Tüm bunlara karşın mi patlama olmuş?
Yanıcı, parlayıcı, patlayıcı hususların bulunduğu her yerde patlamadan korunma dökümanı hazırlama zaruriliği var. Devlet 40 m2lik, günde yarım teneke tiner kullanan bir işyerinden bile bu dökümanı istiyor. Kendi işletmesinde neden hazırlamamış ?
RUSYA’DAN GELEN TAHILLARIN İNDİRİLDİĞİ SIRADA PATLAMA
Öte yandan Rusya’dan gelen buğdayların limana indirilişi sırasında patlama meydana geldiği tez edilmişti. Bu sav ziraat mühendisinin savlarını da doğurur oldu.
