aç tel ve kök kısmı olarak ikiye ayrılır. Baş derisinin altında kalan kısım yani kök kısmı saç folikülü olarak bilinir. Saç telini besleyen kısım bu kısımdır. Saç derisinden salgılanan yağa sebum denir. Bu kısmın fazla olması saç kökünün yeterince beslenemesini ve güçsüz kalmasına sebep olur. Saç sağlığında genetik faktörlerin ve doğru bakımın yanı sıra doğru beslenme de çok önemlidir. Dengeli ve vitamin mineral açısından yeterli bir diyet saçlarınızın sağlıklı ve güçlü olmasını sağlar. Sağların canlılığı için yeterli su tüketimi çok önemlidir. Günde 3 litre su içilmelidir.
Saçların sağlıklı olması için protein ihtiyacı vardır. Çünkü saç telinin yapısında esas olarak keratin adlı protein bulunur. Yetersiz protein tüketimi sonucunda saçlar yeterli proteini alamaz ve güçsüzleşerek kırılır. Düşük kalitede protein tüketimi saçların rengini kaybetmesine ve güçsüzleşmesine yol açar. Saçların güçlü ve sağlam olması için en iyi protein kaynakları yumurta, et, tavuk, balik, süt, peynir, yoğurt, kurubaklagiller, tam tahıllardır. Saç derisi ve saç sağlığını iyileştiren diger besin ögeleri demir, biotin, çinko, selenyum, bakır, magnezyum ile A, B, E, C, D vitaminleridir. Günlük tüketilmesi gereken dört temel besin grubunu (süt grubu, et grubu, tahil grubu, sebze-meyve grubu) içeren dengeli bir diyet aslinda bu besin ögelerinin de yeterli miktarlarda alınmasını saglar. Ancak her zaman güçlü, parlak ve sağlıklı saçlar için bu besin öğelerinin yeterli tüketimine özen göstermek gerekir.
Demir; demir eksikligi doğrudan saç dökülmesine neden olur. Kırmızı et, yumurta, kurubaklagiller, pekmez, yeşil sebzeler, domates, kuru kayısı, kuru meyveler ve yağlı tohumlar demirin iyi kaynaklarıdır.
Biotin; saç ve tırnak vitamini olarak bilinir. Saç foliküllerinin fonksiyonunu artırır. Bir çok kozmetik üründe de bulunan bu vitamin saçları güçlendirir. Saçın maruz kaldığı boya , fön gibi işlemlerin zararlarından saçı korur, saçın uzama hızını arttırır. Bir çok besinde bulunan ve aynı zamanda bağırsaklarımızda da üretilen bu vitaminin eksikliği çok sık karşılaşılan bir durum değildir ancak bağırsak problemi olan kişiler biotinden zengin besinleri diyetinde arttırmalıdır. Yumurta sarısı, karnabahar, peynir ve yer fıstığı biotin kaynaklarındandır.
Çinko; vücutta doku onarımında kullanılır bu özelliği ile hasar görmüş saç köklerinin onarılmasında görev alır. Saç köklerinin etrafında ki yağ bezelerinin uygun şekilde çalışmasına yardımcı olur. Yetersizliğinde saçlarda kepek oluşumu ve saç dökülmesi gözlenir. Aşırı miktarlarda tüketilmesi de saç dökülmelerine yol açar. Bu nedenle çinko takviyesine başlanmadan önce gerekli tetkikler yaptırılmalıdır. Deniz ürünleri, etler, kuru baklagiller ve mantar çinkonun önemli kaynaklarıdır.
Selenyum; saç derisinin canlanmasında ve kepeğin önlenmesinde etkilidir. Balık, tam tahıllar, brokoli, lahana, kereviz, salatalık, sogan, turp, sarımsak, mantar, yumurta, ay çekirdeği selenyum için iyi kaynaklardır.
Bakır; deniz ürünleri, patates, karaciğer, kuru baklagiller, kakao, kayısı, kuru meyveler, tam tahıllar ve yağlı tohumlar bakırın iyi birer kaynağıdır.
Magnezyum; ay çekirdeği, kabak çekirdeği, badem, kabak, brokoli, patates, fasulye, et, süt, balık, yumurta, kuru baklagiller, tam tahıllar, çikolata magnezyum kaynaklarıdır.
A vitamini; saç dökülmesine karşı önemli bir koruyucudur. Kuru saçların temel nedeni A vitamini yetersizliğidir. A vitamini aynı zamanda keratinizasyonda görev alarak saç tellerinin yenilenmesini sağlar ve saç derisinin de yenilenmesini destekler. Saçlarda kuruluğu engelemek için A vitamininden zengin besinler tercih edilmelidir. Balık, yumurta, kırmızı etler, süt ve yoğurt, havuç, kayısı, kavun, şeftali, ıspanak, brokoli, roka, maydanoz, dereotu, tere önemli kaynaklarıdır.
E vitamini; serbest radikalleri etkisiz hale getirerek saçı çevresel faktörlerin zararlı etkilerinden korur. Kafa derisindeki kan akışını hızlandırması nedeniyle saçların daha hızlı uzamasını sağlar. Bitkisel yağlar, ay çekirdeği, yer fıstığı, yeşil yaprakli sebzeler ve kepeği ayrılmamış un, E vitamini kaynaklarıdır.
C vitamini; saça iyi gelen ve dökülmesine karşı etkilidir. Vücudun sebum üretmesini sağlar ve böylece saçları nemlendirir. Aynı zamanda antioksidan etkisi sayesinde bireylerin günlük hayatta maruz kaldığı güneşin zararlı ışınları, hava kirliliği , saça uygulanan ısıl işlemler gibi çevresel etkilerden saçı korur. Kuşburnu, kivi, turunçgiller, çilek, brokoli, kırmızı ve yeşil biberler, kavun, yeşil yaprakli sebzeler, domates, karnabahar ve patates önemli kaynaklarıdır.
D vitamini; en iyi kaynağı güneş olmakla birlikte uzun süre güneşe maruz kalan saçlarda da yıpranma görülebilmektedir. Bu nedenle yağlı balıklar, yumurta sarısı, peynir ve süt tercih edilmelidir.
B5 vitamini; “pantotenik asit” olarak da bilinir. Vücut B5 vitaminini kendisi üretemez fakat gereksinim duyar. Ayrica aşırı sebum üretimini durdurur ve saç folikülünün yapılanmasını sağlar. Tüm tahıllarda, yumurtada ve ette bulunur.
B12 vitamini; kan hücrelerinin oluşum mekanizmasında yer alarak bireyleri anemiden(kansızlık) korur, bilişsel performansı arttırır. Yetersiz alımında kansızlık görülür ki kansızlığın da önemli bir bulgusu saç dökülmesidir. Bunun dışında vücudun tüm hücrelerine olduğu gibi saç köklerine de besin sağlayarak saçın uzamasını destekler. Saçın renginin korunmasını sağlar ve erken saç dökülmesini önler. Bu açıdan saç sağlığının korunmasında B 12 vitamini alımı yeterli seviyede olmalıdır. Kırmızı ve beyaz et, süt, peynir, yumurta sarısı kaynaklarıdır.
Yetersiz yağ asidi alımında saçlar uygulanan ısı işlemlerinden çok daha fazla etkilenir ve saçlar zayıflar. Yağ asitlerinden özellikle omega-3 ve omega-6 saç sağlığı için oldukça önemlidir. Omega-3 saç derisini güçlendirir, saçın ihtiyacı olan nem bariyerini oluşturur. Saçlara doğal parlaklık kazandırır. Balık, ceviz, fındık, badem omega 3 kaynaklarıdır.
