Kahramanmaraş merkezli zelzele felaketi sonrası yapılan inceleme, çarpıcı bir gerçeği ortaya çıkardı. Dicle Üniversitesi’nde 50’den fazla akademisyen, sarsıntıların vurduğu kentlerde yaptığı incelemenin akabinde rapor hazırladı.
Raporu hazırlayanlardan Prof. Dr. İdris Bedirhanoğlu, “Taşıyıcı sistemlerimiz çok esnek. Sarsıntıya çok az direnç gösteriyor. Bu direncin artırılması lazım, bunun için de binanın yükünü taşıyan perde duvar ve kolon ölçülerinin artırılması gerekiyor” dedi.
“TAŞIYICI SİSTEMLERİMİZ ESNEK”
Raporu hazırlayan Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İdris Bedirhanoğlu, yıkılan binalarda yapılan incelemede taşıyıcı sistemlerin eksik olduğunun görüldüğü, bunun önlenmesi için direncin perde duvar ve kolon ölçülerinin arttırılması gerektiğini tabir ederek şöyle söyledi:
“Taşıyıcı sistemlerimiz çok esnek. Sarsıntıya çok az direnç gösteriyor. Bu direncin artırılması lazım, bunun için de binanın yükünü taşıyan perde duvar ve kolon ölçülerinin artırılması gerekiyor. Bu çok çok kıymetli ve bu oranların sayısal olarak yaptığımız hesaplamalarda az olduğunu gördük. Birçok vilayette yaptığımız bina incelemelerinde bunu gördük. Bunun giderilmesi gerekiyor.
Diğer bir husus ise ayrıntılandırma. Detaylandırmalar, küçük ayrıntılar üzere geliyor. Küçük bir ayrıntı diyoruz lakin tesiri çok büyük. Birtakım yerlerde aralıkların çok daha büyük olması o kolonda göçmeye neden oluyor. Kancaların yapılmaması yahut da berbat yapılması, yani küçücük bir bağ teli eksik yapılıyor, beton döküm sırasında kayıyor yahut yanlış bir yere kaymış oluyor, bu detaylandırmalar küçük ayrıntılar, lakin tesiri çok büyük konulardır.
Biz bunlara dikkat çektik ve bu zelzelelerde de göçmeye neden olan, hasara neden olan, ağır hasara neden olan bu ayrıntılar oldu. Ama bu ayrıntılar uygun yapılmadığı vakit kağıt üzerinde yapılan çizimlerle uygulamadaki davranış birbirini tutmuyor.”
“SÜREKLİ BU EKSİKLERİ SÖYLÜYORUZ”
Binalarda kullanılan beton ve çelik donatılar üzere ayrıntıların da denetlenmesi gerektiğini söz eden Prof. Dr. Bedirhanoğlu, “Bundan sonra bu felaketleri yaşamamamız için bizim binamızın güvenliğini riske atmamamız lazım. Üzerine çok güzel düşünmemiz lazım. Bunun için kolon ve perde ölçümüzü artırmamız gerekiyor. Binamızın daha dirençli olması lazımdır.
Ondan sonra ayrıntılardan ödün vermememiz lazım. Statik ayrıntılar, donatı ayrıntıları, beton kalitesi, bunlardan ödün verilmemesi lazım. Hatta bu kapsamda şöyle bir teklifim var. Bina bittikten sonra da bu ayrıntıların denetlenmesi lazımdır. Biz daima bu eksiklikleri söylüyoruz.
Ama maalesef eksik uygulandığını, yine bir sürü kusurun olduğunu görüyoruz. Bu zelzeleler üzerine çok düzgün çalışmak lazım ve bu yazılan bütün raporların, tekliflerin, Tavsiyelerin çok uygun göz önüne alınması lazım. Bunla hareket edilerek hem yeni yapılarımızı gözden geçirmemiz gerekiyor” diye konuştu.
