Editör: Murat Öztürk
Kişilerin öbür insanların tedavisinde ya da kimi ilaçların üretiminde kullanılmak üzere kan vermeleri sürecine ‘kan bağışı’ denildiğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Sibel Kale, bilhassa zelzeleden sonra bölge insanına dayanak olmak emeliyle kan bağışında bulunmak isteyenlerin sayısının artması nedeniyle, dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgilendirmede bulundu.
KAN BAĞIŞINDA BULUNMANIN ŞARTLARI
18 yaşını doldurmuş ve 19 yaşından gün almış olmanın, 66 yaşına gelmemiş olmanın, kan bağışını birinci kere yapacak olanlar için ise 60 yaşını doldurmamış olmanın kan bağışında bulunmak için yaş kriterleri olduğunu belirten Uzm. Dr. Sibel Kale, bunun dışında beden yükü 50 kilogramın üzerinde olan, rastgele bir bulaşıcı hastalığa sahip olmayan, bağışçı sorgulama formunu eksiksiz ve hakikat dolduran herkesin kan bağışında bulunabileceğini açıkladı.
HANGİ HASTALIĞI OLANLAR KAN VEREMEZ
Uzm. Dr. Sibel Kale, kan bağışında bulunamayacak bireyleri şöyle sıraladı: “Hepatit B, Hepatit C, AIDS üzere hastalıklar geçirmiş olanlar, kanama eğilimine sahip olanlar; doku ya da organ nakli olmuş olanlar; epilepsi, kronik bronşit, kalp hastalıkları, kronik böbrek ve karaciğer yetmezliği ya da siroz hastalığı olanlar; diyabet hastası olduğu için insülin kullananlar.”
KAN VERMEDEN EVVEL NE YAPMALI
Kan bağışının yaklaşık 8-10 dakika sürdüğünü ve ağrısız bir süreç olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Kale, süreç öncesi dikkat edilmesi gerekenleri şöyle açıkladı:
“Kan bağışı öncesinde çok aşırı yememek şartıyla karnın tok olması gerekir. Ayrıyeten kan bağışı öncesinde çok yağlı besinler tüketmemekte fayda vardır. Kan bağışında bol ölçüde su tüketilmesi de tavsiye edilir. Kan bağışçının kan vermeden evvelki 12 saat içinde alkol tüketmemiş olması değerlidir. Ayrıyeten çok yorgun ya da uykusuz vaziyetteyken de kan verilmemesi tavsiye edilir.”
KAN VERİNCE NE YAPMALI
Kan verme sürecinden sonra ise çabucak ayağa kalkmayıp, 5-10 dakika istirahat edilmesi gerektiğini söz eden Uzm. Dr. Kale, “Sigara içiliyorsa, bağış sonrasında 2 saat geçene kadar içilmemeli. Kan verilen kol ile birkaç saat ağır şeyler taşınmamalı ve bağıştan sonraki 5-6 saat hamam, sauna üzere çok sıcak ortamlarda bulunulmamalıdır” formunda konuştu.
Uzm. Dr. Kale, “Kan bağışı sonrasında kol ağrısı, hematom, ekimoz oluşumu, enfeksiyon, hudut zedelenmesi, alerjik yansımalar, baş dönmesi, bayılma, demir azalması üzere tesirler görülebilmektedir. Bu belirtiler görülürse kesinlikle acil olarak bir tabibe başvurulmalıdır” dedi.
Kan bağışının bağışçıya en kıymetli faydasının; hiç tanımadığı 3 kişinin hayatını kurtarmanın manevi memnunluğu olacağını söyleyen Uzm. Dr. Kale, şunları söyledi:
“Kan verildiğinde bedeninizdeki kan hücreleri yenilenir, bu da daha sağlıklı ve dinç olunmasını sağlar. Kan vermek kanda bulunan yağ oranını düşürüp, tansiyona yeterli gelmesinin yanı sıra kalp krizi ihtimalini de azaltır. Kemik iliğinin yağlanmasını önler. Kan verildiği vakit kan yapan organlar da uyarılır ve kan yapmaya sevk edilir. Unutmamak gerekir ki her damla kan, kurtarılan bir candır”
İHA