CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri komite Üyesi Ömer Fethi Gürer, çiftçileri ziyaret ederek, ziraî üretim alanlarında yaşanan problemleri gözlemledi.
Gürer sıkıntıları rapora dönüştürdü. Gürer AKP iktidarları devrinde Çiftçiye gereken takviyenin verilmediğini söyledi. Gürer, Raporunda, Rusya ve Ukrayna ortasında devam eden savaş ve dünyada yaşanan kuraklığın bölgesel tesirine dikkat çekti. CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer artış eğilimde olan başta gübre ve akaryakıt olmak üzere girdi maliyetleri artışın üretim maliyetinden rafta esere kadar yansıması olacağını vurguladı. Rusya-Ukrayna ortasında yaşanan tahıl koridoru krizi ile milletlerarası piyasada fiyatlar artışlarının olmasının ülkemize de yansıması olacağına değindi.
Gürer, Hasat başlayan bölgelerde Ayçiçek fiyatının çiftçiyi memnun etmediğini de tabir etti. Yurt dışı gelişmelerin Ayçiçek başta birden çok eser fiyatına tesiri beklenebileceğine değinen Ömer Fethi Gürer kırmızı mercimek, Ayçiçeği, nohut, pirinç, fındık üzere farklı evrelerde TMO fiyat belirlediği eserlerde girdi maliyeti + Enflasyon +Makul kar beklentisi de devam ediyor, Cumhurbaşkanlığı 2023 bütçesinde Çiftçiye 54 milyar ayrıldığını halbuki tarım kanunu 21.Maddeye nazaran verilmesi gereken takviyenin 186 milyar olması gerektiğini belirttiklerini söz edip çiftçi bankalara kredi borcu 455 milyara dayandığına dikkat çekti.
BAHÇE ESERLERİNDE DE SORUN
Bitkisel üretimde tarla eserleri üzere bahçe eserlerinde de sorun olduğuna dikkat çeken CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer “Ürün bol olduğunda tüccar üreticiyi boğuyor. Gereğince soğuk hava deposu, paketleme ve sürece tesisi olmaması hasat sonrası eserin çabucak satışını mecburî kılıyor. Katma bedelli esere dönüştürecek kâfi tesis yok. Her yıl farklı eser üreticiyi ziyan ettiriyor. Bu yılda kiraz üreticisi kan ağlıyor” diye konuştu. Gürer, “Niğde kiraz üreticisinin sıkıntılarına tahlil bulunamaması üzerine bölgede tansiyon tırmandığını ve karayolunun bölge halkı tarafından trafiğe kapatıldığına işaret ederek üretici çok mağdur” dedi.
Buğday üreticisinin TMO’dan randevu alamamasının ise üreticileri zora soktuğunu ve , bu sorunun tahlile kavuşturulmaması üreticilerin hasat ettikleri buğdayı sokak ortasında TMO randevu verinceye kadar stoklamaya neden olduğuna vurgu yaptı.
GEÇEN YIL 70 TL’YDİ, BU YIL 10 TL KADAR DÜŞTÜ
Çamardı ve Ulukışla ilçelerinde yetiştirilen Napolyon kirazların geçen yıl 70 TL’ye kadar tüccar alırken bu yıl maliyetinin altında 10 TL’ye kadar tüccar aldığını belirten Gürer, “Bölgede üretilen kiraz tüccar gelmemesi nedeniyle 10 TL’ye alıcı buluyor. Bu fiyat personel toplama masrafını karşılamadığı için üreticiler ağaçlarını üstünde meyveleri varken kiraz ağaçlarını kesmeye başladıklarını anlattılar. Kiraz üreticileri bölgeye tüccarın gelmemesi ve kiraza kısa müddette alıcı bulunamaması durumunda da eser çürüyecek. Bu hususta Tarım Kredi Kooperatifleri aracılığıyla bu eserler alınıp Tarım Kredi Kooperatif Marketlerinde satımı gerçekleştirilmelidir.” dedi.
Çamardı ilçesinde kiraz üreten Hasan Şafak, “Vekilim bütün kirazlar ağacın kısmında kaldı. Toplasak bile emekçiyi kurtarmıyor. Haydi biz masrafından vazgeçtik, emekçi vereceğimiz fiyatı dahi kurtarmıyor” dedi. Bunun üzerine üreticinin ne yapmayı planladığını soran Gürer’e üretici Şafak, “Keseceğiz. Kesenler var. Toplamadan kesiyorlar. Kolunda kirazla kesiyorlar vekilim. Bizim buranın adamı harekette yapamaz. Nasıl yapacak yüzde 80 AKP’ye oy verdi.” biçiminde konuştu. Çalışan bir personel ise, “Biraz daha oy verirseniz AKP’ye işte bu türlü olur.” diyerek yaşanan sorunu özetler nitelikte konuştu.
Çamardı ilçesinde kiraz üreticilerinin bulunduğu kahvehaneyi ziyaret eden Gürer’e kirazın ağaçta kalma münasebetini maaliyet hesabıyla anlatan çiftçi, “1 çalışanın maaliyeti 600 TL’ye mal oluyor. Kirazın kilosuna 15 TL’den hesap edersek 40 kg kiraz yapıyor. Yani geçen sene 4 kg kiraz verip çalıştırdığımız personele 40 kg kiraz verip çalıştırmak zorundayız.” dedi.
Ürettikleri kirazları E-90 karayoluna dökerek yolu trafiğe kapatan Ulukışla’lı üreticiler yaşadıkları sorunu şu halde söz ettiler; “Geçen yıl 70-80 liraya kadar çıktı. Yıl 2002; kiraz 6 lira, et 4,5 lira bugün et 350 lira kiraz 10 lira. Bizim ziyanımızı karşılayın. Bir Türk çiftçisini bitirmeyin. Bizi tüccarın ayaklarının altına alıp ezdirmeyin insanları.”
TMO RANDEVU VERMEDİ, BUĞDAY VE ARPA SOKAK ORTASINA DÖKÜLDÜ
Bölgede buğday ve arpa üreticilerini ziyaret edip problemlerini dinleyen Gürer, hasat edilen eserleri sokak ortasında stoklanamasın eser kaybı ve ek bir masraf olduğuna işaret etti. Üreticiler ile görüşen Gürer, “Ne yapacaksın yağmur yağsa” diye sorması üzerine üretici, “Yağmur yağsa sel götürecek, bitlenecek, çürüyecek. TMO randevu ile daha almadığı için ortada kalıyor.” diyerek reaksiyon gösterdi. Ayrıyeten üreticiler tüccarın gelmediğini, eseri ayağına istediğini de belirttiler.
Gürer, “Üretici sorun yaşadığı eserden uzaklaşıyor. AKP iktidarları plansız ve öngörüsüz tarım siyaseti üretim dengesizliği yanında eser desenini de sıkıntılı kılıyor . O vakitte eser istikrarı kayboluyor fiyat istikrarı şaşıyor. Çiftçilerimizin içinde bulunduğu durum a gerekli tahlil üretilmiyor. TMO’nun randevu sistemi çalışıyor diyorlar. lakin tarlaya gidince sistem işlemediği görülüyor” diye müşahedelerini belirtti.
BEKLENTİ 15 TL ANCAK AÇIKLANAN TABAN FİYATLARINDAN ÖTÜRÜ ÜRETİCİ KAYGILI
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Ayçiçek hastasının kimi bölgelerde başladığını ve birinci fiyatlar umutlar olmasa da Ukrayna/Rusya ortasında süren gerginliğin tarıma tesirine nazaran fiyatlar değişebileceğini söz etti. Gürer “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2023 yılı bitkisel üretim iddiasında 2,6 milyon ton ayçiçeği üretimi olacağı öngörüsünde bulundu.2017-18’de ayçiçeği üretiminde kendimize yeterlilik oranımız %64,3 iken bu sayı şimdiki olarak %59,6’a gerilemiş durumda. Ayrıyeten 2023 yılının birinci 5 ayında toplam 748 bin 489 ton Ayçiçek yağı ithalatı karşılığı 838,9 milyon dolar, 555 bin 889 ton ayçiçeği ithalatı karşılığı 318,2 milyon dolar ödeme yapıldı. Ayçiçeği ithalatımız bir evvelki yılın birebir devrine nazaran %121 artış gösterdi. Ayçiçeğinde yurt dışına bağlıyız. Süreci kendi kendimize kâfi noktaya taşımalıyız. Açığımız olan ayçiçeği eserinde kesinlikle üreticinin talep ettiği (15 TL) fiyat olmalı ki üretici üretime ilgi duysun. 2022 yılında Ayçiçek ve Ayçiçek yağı ithalatımız 1 milyon 900 bin ton olurken karşılığında 2 milyar 118 milyon dolar yabancı ülkelerin çiftçisine ödemişiz. Ayrıyeten ithalatımızda bir evvelki yıla nazaran ayçiçeğinde %32 ayçiçeği yağında %37 artış göstermiş. Ukrayna-Rusya savaşından etkilenen eserlerden olduğu ve kendi kendimize yeterliliğimizi sağlamak için 4 milyon tondan fazla üretim yapmamız gerektiği de düşünüldüğünde taban fiyatın üreticiyi şad etmesi gerekmektedir.” dedi.
