Türkiye İktisat Şurası’na Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile ilgili bakanlar katıldı.
TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu’nun açılış konuşmasının akabinde Cevdet Yılmaz konuştu. Mehmet Şimşek ise bugün (17 Ağustos) Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) 66. Genel Kurulu’nda konuştu ve TOBB toplantısının gündemlerine değinerek, bankalardan takviye istedi.
Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşcu, Cevdet Yılmaz ile Mehmet Şimşek’in açıklamalarını Medyascope için kıymetlendirdi. Şimşek’in bugün lisana getirdiği, 2023 yılında yüzde 4,5’lik büyüme beklentisinin gerçekleşebileceğini söyleyen Babuşcu, “Türkiye iktisadı dinamik bir iktisat, yüzde 4,5 büyüme çok fazla değil. Tam 4,5 olmasa da, yüzde 4’ün üzerinde büyüme gerçekleşme mümkünlüğü, az da olsa var” dedi.
“Parasal sıkılaştırma nisan 2024’te başlayacak, aşılması gereken eşik lokal seçimler”
Şimşek’in açıklamalarında, mali sıkılaşmaya ait kelamları dikkat çekti. Şimşek, para siyasetinde sadeleşme, sıkılaşma adımlarının devam edeceğini söyledikten sonra, “Parasal sıkılaşmanın muhtemelen sonuna geldik, 2024’ün ikinci yarısından itibaren bir gevşeme mümkünlüğü artmıştır” dedi. Şimşek’in “sıkılaşmanın sonu” derken FED’i (Amerikan Merkez Bankası) kast ettiği yorumuna ait Babuşcu, şunları söyledi:
“Eğer FED için söylediyse sorun yok fakat Türkiye iktisadı için söylediyse, ‘Sıkılaştırmanın sonuna geldik’ diye bir şey kelam konusu olamaz, sıkılaştırmaya yeni başlıyoruz. Hatta önümüzdeki dokuz ay bile sıkılaştırma olmayacak. Sıkılaştırma nisan 2024’ten itibaren başlayacak. Aşılması gereken eşik lokal seçimler. Lokal seçimlere kadar pek yumuşak ve ondan evvelki iki yıldır uygulanan iktisat siyaseti uygulanmaya devam edecek.”
“Mehmet Şimşek hükümetin kabahatini bankalara yüklüyor”
Mehmet Şimşek, TBB Genel Kurulu’nda, TOBB etkinliğinde temsilcilerin finansmana erişim sıkıntısını lisana getirdiğini aktardı. Şimşek, gerçek kesimi desteklemesi için bankalara davet yaparak, “Sürdürülebilir büyümenin devamı için gerçek kesimin finansmana kesintisiz ulaşması önemlidir” dedi. Babauşcu, Şimşek’in daveti hakkında şunları söyledi:
“Bankacılar kredi vermek istemiyor değiller, istiyorlar lakin son iki yıldır o denli makro ihtiyati önlemler alındı ki. Makro ihtiyati önlemler başlığı altında yapılan düzenlemelerden ötürü, bankaların kredi verecek durumu yok şu an.
Daha bir ay önceye kadar negatif, yani bankanın ziyan ettiği bir faiz vardı. Kredi faizleri yüzde 15’lerdeyken, mevduat faizleri yüzde 40’lardaydı. Son bir aydır mevduat faizleri yüzde 40’tan 25’e düşerken, kredi faizleri üst yanlışsız gitmeye başladı. Bundan sonra daha fazla kredi verebileceklerini düşünüyorum. Mehmet Şimşek, hükümetin üstündeki cürmü bankacılara, bankalara yüklüyor.”
“Bankalara ‘kredi verin’ demek, markete ‘ekmet sat’ demeye benziyor”
Mehmet Şimşek’in “Özel bankaların yalnızca tüketici kredilerine odaklandığı periyot geride kalmalı, sürdürülebilir değil” kelamlarıyla bankalara davetini Babuşcu, şöyle yorumladı:
“Bankalara ‘Kredi verin’ denilmez. bankalar kredi vermek için kurulmuş kuruluşlardır, kredi vermek isterler lakin düzenlemelerle bankaları kredi veremez yahut ziyan eder hale getirirseniz, natürel ki kredi kullandırmazlar.
Mehmet Şimşek’in yahut hükümetin bankaların kredi verebileceği ortamı hazırlaması değerli, aksi takdirde bankalar kredi veremez. Bu bir markete ekmek sat demeye benziyor. Market zati ekmek, besin hususları, paklık eserleri satmak için kurulan bir kuruluş değil mi? Bankalara kredi verin demek, markete besin unsuru, paklık eserleri sat demeye benziyor.”
“Üzerlerine düşeni şimdiye kadar yapmaları lazımdı”
Şimşek’in finansmana erişim sorunu yaşayan firmalar için “Üzerimize düşeni yapacağız” kelamlarını, lokal seçimlere kadar “yeterince yapamayacakları” formunda kıymetlendiren Babuşcu, “Üzerlerine düşeni şimdiye kadar yapmaları lazımdı, makro ihtiyati önlemler başlığı altındaki, bankaların elini kolunu bağlayan tüm düzenlemelerin kaldırılması gerekiyordu” dedi.
“Yatırım teşviğini banka kredisi üzerinden vermeye kalkarlarsa mümkün değil”
Cevdet Yılmaz, TOBB’da yaptığı konuşmada, yatırım teşvikleri üzerinde çalıştıklarını, Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB) bünyesinde yeni bir genel müdürlük oluşturduklarını söyledi. Yatırım için nasıl bir teşvik programı gelebileceği ile ilgili Babuşcu, “Konuyla ilgili hiçbir duyumum yok ancak yatırım teşviğini banka kredisi yahut faiz üzerinden vermeye kalkarlarsa, bu ortamda uzun vadeli bir yatırım kredisini bankaların vermesi mümkün değil. Zira önümüzü göremiyoruz yahut dokuz ayı görebiliyoruz, seçimden sonrasını hiç kimse göremiyor” diye konuştu.
SBB bünyesinde genel müdürlük oluşturulmasının daha sistemli ve uzun vadeli gayelere yönelik olup olmadığı sorusuna Babuşcu, “Sanmıyorum. Telaffuzda kalıyor, aksiyona gelince yapılan bir şey yok. Mehmet Şimşek ve Hafize Gaye Erkan büyük ümitlerle misyona getirildi fakat üç aydır çok önemli bir adım attıkları yok. Ondan evvelki, iki yıllık iktisat siyasetleri sonuçlarıyla devam ediyor” diye yanıt verdi.
