Editör: Naim Arıoglu
Dr. Akduman, KOAH’ın az görülen bir hastalık olmadığının altını çizerek, KOAH hastalığı ile ilgili gerçek bilinen yanlışları açıkladı.
Göğüs hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Seha Akduman bu durumu yaratan en değerli ögelerin başında hastalığın hala gereğince tanınmaması olduğunu söyledi. Son yıllarda mevzuyla ilgili farkındalığın artmasına rağmen hastalıkla ilgili toplumda hala kimi yanlış bilgilerin olduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Akduman, bahisle ilgili kimi değerli bilgiler verdi.
SADECE SİGARA İÇENLERDE OLMAZ
KOAH’ın gelişen pasif maruziyette kimi meslek hastalıklarında ya da daima toz dumana ve gaza maruz kalan insanlarda da gelişebildiğine değinen Dr. Öğr. Ü. Akduman, “Sigara içmeyen insanlarda da KOAH gelişebilmektedir. Mesleksel maruziyet, genetik hastalıklar ya da pasif sigara içiciliği bu duruma neden olabiliyor. Bununla birlikte sigaranın KOAH gelişiminde tesirli olduğu bilinen bir gerçek. Her KOAH hastası sigara içmemekle birlikte teşhis alan bireylerin yüzde 90’ının sigara kullandığı görülüyor” formunda konuştu.
SADECE AKCİĞER HASTALIĞI MI
Hastalık konusunda yanlış bilinen bir diğer noktanın da KOAH’ın yalnızca akciğerleri ilgilendirdiği algısı olduğunu belirten Dr. Öğr. Ü. Akduman, mevzuyla ilgili şu bilgileri verdi:
“KOAH yalnızca akciğer hastalığı üzere görünse de tüm sistemleri oksijen ve karbondioksit seviyesinde etkilediği için öncelikli kalp ve daha sonrası tüm sistemleri olumsuz tarafta tesirler. Başlangıçta erken evrelerde yalnızca akciğer hastalığı üzere görülürken ilerleyen periyotlarda artık kalp, nörolojik sistemler ve tüm beden sistemleri bundan etkilenir. Hayat kaybında öncelikle olarak yeniden alevlenmeler sonra sebep olduğu kalp krizi ve tekrar sebep olduğu ağır zatürreler ömür kaybına neden olur.”
SPOR YAPMAYA MAHZUR OLUR MU?
Dr. Öğr. Ü. Akduman, “Aslında KOAH’lı hastalar da idman yapabilir ve hatta yapması hastalık açısından gerekli ve kıymetli. KOAH ta dört tane evremiz var. Erken evrelerde nefes darlığı ya da efor kısıtlanması görülmeyebilir. Ve bu tıp erken evre hastalarda efor yapması, idman yapması önerilir. İlerleyen evrelerde ise hasta nitekim nefes darlığı nedeniyle idman yapamayabilir. Bu hastalarda da yeniden günlük düşük tempolu antrenmanlarla günlerine devam etmesi önerilir” diye konuştu.
KOAH ve ASTIM BİREBİR ŞEY Mİ?
Astım ve KOAH’ın benzerlikleri nedeniyle karıştırılabildiğini hatırlatan Dr. Öğr. Ü. Akduman, “Birbirinden küçük farklarla da olsa ayrılan iki hastalıklardır. Fakat birtakım hastalık kümelerinde astım ve KOAH birlikte görülebilir. Hatta Astım-KOAH Overlap Sendromu (ACOS) olarak tanımlanan, yeni bir hastalık da mevcut. Kimi hasta kümelerinde hakikaten hem astım hem de KOAH bir ortada görülebilir. Hatta sigara içen astımlılar bir müddet sonra KOAH’a dönebilir” dedi.
BELİRTİ VERMEDEN DE GELİŞEBİLİR
Hastanın yalnızca şikayetlerinin olmamasının KOAH’ı dışlamaya yetmeyeceğini anlatan Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, “Bununla birlikte nefes ölçüm testleri ve hastanın fizik muayenesine nazaran karar vermek gerekir. En bariz semptomlardan biri olan nefes darlığının ise ferdi farklılıklar görünmekle bir arada evre ikiden itibaren ortaya çıkmasını bekliyoruz” formunda konuştu.
“YÜKSEK TUZLU BESLENME KOAH’A BİR ADIM DAHA YAKLAŞTIRIYOR”
Akciğerleri ilgilendiren bu problemde beslenmenin ilgili olmayacağına dair yanlış bir fikrin de olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Ü. Akduman, “Bugün tuz tüketiminin, sıhhatsiz işlenmiş besin tüketiminin, antioksidandan düşük beslenmenin KOAH için risk faktörü olduğunu biliyoruz. Yüksek tuz tüketimi KOAH a neden olabiliyor. Sigaranın yanında yüksek tuzlu beslenme KOAH’a bir adım daha yaklaştırıyor” dedi.
“ÖNLENEBİLİR VE TEDAVİ EDİLEBİLİR BİR HASTALIK”
KOAH’ın önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğunun altını çizen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Göğüs Hastalıkları uzmanı Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, KOAH’ta geri dönüşümsüz değişiklikler olsa bile tedavideki en kıymetli maksadın akciğer kapasitesinin korunmasını sağlamak ve hastalığın ilerlemesini önlemek olduğunu belirtti. Dr. Akduman, “Hasta ve yakınlarının hastalığın ilerlemesinin önlenebileceğini bilmeleri çok kıymetli. Sigaranın bırakılması, ilaçların düzgün kullanılması, aşıların aksatılmaması ve alt teneffüs yolu enfeksiyonlarının önlenmesiyle KOAHın ilerlemesi engellenebilir” tabirlerini kullandı.
Amfizemin geri dönüşümsüz bir akciğer hastalığı olduğunu ve hasebiyle KOAH tedavisindeki temel gayenin yalnızca hastalığın ilerleyişini engellemek olduğunu hatırlatan Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bununla birlikte o vakte kadar ortaya çıkan hasar geri döndürülemez. Lakin amfizem ya da KOAH başladıktan sonra hasta yaşın da tesiriyle her yıl akciğer işlev kaybı yaşamaya devam eder. Şayet hastalık denetim altında değilse akciğer hacim ve işlev kaybı daha yüksek düzeyde olur.”
DHA