AKP’nin Meclis’e sunduğu ve en düşük memur maaşını 22 bin liraya çıkaran torba kanun teklifinden ek vergi yağmuru çıktı. Teklifle birlikte, MTV, ÖTV, KKM, taşınmaz istisnaları ve kurumlar vergisinde yeni düzenlemeler yapıldı. Buna nazaran bu yıl zelzele bölgesinde yaşayanlar hariç, tüm araç sahipleri, ek bir Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ödeyecek.
AKARYAKIT FİYATLARI ENFLASYON ORANINDA UÇACAK
Akaryakıttan alınan ÖTV 6 aylık enflasyon kadar artacak. Böylelikle esasen kıymetli olan akaryakıt fiyatları uçacak.2023 yılı için belirlenen genel Kurumlar Vergisi oranı yüzde 20’den yüzde 25’e yükselirken bu oran bankalar, finansal kiralama, faktoring, elektronik ödeme şirketleri, sermaye piyasası kurumları ve sigorta şirketleri için yüzde 30 olacak. Hazine’nin borçlanma hududu üç kat artırılacak.
KKM’nin kişisel kısmı da Hazine’den TCMB’ye geçecek. AKP Küme Lideri Abdullah Güler, açıklamasında 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların akabinde tüm önlemlerin kamu kuruluşları tarafından alındığını, afetlerin ekonomik ve toplumsal hayat üzerindeki tesirlerinin azaltılması için gerekli türel düzenlemelerin hayata geçirildiğini belirtti.
Güler, ekonomik maliyetlerin büyüklüğü düşünüldüğünde Türkiye’nin bütçesine ek finansmana gereksinim doğduğunu tabir etti. Güler, bu ek finansmanın karşılanabilmesi emeliyle birtakım ekonomik önlemlerin alınması gerektiğinin aşikâr olduğunu söyledi.
Dünya Gazetesi’nden Naki Bakır duyurmuştu “Gözler acı reçetede yükün dağılımında” başlıklı tahlilde, yeni iktisat idaresinin gideceği faiz artırımı haber verilirken, kamu mali istikrarlarını yine kurmak için getirilecek yeni vergiler ve vergi artışları da başlıklar halinde sıralanmıştı.
Bu kapsamda; Kurumlar Vergisi oranının yükseltilmesi, araç sahiplerine ek MTV, kurumların aktifindeki gayrimenkullere uygulanan Kurumlar Vergisi indiriminin yüzde 50’den yüzde 25’e düşürülmesi, gayrimenkul satış gelirinde KDV istisnasının kaldırılması üzere düzenlemeler, memur maaşlarını düzenleyen torba yasa teklifinde yer aldı.
Cuma günü 14:00’te Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek olan teklifin önümüzdeki hafta yasalaşması beklenirken şu unsurlar yer aldı:
ACI REÇETE 1:MTV İKİ KATI ÖDENECEK
AKP’nin “Milli Dayanışma Paketi” olarak tanımladığı kanun teklifine nazaran 6 Şubat zelzelelerinin yarattığı mali yükün tesirini azaltmak emeliyle kullanılmak üzere, bir sefere mahsus olarak Motorlu Taşıtlar Vergisi fiyatı kadar ek motorlu taşıt vergisi alınacak.
Örneğin 1-3 yaş ortasında 1300 cc’lik motor gücüne sahip bir arabanın ortalama 2 bin 500 lira olan taşıt vergisi için 2023’te 5 bin lira ödenecek. Kanunun yayımı tarihinden 31 Aralık 2023 tarihine kadar ilgili sicillere birinci kez kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve hükmî şahıslar için ise kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk ettirilecek ve bildiri edilmiş sayılacak.
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta meydana gelen sarsıntılar nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca zorlayan sebep ilan edilen yerlerde; sarsıntı tarihi prestijiyle kayıt ve tescilli olan taşıtlar, sarsıntı nedeniyle yıkılan yahut ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ilişkin taşıtlar, zelzelelerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile sarsıntı nedeniyle eşi yahut birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ilişkin taşıtlar da ek motorlu taşıtlar vergisinden muaf olacak.
ÇEVRE CEZALARI 2 KATINA KADAR ARTIRABİLECEK
Çevre Kanunu’nda yapılan düzenleme ile ambalaj, poşet, plastik atık, bitkisel yağ atığı, pil üzere geri dönüştürülebilir eserlerin geri kazanımı süreçlerinde uygulanan ceza fiyatları Cumhurbaşkanı yetkisiyle 2 katına kadar artırılabilecek.
GAYRİMENKUL SATIŞINDA İSTİSNALAR KALKIYOR
Kurumların taşınmazlarını 2 yıldan evvel satmaları halinde doğan karlarına uygulanan vergi istisnası kaldırılacak. En az iki tam yıl müddetle elde bulundurulan taşınmazların satışı ile gerçekleşen kardaki istisna ise sürecek.
İKTİDAR BÜTÇEDEN 3 KAT BORÇLANABİLECEK
2023 bütçe kanunu borçlanma limitlerinde de değişikliğe gidilecek ve hükümetin bütçe kanununa nazaran belirlenen borçlanma hududu artırılacak. Buna nazaran sarsıntı afetinin ekonomik ve toplumsal tesirlerinin azaltılması nedeniyle ortaya çıkan ek finansman muhtaçlığının karşılanması net borç kullanımı meblağı 2023 yılı için, Bakan ve Cumhurbaşkanı tarafından artırılan net borç kullanım fiyatının üç katı olarak uygulanabilecek.
CUMHURBAŞKANI AKARYAKITTA ÖTV ARTIRIMINI ARTIRABİLECEK
Kanunla, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle akaryakıt ve motorinden alınan ÖTV, 6 aylık üretici enflasyonu oranında otomatik olarak zamlanacak. Cumhurbaşkanına akaryakıtta uygulanan Özel Tüketim Vergisi’ni artırma yetkisi veriliyor. Cumhurbaşkanının bu vergi oranını yarısına kadar artırma yetkisi, 5 katına çıkarılacak.
KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNALAR KALKIYOR
2023 yılı için belirlenen Genel Kurumlar Vergisi oranı yüzde 20’den yüzde 25’e çıkarılacak. Bankalar, finansal kiralama, faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz kurumları, varlık idare şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için bu oran yüzde 30’a yükseltilecek.
Kurumların teşebbüs sermayesi yatırım fonu ve teşebbüs sermayesi yatırım iştiraklerinin pay senetlerinden elde ettikleri gelirlere yönelik istisnalar hariç olmak üzere, yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik istisnalar da kaldırılacak. İhracatın teşvik edilmesi maksadıyla ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri çıkarlarına 1 puan indirimli olarak uygulanmakta olan kurumlar vergisi oranı, 5 puan indirimli olarak uygulanacak.
KKM’DE HAZİNE DAYANAK YETKİSİ TCMB’DE OLACAK
Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) uygulamasına geçen gerçek bireylere Hazine ve Maliye Bakanlığı sağlanan takviyeler Merkez Bankası’na devredilecek. Uygulamaya ait yöntem ve asılları belirleme yetkisi de Merkez Bankası’na verilecek. Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi için sarsıntı bölgesine yönelik bir istisna öngörülmüş, lakin öbür düzenlemelerde bir fark öngörülmemiştir. Gereksinimlerin büyüklüğü dikkate alındığında ardının geleceğini düşünüyorum.
VATANDAŞA YENİ VERGİ YÜK
-2023 yılı için bir defalık Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi,
-Kurumlar Vergisi genel oranının %25’e, finans kuruluşları için 30 a çıkarılması,
-Kurumların gayrimenkul satış yararları istisnasının kaldırılması, (İhracat gelirleri için Kurumlar Vergisi indirimli oranı %5 e çıkarıldı),
-ÖTV Sayılı listeye ait bir kısım makdu belirlemelerle ilgili Cumhurbaşkanlığına yetki verilmesi, mevzularını içeren bir vergi düzenleme taslağı Meclis’e sunuldu.
