28 Mayıs sonrasında değişen iktisat modeli ile Türkiye, nakdî sıkılaşma devrine girdi. Dünya üzerindeki birçok ülke üzere Türkiye’nin yeni para siyaseti da enflasyonu düşürebilmek için faizleri yükseltme, kredileri daraltma üzere adımları içeriyor.
Yaz aylarında dolar kurunda yaşanan yükselişin Türkiye’nin cari açık ve kısa vadeli dış borç ödemelerinde yaşadığı meseleleri yükselteceği konuşulurken, bu dertlerin üzerine ani kur artışlarını baskılamak için hayata geçirilen Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesaplarına ödenen kur farkının gelmesi, iktisatta yeni çıkmazları ortaya çıkarmıştı.
Faiz oranlarında yapılacak değişiklik, tıpkı vakitte nakit avans ve taksikli nakit avans faizlerini de üst çekecek. Günü kurtarmak için müracaatlar ve acil nakit muhtaçlıklarını gidermede sık tercih edilen formül, yeni uygulamaların akabinde cazibesini kaybedecek.
Haziran, Temmuz ve Ağustos ayındaki toplantılarda peş peşe faiz artırım kararları alan Hafize Gaye Erkan başkanlığındaki TCMB’nin Eylül toplantısında 500 baz puanlık bir artış yaparak siyaset faizini yüzde 30’a yükseltmesi belirleniyor.
KREDİ KARTI OLAN HERKESİN CANI SIKILACAK
Politika faizinin değişmesi, halihazırda vadesi devam eden kişisel ve ticari kredilerin ödeme planında bir değişiklik yapmasa da, kredi kartlarının faizleri aylık olarak belirlendiğinden, son yıllarda makûs giden iktisat nedeniyle kredi kartlarına yüklenen vatandaşın canını bir oldukça sıkacak.
Haziran ayında yüzde 8.5 düzeylerinde bulunan faizlerin, perşembe günü alınacak karar ile 1 Ekim’den itibaren geçerli olmak üzere yüzde 30’a yükseltilmesi beklenirken, akdi kredi kartı faizi de bu kararın akabinde yüzde 3,26’ya yükselecek.
3 AYDA ÖDENECEK FAİZ FİYATI İKİYE KATLANDI
28 Mayıs seçimlerinin akabinde 1.80 civarında olan kredi kartı akdi faizinin, 1 Ekim prestijiyle yüzde 3.26’ya yükselecek olması, yüklü kredi kartı borcu olan vatandaşları kara kara düşündürürken, yapılacak değişiklik birebir vakitte kredili mevduat hesaplarını da derinden etkileyecek.
Bankaların, hesapta bakiyesi bulunmayan müşterilere aylık kredi olarak sunduğu KMH hesapları için de faiz oranının 1 Ekim prestijiyle yüzde 4.02’ye yükseltilmesi bekleniyor.
MERKEZ BANKASI KARARININ DOLAR KURUNA TESİRİ NE OLACAK?
Faizlerin yıl sonuna kadar yüzde 35 sonuna yaklaştırılacağı iddia edilirken, 21 Eylül tarihli PPK toplantısında alınacak kararın dolar kuruna da direkt tesirleri olacak.
Son toplantıda, piyasaların 250 baz puanlık artış beklentisine 750 baz puan ile karşılık veren ve dolar kurunda bir şok yaşanmasına neden olan TCMB’ye yönelik beklentilerin giderek artması ve bu toplantıdan 500 baz puanlık artış kararının beklenmesi, perşembe günü piyasalarda rastgele bir sürpriz yaşanma ihtimalini hayli güç hale getirdi.
TCMB’nin 500 baz puan altında yapacağı atılımların dolar kurunda kısmi bir artışa, üzerinde atılacak adımların ise ölçülü bir düşüşe neden olabileceğine dikkat çeken uzmanlar, Ağustos ayında tek günde yüzde 7 bedel kaybeden dolara dikkat çekerek, emsal bir şok senaryosunun yaşanması için faizlerin en az 1000 baz puan yükseltilmesi gerektiğini belirtti.