8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanların yaş kaidesi olmadan emekli olmaları artık bir kazanılmış hak olarak kullanılacak. Bu kapsamda SGK ve Bağ-Kur’lu bayan ile erkek çalışanların yerine getirmesi gereken kurallar bulunuyor.
Mart ayında çıkartılan yasa ile 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış milyonlarca vatandaş için yaş koşulu olmadan emekliliğin yolu açıldı. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası sonrasında 3 Mart’ta başlayan müracaat sürecinde 2 milyondan fazla sigortalı emeklilik için müracaat etti. Bu sigortalılardan 1.9 milyonunun süreçleri tamamlandı.
Yeniasır’dan Faruk Erdem’in haberine nazaran, mart ayında başvuranların maaşları 1 Nisan’dan itibaren hesaplandı ve süreçleri bittiği tarihte ikramiyeleri ile birlikte toplu olarak ödemeler yapıldı. Daha sonraki aylarda başvuranlarda başvurdukları aydan sonraki ay başından itibaren hesaplanan maaşlarını ve ikramiyelerini toplu olarak almaya devam ediyor.
PRİM VE YIL ÖNEMLİ
EYT maddesinden yararlanmak için 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olarak çalışmak kaidesi bulunuyor. SGK’lılarda işe giriş tarihine nazaran 5 bin ile 5 bin 975 gün ortasında primini tamamlamak ve erkekler için 25 bayanlar için ise 20 yıllık bekleme mühletini tamamlamak kâfi oluyor. Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nda ise erkeklerde 25 yıl yani 9 bin gün bayanlarda ise 20 yıl yani 7200 gün primin olması kâfi olmuyor. Bu prim ve yıl koşulunu tamamlayanlar yaş kaidesi olmadan emekli oluyor.
KAZANILMIŞ HAK OLACAK
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanların yaş kuralı olmadan emekli olmaları artık bir kazanılmış hak olarak kullanılacak. Bu kaideler ne vakit tamamlanırsa o tarihte tekrar yaş koşulu olmadan emekli olabilecekler. Bu formda koşulları tamamlamayı bekleyenlerle birlikte toplamda 4.5 milyon EYT’linin emeklilik hakkına kavuşması bekleniyor.
İŞLEMİ BİTMEYENLER NE YAPACAK?
Bakıldığı vakit süreçleri hala devam eden ve maaşı bağlanmayan EYT’lilerin çabucak hemen hepsinin farklı kurumlarda hizmetleri olduğu ya da Bağ-Kur’lu ise kuruma borcu bilindiği görülüyor. Bu yüzden de süreçler tamamlanamıyor ve uzuyor. Farklı kurumlarda hizmetleri olanların çoğunluğunun belgeleri da farklı kentlerde ya da farklı SGK müdürlüklerinde bulunuyor. Bu yüzden emeklilik süreçlerinin başlayabilmesi için kurumlar ortasında yazışma yapılıyor ve evraklar bulunarak hak sahibi olup olmadıkları inceleniyor. Akabinde hizmetler birleştiriliyor ve bu yazışma tamamlanınca süreçler kaldığı yerden devam ediyor. Yazışma ve inceleme süreci devam edenlerin emeklilik süreçleri de gecikiyor.
BORÇ ÖDENİNCE BAŞLIYOR
Bunun dışında kuruma borcu olan Bağ-Kur’luların bu paraları ödemeleri gerekiyor.
Borç durduğu sürece emeklilik süreçleri yapılamıyor. Hatta müracaat sırasında borç bulunuyorsa müracaat iptal ediliyor ve borcun ödendiği tarihte yeni müracaat yapılması gerekiyor. Bu yüzden Mart ayında başvurmasına karşın borcu olduğu için süreçleri bitmeyen Bağ-Kur’lu EYT’liler bu süreçte maaş da kaçırmış oluyor. Genel Sıhhat Sigortası borcu SGK ve Emekli Sandığı için mahzur teşkil etmezken Bağ- Kur’da ödenmesi gerekiyor. O yüzden 1 lira bile borcu olanların süreçleri tamamlanamıyor.
EKSİKLERE DİKKAT!
Bütün bunların dışında başvurmasına karşın şimdi yılı ve primi dolmamış olanlar da bulunuyor. Bu sigortalıların da müracaatları reddediliyor. Hasebiyle öncelikle hak sahibi olup olmadığınızı denetim etmeniz gerekiyor. Bunun için e-devlet ya da davet merkezi ALO 170 aracılığı ile durumunuza bakabilirsiniz. Hem eksiğinizin olup olmadığını hem de Bağ-Kur tesciliyle ilgili sorun olup olmadığını buradan görebilirsiniz. Ayrıyeten kuruma borcunuzun olup olmadığını da denetim edebilirsiniz.
18 YAŞ ÖNEMLİ
Bu ortada yıl kaidesi SGK’lılar için değerli. Bayanlar için 20 yıl olan bekleme müddeti dolmuş durumda. Lakin erkekler için 25 yıllık süreyi dolduramayanlar var. Örneğin 1999 girişli olan erkek sigortalılar 2024 yılını bekleyecek. Bunun yanında 18 yaş da kıymetli. Birçok sigortalı 16-17 yaşlarında uzun vadeli sigorta kollarına girmiş durumda. Bu sigortalılar için 20 ve 25 yıllık bekleme mühletleri 18 yaşından sonra başlıyor. Örneğin 1981 doğumlu bir EYT’li 17 yaşında sigortalı olmuş ise bu EYT’li için 25 yıl 1998 yılında değil 18 yaşını doldurduğu 1999 yılında başlayacak. Böylelikle emeklilik tarihi 2023 değil 2024 olacak.
HER ŞEY TAMAM İSE SGK’YA GİTMEK GEREKLİ
Bütün bu eksikliklerin hiçbirisinin olmadığı bir sigortalının hala maaşı bağlanamamışsa bunun farklı sebepleri olabilir. Şayet başvurduğunuz SGK müdürlüğünde yoğunluk bulunuyorsa bu gecikmeye sebep olabilir. Ya da dosyanızla yahut müracaatınızla ilgili bir sorun olabilir. Bunun için ilgili SGK müdürlüğüne giderek bilgi alabilirsiniz.
