Erken seçim, 30 Nisan’daki referandumda anayasa değişikliğinin kabul edilmesinin akabinde alınan kararla yapılıyor.
Ülke genelinde lokal saatle 08.00’de başlayan oy verme sürecinde yaklaşık 20 milyon kayıtlı seçmen oy kullanabilecek. Özbekistan genelinde 10 bin 784 sandıktaki oy verme süreci mahallî saatle 20.00’ye kadar devam edecek.
Yurt dışındaki Özbek vatandaşları da ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu 39 ülkede kurulan 55 sandıkta oylarını kullanabilecek.
– Seçimlerde dört aday yarışıyor
Özbekistan maddelerine nazaran, seçimde Özbekçeyi yeterli bilen, 35 yaşını dolduran, son 10 yılda ülkede daima yaşayan ve yalnızca siyasi partiler tarafından aday gösterilen Özbek vatandaşları cumhurbaşkanı adayı olabiliyor.
Seçimde parlamentonun alt kanadı Yasama Meclisinde temsil edilen 5 siyasi partinin aday gösterdiği dört isim yarışıyor.
Özbekistan Liberal Demokrat Partisinden tekrar aday gösterilen Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in yanı sıra Halk Demokrat Partisinden Uluğbek İnoyatov, Özbekistan Ekoloji Partisinden Abduşukur Hamzayev ve Adalet Toplumsal Demokrat Partisinden Roba Mahmudova’nın yarıştığı seçimlerde Ulusal Diriliş Partisi ise Liberal Demokrat Parti adayı Mirziyoyev’i destekliyor.
Ülkedeki maddelere nazaran, iştirak yüzde 33’ü aştığında seçimler geçerli sayılıyor. Rastgele bir adayın seçimleri kazanması için oyların yarısından fazlasını alması gerekiyor. Aksi halde, en çok oyu alan iki aday seçimlerin ikinci çeşidinde yarışacak.
Seçimi çok sayıda ülke ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Türk Devletleri Teşkilatı, İslam İşbirliği Teşkilatı, Şanghay İşbirliği Örgütü ve Bağımsız Devletler Topluluğunun da ortalarında bulunduğu kuruluşlardan 800’e yakın milletlerarası gözlemci takip ediyor. Seçimde 2 binden fazla yerli ve yabancı gazeteci misyon yapıyor.
İlk Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’un vefatının akabinde Aralık 2016’da gerçekleştirilen cumhurbaşkanı seçimini 3 rakibi karşısında seçmenlerin yüzde 88,61, 2021 seçimlerinde ise 4 rakibi karşısında seçmenlerin yüzde 80,1 oyunu alan Mirziyoyev iki defa cumhurbaşkanı seçilmişti.
