Bosna Hersek’in, 1 Mart 1992’de düzenlenen referandumda bağımsız bir devlet olmasının akabinde 5 Nisan 1992’de Sırp birlikler tarafından kuşatılan Saraybosna, 3,5 yıl süren kanlı bir savaşa tanıklık etti.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Bosna Savaşı’nın sembollerinden “Umut Tüneli”, 4 ay 4 gün süren ağır uğraşların akabinde 30 Temmuz 1993’te tamamlandı.
Saraybosnalıların “özgür dünyaya açılan kapısı” haline gelen tünelin üstündeki konutun eski sahiplerinden Edis Kolar ve tünelin kazılışında çalışan Velid Softic, “Umut Tüneli”ni AA muhabirine anlattı.
Kolar, “1993’te buraya gelip babamdan, konutumuzu Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusuna (ARBİH) bir şey inşa edilmek üzere vermesini talep ettiler. Biz o vakitlerde buraya bir tünel yapılacağını biliyorduk. Konutumuzu ve yerimizi vermemizi talep edenler ortasında tünel projesinin mühendisi Nedzad Brankovic ile Aliya İzetbegoviç’in (Bosna Hersek’in birinci Cumhurbaşkanı) oğlu Bakir İzetbegoviç de bulunuyordu.” sözlerini kullandı.
BİZİM İÇİN EN DEĞERLİSİ BU TÜNELİN AÇILMASIYDI
Tünelin kazılmasında çalışan 300 bireyden Softic, bölgede “gizli bir görev” için insanların arandığını ve bunun tünel kazımı olduğunu daha sonradan anladıklarını söz etti.
Softic, “Ben de bu bireyler ortasında yer aldım. İstekli olarak çalışmayı kabul ettim ve büyük bir heyecanla tüneli kazmaya başladık. Birinci olarak günde 2 vardiya halinde çalışıyorduk, sonraları ise vardiyalar 3’e, 4’e çıktı.” diye konuştu.
Kazı çalışmalarının başlangıçta güzel gittiğini anlatan Softic, 300-400 metrenin akabinde işlerinin giderek ağırlaştığını, kazılan kumların dışarı tahliyesinin işlerini çok zorlaştırdığını belirtti.
Softic, kazma sürecine yağmur yağdığında orta vermek zorunda kaldıklarını lisana getirerek, “O vakitler 40 yaşındaydım, gençtim. Çok düşünmüyordum, bizim için en kıymetlisi bu tünelin açılması ve öbür bölge ve kentlerle kontağın sağlanmasıydı.” diye konuştu.