Dünya Gazetesi’nden Naki Bakır’ın hazırladığı yazıya nazaran, 1,5 milyon dolayındaki EYT’liye şimdi aylık ödemelerinin başlamadığı yılın birinci üç ayında, Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) 20,4 milyar TL açık verdi. Kurumun birinci çeyrekte geliri yüzde 98,9 artışla 379 milyar lira olsa da devletin üstlendiği çeşitli ödemeler kapsamında üç ayda bütçeden SGK’ya yapılan transferler ise 131,5 milyar liraya ulaştı.
BÜTÇEDEN 131.5 MİLYAR LİRA TRANSFER EDİLDİ
Devletin üstlendiği çeşitli ödemeler münasebetiyle bütçeden toplumsal güvenlik sistemine yapılan transferler yılın birinci üç ayında 131,5 milyar liraya ulaşırken, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamında 1,5 milyon dolayındaki yeni hak sahibine şimdi aylık ödemelerinin başlamamış olmasına karşın, Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) açığı 20 milyar lirayı aştı. SGK bilgilerine nazaran, prim tahsilatı ve devletçe üstlenilen ödemeler için bütçeden yapılan transferlerle birlikte Kurum’un toplam geliri ocakmart periyodunda geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 98,9 artışla 379 milyar lira oldu.
Buna karşılık SGK’nın büyük kısmı emeklilere aylık ödemeleri ve sıhhat harcamaları olmak üzere toplam sarfiyatı ise yüzde 93,6 artışla 399,4 milyar lirayı buldu. Bunun sonucunda SGK’nın açığı birinci çeyrekte yüzde 29,6 büyüyerek 20,4 milyar liraya yükseldi.
SGK’nın gelir-gider istikrarında yüksek fiyatta açık oluşurken, salt prim geliri-aylık ödemesi bazında bakıldığında ise Kurum’un bu yıl birinci üç ayda olumlu bir noktaya dikkati çekti.
Geçen yıl birinci çeyrekte faal sigortalılardan 131,3 milyar lira prim toplayıp, emeklilere 137,1 milyar lira ile daha fazla aylık ödeyen Kurumun, bu yıl birebir periyotta ise 267,1 milyar lira olan aylık ödemelerine kıyasla 292,9 milyar lira ile daha fazla prim geliri elde ettiği belirlendi.
Üç aylık devirlere nazaran prim gelirleri yüzde 123 artarken, aylık ödemelerindeki artış yüzde 94,8’de kaldı. Öbür deyişle “pay as you go” modeline nazaran SGK, bu yıl birinci çeyrekte aktüeryal olarak lehte bir pozisyona geldi. Buna nazaran SGK’ın üç aydaki açığı büyük oranda, sıhhat harcamaları ve devletçe üstlenilen ödemelerden kaynaklandı.
YILLIK TRANSFER 500 MİLYARI AŞABİLİR
SGK datalarına nazaran bütçeden toplumsal güvenlik sistemine transferler yıldan yıla katlanarak büyüdü. 5510 sayılı yasa ile emeklilik yaşının yükseltildiği 2008 yılında 35 milyar lira seviyesinde bulunan toplumsal güvenlik transferleri, 2009’da birinci kere 50 milyar lirayı, 2019’da 100 milyar lirayı aşmış, 2021’de 252,1 milyar, 2022 yılının tümünde de 389 milyar lira olmuştu. Bu yılın birinci üç ayındaki fiyat dikkate alındığında yılın tümündeki transfer meblağının 500 milyar lirayı aşacağı kestirim ediliyor.
