Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Abdullah Taşlıpınar, şeker hastalığıyla ilgili bilgiler verdi. Şeker hastalığının bedende damardan varlıklı kalp, böbrek, göz, beyin üzere organlara ziyan verdiğini tabir eden Doç. Dr. Taşlıpınar, “Şeker Hastalığı (Diyabet), şeker yüksekliği ile seyreden hastalıktır. Kan şekerinin bedendeki ayar düzeneği bozulmuş olup kanda şeker (glukoz) yükselmiştir. Bu yükselen kan şekeri uzun devirde bedenin damarlarının bozulmasına neden olmaktadır, damarlar bozulunca da organların beslenmesi ve çalışması kötüleşmektedir” sözlerini kullandı.
Doç. Dr. Taşlıpınar, “Şeker hastalığı, kalpte damar tıkanıklıklarına ve kalp krizlerine, beyinde damar tıkanıkları ile inme-felce, böbrekte süzme sürecinin bozulmasına; böbrek yetmezliğine, beğenilen kanamalara, görme kayıplarına neden olmaktadır” dedi.
“DÜZENLİ OLARAK ÖLÇTÜRÜN”
Şeker hastalığının çıkıp çıkmayacağı evvelden varsayım edilebilir bir durum olduğunu aktaran Doç. Dr. Taşlıpınar, “Özellikle, ailesinde şeker hastalığı olanlar, kilo fazlalığı olanlar, gebelikte şekeri çıkanlar, 4 kilo üzerinde bebek doğuran anneler, şeker hastalığı adayıdır. Ayrıyeten yüksek tansiyonlular, kan kolesterol yahut trigliserid yüksekliği olanlar, 50 yaş altında damar sorunu çıkanlar, insülin direnci olanlar, kan şekeri açlık 100-125 mg yahut tokluk 140-200 mg ortası saptananlar şeker hastalığına adaydır. Aday olmak; şeker hastalığının gelecekte çıkacağı, şekerin yükseleceği manasını taşır. Bu bireylerin şeker ölçümü yaptırmasını ve tedbir alması gerekiyor” formunda konuştu.
“BESLENME TERTİBİ DENETİM ALTINDA TUTAR”
Doç. Dr. Taşlıpınar, kelamlarına şöyle devam etti:
“Tip 2 diyabetin tedavisinde en kıymetli nokta beslenmenin düzenlenmesi ve hareketin (egzersiz) sağlanmasıdır. Bir şeker hastasına, şeker hastası olmayan bir kişinin yediğinin yarısı kadar yemek yetebilmektedir. Günlük yahut gün çok 45 dakika yürüyüş, yüzme, pedal çevirme üzere antrenmanlar önerilmektedir. Beslenme ve hareketin düzenlenmesi sonrası tedavinin üçüncü değerli noktası amaç kilo denetimi sağlanacak formda ilaçla tedavidir. Olması gereken beden yükünde olmak şeker hastalığının ortaya çıkmasını geciktirdiği üzere; tedaviyi, şekerin idaresini ve denetiminin sağlanmasını kolaylaştırır. Hatta kullanılan ilaçların dozunu, sayısını azaltır. Beden yükü boya nazaran ayarlanmaktadır. Bunu beden kitle endeksi ile hesaplayarak anlıyoruz. Beden kitle indeksi; kilonun, boyun metre cinsinden karesine bölünmesi halinde (kg/m2) elde edilen kıymetle söz edilir ve bu kıymet en fazla 25 en az 19 olmalıdır. Bu kitle indeksinin olağan aralıkta olmasını sağlayan kiloda kalmaya çalışmak lazım.”
“TEDAVİ BİREYSELLEŞTİRİLEREK YAPILIRSA UYGUN OLUR”
Şeker hastalığında ilaç tedavi çeşitlerinden bahseden Doç. Dr. Taşlıpınar, “Hap tedavileri, insülinler ve insülin dışı enjeksiyon tedavileri seçenekler ortasında yer alıyor. Şeker hastalarında tedavi bireyselleştirilerek yapılır. Yani kişinin kilosuna, şeker yüksekliğine beraberinde öteki organ ve metabolik sorunlarının varlığına nazaran tedavi, şahsa has düzenlenmelidir. Şeker hastalığı, büsbütün ortadan kaldırılabilen yok edilen bir hastalık değildir lakin tedavi edilebilen denetim altına alınabilen, şeker seviyesi ayarlanabilen ve ziyanları azaltılabilen bir hastalıktır” diye konuştu.
“ŞEKER HASTALARI KALP VE DAMAR DENETİMLERİNİ YILLIK ARALIKLARLA YAPTIRMALILAR”
Doç. Dr. Taşlıpınar, “Şeker hastalarında erken kalp ve beyin damar tıkanıklıkları, kalp krizi, beğenilen damar yırtılması, kanama, görme sorunu ve böbrekten protein çıkışı ihtimaline karşı aralıklarla denetimler yaptırılmalıdır. Bilhassa pandemi devrinde yaşanan kısıtlamalı, denetimsiz, hastaneden uzak hayat usulünde daha çok derin, büyük ve ani krizlerle hastalar karşımıza çıkmaktadır. Şeker hastalığı üzere bir sorun varsa aralıklarla yapılan denetimler sayesinde evvelce teşhis ile rastgele problemlerle müsabaka ihtimali en aza indirilebilmektedir” dedi.
Sağlıklı yaşlanmak için tekliflerde bulunan Doç. Dr. Taşlıpınar, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Az ve ölçülü yiyin, daha çok hareket edin, fazla ise kilo verin, ilaçlarınızı nizamlı kullanın, aralıklarla denetimlerinizi (şeker, tansiyon, kolesterol, karaciğer, böbrek ve kilo) yaptırın. Sigara ve alkol kullanmayın. Ayak ve cilt bakımı kıymetlidir. Yalın ayak yürümemeli, ayak cildinde çatlamalar, mantarlar tedavi edilmeli, açık yara oluşmasına müsaade verilmemelidir. Şeker hastası olduğunuza dair bir kimlik kartı taşıyınız. Bir ilaç listesi yapın. Tabibe giderken eski analiz sonuçları, kullandığınız ilaçların listesiyle gidin. Şeker hastaları, grip, hepatit, zatürre ve Covid-19 aşılarını ihmal etmemelidir. Şeker hastası olanlar oruç tutmamalıdırlar. Genç ve bebek sahibi olmak isteyen şeker hastalığı olan bayanlar, bu beklenti ve maksatlarını doktoruna belirtmelidir ki şeker denetim altına alınarak hamile kalmalıdırlar. Çalışan şeker hastalarına uygun bir çalışma takvimi ve önceliği sunmak, iş hayatını uyumlu hale getirip kolaylaştırmak, patrona düşen ek bir vazifedir.”
İHA
