Editör: Osmancan Erok
1918 Mondros Mütarekesi sonrasında ülkenin dört bir yanında işgallere karşı direnişler vardı. Anadolu’ya düşman kuvvetleri şimdi girememişti.
Mustafa Kemal Paşa, 9.Ordu Müfettişi olarak Samsun’a gönderilmişti. Buyruğunda iki kolordu bulunmaktaydı.
Paşanın Samsun’a yollanmasının münasebeti, bölgedeki tedbirsizlik ve güvensizlik olaylarını yerinde gözlemleyip gerekli tedbirleri almaktı.
Mustafa Kemal Paşa ise ulusal egemenliğe dayanan, kayıtsız koşulsuz ve bağımsız yeni bir Türk devleti kurmanın gerekli olduğunu düşünüyordu.
KURTULUŞUN BİRİNCİ ADIMI 19 MAYIS
İşte 19 Mayıs 1919 tarihi, Atatürk’ün attığı bu adımlarla başlayan ve Türkiye Cumhuriyetine kadar gelen sürecin başlangıcıydı. Ulu Başkan Atatürk, 1919’un 19 Mayıs’ında Samsun’a ayak basar.
Başarıları ülkenin her yerine yayılmış olan Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı bir milletin uyanmasını sağladı. Sonrasında Amasya Genelgesi’ni yayınlayan Atatürk, sırasıyla Erzurum ve Sivas’a giderek Türk Milleti’nin emperyalist güçlere karşı bağımsızlık ve bütünlüğünü koruduğu Kurtuluş Savaşı’nı başlatmış oldu.
Atatürk yola çıkış hikayesini şöyle anlatmaktadır:
İstanbul’dan ayrılmak üzere, evimden arabaya bineceğim sırada Rauf Beyefendi yanıma gelmişti. Bineceğim vapurun izleneceğini ve beni İstanbul’dayken tutuklamadıklarına nazaran, tahminen de Karadeniz’de batırılacağımı sağlam bir yerden işitmiş, onu haber verdi.
Ben, İstanbul’da kalıp tutuklanmaktansa, batıp boğulmayı tercih ettim ve yola çıktım. Kendisine de, eninde sonunda İstanbul’dan çıkmak zorunda kalırsa benim yanıma gelmesini söyledim.
Kaptana ‘Düşman devletlerinin rastgele bir vasıtasının gadrine uğramamak için kıyıya yakın bir rota tutunuz! Şayet kesin tehlike görürseniz gemiyi karaya, en yakın kıyıya oturtunuz!’ direktifi verdim. Çok şükür buna gerek kalmadı, bir millet uyandı.
Bu uyanışın akabinde Türk Milleti yedi düveli topraklarından çıkarıp attı.
19 MAYIS BAYRAM İLAN EDİLDİ
19 Mayıs, 1919 tarihinde bayram olarak ilan edilip kutlanmaya başlanmadı. Birçok ulusal bayramımız üzere 19 Mayıs da Cumhuriyetin ilanından sonra kutlanmaya başlandı.
İlk kez 24 Mayıs 1935 tarihinde Beşiktaş’ın teşebbüsleriyle Atatürk Spor Günü ismi altında Fenerbahçe ve Galatasaray atletlerinin da iştirakiyle kutlandı. Bu aktifliğin hedefi, Türk gençliğinin Atatürk’e olan minnet ve sevgisini gösterebilmesiydi.
Bu aktiflikten birkaç yıl sonra Beşiktaş kurucu üyelerinden Ahmet Fetgeri Aşeni, Ankara’da düzenlenen spor kongresinde bu bayramın bütün gençliğe mal edilmesi gerektiğini ve ‘Gençlik ve Spor Bayramı’ ismi altında her yıl kutlanmasını önerdi. Bu teklif kongrede oylanarak kabul edildi. Tasarı, Atatürk tarafından da onaylanarak 1938 yılı haziran ayından itibaren her yıl kutlanmaya başlandı.
