BirGün’ün haberine nazaran; Geçim badiresinin her geçen gün daha derinden hissedildiği Türkiye’de milyonlar krizle boğuşuyor. Vatandaşlar, en temel besin unsurlarına bile ulaşmakta zorluk çekerken toplumsal yardımlarla ayakta kalmaya çalışıyor. Kamuoyu yoklamaları halkın sırtına yüklenen ekonomik krizin çarpıcı sonuçlarını gözler önüne serdi.
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin 11-20 Eylül tarihleri ortasında yaptığı “Ekonomik Krizin Vatandaşların Alım Gücü ve Temel Gereksinimlerine Erişimine Etkisi” başlıklı anket çalışmasının sonuçları açıklandı. Ankara, Antalya, Batman, Bursa, Diyarbakır, İstanbul, İzmir, üzere 15 kent merkezini kapsayan araştırmasında ekonomik krizin alışveriş alışkanlıklarından temel gereksinimlere erişime kadar bir dizi yaşamsal alana dönük tesirleri ortaya kondu.
Araştırmaya nazaran halkın büyük çoğunluğu borç içinde yüzerken yardım almadan en temel gereksinim hususlarını dahi karşılamakta zorlanıyor. İştirakçilerin neredeyse tamamına yakını son bir yıl içinde gelirlerinin önemli formda azaldığını, krizden çok ağır biçimde etkilendiğini söz ediyor. Ayrıyeten iştirakçiler yüksek enflasyon ve artan fiyatlardan çok ağır biçimde tasa duyuyor.
• “Ülkemizde son periyotlarda yaşanan ekonomik kriz sizi nasıl etkiliyor?” sorusuna iştirakçilerin yüzde 75,6’sı “Çok makus etkiliyor”, yüzde 23,4’ü “Kötü etkiliyor” cevabını verdi. Ayrıyeten krizden her yaş kümesi etkilenmekle birlikte 18 ile 44 yaş aralığındaki kümenin daha fazla etkilendiği görüldü.
• Ekonomik krizin tesirinin en çok hissedildiği durumlardan biri olan alım gücüne dair soruların birincisini “Son bir yıl içerisinde alım gücünüz nasıl değişti?” sorusu oluşturdu. İştirakçilerin sadece 0,4’ü “İyiye gerçek gitti”, yüzde 1,6’sı ise “Aynı kaldı” derken, yüzde 98’i “Kötüye gitti” karşılığını verdi.
• Tekrar iştirakçilerin yüzde 53,1’i “Son bir yıl içerisinde kredi aldığını”, yüzde 60,1’i ise “Kredi dışında borç” aldığını söyledi. Borçlanan iştirakçilerin yüzde 30,4’ü “Temel muhtaçlıklar için”, yüzde 17,5’i “Başka bir borcu ödemek için”, yüzde 15,7’si “Geliri geçimine yetmediği için” Borç ve kredi aldığını bildirdi. Ayrıyeten araştırma kümesinin yüzde 89,1’i hala borcu olduğunu belirtirken çalışmanın bilgileri, insanların temel muhtaçlıklarını dahi borçlanarak karşılayabildiğini ortaya koydu.
• Tekrar “Faturalarınızı ödemekte zorlanıyor musunuz?” sorusuna, iştirakçilerin yüzde 61,7’si “Evet” derken, “Geliriniz masraflarınızı karşılamaya yetiyor mu?” sorusuna, iştirakçilerin yüzde 43,7’si “Kesinlikle yetmiyor” cevabını verdi. Bu soruya yüzde 31,7’si “Yetmiyor”, yüzde 17,8’i ise “Kısmen yetiyor” halinde yanıtladı.
• Ayrıyeten “Son 1 yıl içerisinde almaktan vazgeçtiğiniz eserler oldu mu?” sorusuna iştirakçilerin yüzde 98’i “Evet” cevabını verdi. Bu eserlerin neler olduğu sorusunun birinci üç sırasını yüzde 21,5’le “Giyim-Ayakkabı”, yüzde 17,4 ile “Ev eşyaları”, ve yüzde 17,3’le “Tatil/Gezi” karşılıkları oluşturdu.
• İştirakçilere “Enflasyon ve fiyat artışları hakkında telaşlarınız var mı?” sorusuna, iştirakçilerin yüzde 83,2’si “Çok endişeliyim”, yüzde 16’sı “Endişeliyim” karşılıklarını verdi.
• Çalışmada iştirakçilere “Hayat pahalılığı ile nasıl baş ediyorsunuz?” sorusu da yöneltildi. Soruya yüzde 40,9’u “Daha az harcama yaparak”, yüzde 25,7’si “Kredi/Borçla”, yüzde 14’ü “Daha az eser alarak”, yüzde 11,2’si “İndirimli eserleri tercih ederek”, yüzde 8,2’si “Tasarruf yaparak” cevaplarını verdi.
• Araştırma kümesinin yüzde 45’i kendisine yöneltilen “Birikim yapabiliyor musunuz?” sorusuna “Hayır” karşılığını verdi. Birikim yapamadığını belirten iştirakçilere “Neden” birikim yapamadıkları sorulduğunda ise iştirakçilerin yüzde 27,4’ü “Para yetmiyor”, yüzde 25,9’u “Gelirim sarfiyatımı karşılamaya yetmediği için”, yüzde 24,4’ü “Gelirim yalnızca temel gereksinimleri karşılıyor” formunda cevap verdi.
