Seçimlerin akabinde besin eserlerine gelen artırımlardan birinci etkilenen dallardan birisi lokantacılar oldu. Ankara’daki organize sanayi bölgesinde lokantacılık yapan İsmet İlkutlu, “Seçimin sonraki günü artırımlar görünmeye başladı. 6-7 TL indirimde olan yağa bir anda 9 TL artırım geldi. Bunun kesinlikle devamı gelecek” dedi. Esnaf İsmail Yalçınkaya ise “Tedarikçilerimiz ‘Alabildiğiniz kadar mal alın. Bir ay içerisinde bütün eserlere en az yüzde 30 artırım gelecek’ diyorlar” diye konuştu.
Ankara’da lokantacılar, seçimlerin akabinde besin eserlerine gelen artırımlardan şikayet etti. Yenimahalle’deki İvedik Organize Sanayi Bölgesi’nde lokanta işleten esnaf, ANKA Haber Ajansı’na konuştu.
Dört yıl evvel açtığı esnaf lokantasında 4 çeşit yemeği 18 TL’ye sattığını, şu an fiyatın 70 TL’ye kadar yükseltmek zorunda kaldığını belirten İsmet İlkutlu, şunları söyledi:
“Bir hafta evvel aldığım un ile bugün ortasında 30 TL fark var. Bir hafta içerisinde una 30 TL artırım geldi. Bu da benim toptancıdan aldığım fiyat. Salçadan, yağdan bahsedebiliriz. Bunların hepsi bir hafta içerisinde zamlanan kalemler ortasında. Şu an 50 kiloluk un, 410 liraya alırken bugün 446 TL’ye kadar çıktı. Seçimden sonra 36 liralık fark oldu. Gazlı içeceklere de bir hafta içerisinde tıpkı biçimde artırım geldi. Yağ, salça tıpkı biçimde. Zerzevat masraflarımız çok arttı. Bir hafta öncesine kadar 10 lira olan havuç, bugün 40 TL’ye kadar yükseldi. 5-6 TL’ye aldığımız kıvırcık, bugün 20 TL. Seçimden ötürü duraklatılmış artırım, seçimden sonra yavaş yavaş yansıtıldı. Aslında bu artırımların devam edeceğinin farkındayız. Dolar kuru yükseldikçe artırımların artacağı da aşikar. Maalesef artırımlar arttıkça biz, yemek fiyatlarını artırmak zorunda kalacağız. Bu kere da ya işçilikten kısıyor ya da insanları işten çıkarmaya çalışıyor ya da mesaiyi artırıyor. Emekçi çıkardıkça bize de yansıyor. 10 eleman çalıştıran yerlerin üçe kadar emekçi düşürdüğünü bildiğim yerler var.”
“SEÇİMİN SONRAKİ GÜNÜ YAĞA BİR ANDA 9 TL ARTIRIM GELDİ”
Seçim sürecinde sıvı yağ fiyatlarının düştüğünü belirten İlkutlu, “Seçimin sonraki günü artırımlar görünmeye başladı. 6-7 TL indirimde olan yağa bir anda 9 TL artırım geldi. Bunun kesinlikle devamı gelecek. Bir hafta sonra 3 gelir, sonra 5 gelir. Bu halde bir ay içerisinde en fazla 200 TL’yi göreceğimiz bir yağdan bahsediyoruz” dedi.
“GEÇEN HAFTA 7 LİRAYA ALDIĞIM HAVUÇ, BU HAFTA 25 LİRA OLMUŞ KİLOSU”
Organize sanayi bölgesinde 1,5 yıldır lokantacılık yaptığını belirterek öbür bir esnaf da bu mühlet içerisinde fiyatların dörde katlandığını belirterek şunları söyledi:
“Biz fiyatları iki katladığımız halde fiyatlar dörde katlandı, maliyetlerimiz çok yükseldi. Kâr marjımız çok düşük. Yemek yiyenler, 10 kişilik yere 8 kişilik yemek istiyorlar; bunu 10 şahsa yedirmek istiyorlar. Şu anda 7 emekçim var. Çıkartmamaya çalışıyoruz lakin sonunun ne olacağını bilmiyoruz. Bir haftadır artırımlar tekrar gelmeye başladı. Kıvırcığı 5 liraya alırken bugün 15 TL olmuş. Ben, bu kıvırcığı günde 10 tane kullanıyorum. Maliyetini siz hesaplayın. 32 liralık salça, 38 lira olmuş. Domatese, bibere artırım gelmiş. Bir havuç, 25 TL olmuş kilosu. Geçen hafta 7 liraya aldığım havuç, bu hafta 25 lira olmuş kilosu. Şu anda almadım, kullanmayacağım. Mevsim salatasını bırakıp domates salatası, salatalık onları kullanacağız.”
“SOĞAN OLMUŞ 20 TL, PATATES 25 TL. SÜT VE SÜT ESERLERİ DEĞERLİ, ET PAHALI”
8 yıldır endüstride lokantacılık yaptığını söyleyen İsmail Yalçınkaya da “Buradaki fabrikalara, şirketlere sulu yemek üzerine tabldot yemek dağıtıyoruz. Pandemiden evvel daha yeterliydi, şu anda yalnızca çarkı döndürüyoruz. Pandemiden evvel 12-18 TL’ye yemek satıyorduk, kâr ediyorduk. Lakin şu anda genel masraflardan, iş masrafları ve temel besine gelen artırımlardan ötürü bugün bir soğan olmuş 20 TL, patates 25 TL. Süt ve süt eserleri kıymetli, et pahalı” diye konuştu.
“TEDARİKÇİLERİMİZ, ‘ALABİLDİĞİNİZ KADAR MAL ALIN, BİR AY İÇERİSİNDE BÜTÜN ESERLERE EN AZ YÜZDE 30 ARTIRIM GELECEK’ DİYORLAR”
Seçimden sonra besin eserlerine artırım gelmeye başladığını belirten Yalçınkaya, “Tedarikçilerimiz, ‘Alabildiğiniz kadar mal alın diyorlar. Bir ay içerisinde bütün eserlere en az yüzde 30 artırım gelecek’ diyorlar. Bu artırımın önüne geçemeyiz. Bugün alsak yarın tekrar artırım gelecek. Bir ay sonra bir kıymetlendirme yapacağız, biz de fiyatlara ona nazaran artırım yapacağız. Besinlere gelen artırımlardan ötürü tekrar bir artırım yapacağız. Bu, alım gücüne da dayalı. Biz artırım yapsak bu, dışardaki şirketlere yansıyor. Yemek almaktan vazgeçebilirler de. Bunu yaşadık biz pandemide” dedi.
