Emekli maaşına yapılan artırıma karşın maaşı 7 bin 500 lira olan milyonlarca emekli artırımdan yararlanamadı. Milyonlarca emeklinin yaşadığı mağduriyet ‘kök aylık’ tartışmalarını da beraberinde getirdi.
Birgün gazetesi muharriri Aziz Çelik, SGK’nın yıllardır emeklilere yanlış bilgi verdiğini ve ‘kök aylık’ konusundaki doğruları yıllardır sakladığını söyledi. Çelik, SGK’dan almaya çalıştığı bilgileri mahkeme yoluyla elde ederek emeklilerin ‘kök aylığını’ açıkladı. Çelik, emekçi emeklileri için en düşük kök aylığın Temmuz 2023 itibariyle 4 bin 324 lira olduğunu söyledi. Çelik, “. Bu aylığa yüzde 5 ek ödeme eklenecek. Şayet artırımlı aylık 7 bin 500 TL’den düşük olursa kalan ölçüsü Hazine tamamlayacak” sözlerini kullandı.
Aziz Çelik’in “‘Büyük sırrı’ yargı kararıyla öğrendim! En düşük emekli aylığı gerçeği!” başlıklı yazısından ilgili kısım şöyle:
Nihayet artık o büyük “devlet sırrını” (!) biliyorum. SGK’den yargı kararıyla öğrendiğim bilgiye nazaran en düşük emekçi emekli aylığı (emeklinin kendisi için) Mayıs 2022 periyodu için 1.869 TL’dir. Neden Mayıs 2022? Zira bilgi edinme başvurusunu o tarihte yaptım. SGK 10 Temmuz 2023 tarihli yazısında aktüel en düşük emekli aylığını vermek yerine müracaat tarihindeki en düşük emekli aylığını bildirdi. Bu bahiste bile işi yokuşa sürmeyi tercih ettiler. Pekala şimdiki en düşük emekli aylığı (Hazine katkısı, tamamlama süreci hariç) nedir? Bunu bulmak kolay. Emekliler Temmuz 2022’de yüzde 42,4, Ocak 2023’te yüzde 30 ve Temmuz 2023’te yüzde 25 artırım aldılar. Böylelikle Temmuz 2023’te yüzde 25 artırımlı en düşük personel emekli kök aylığı 4 bin 324 TL oldu. Bu aylığa yüzde 5 ek ödeme eklenecek. Şayet artırımlı aylık 7 bin 500 TL’den düşük olursa kalan ölçüsü Hazine tamamlayacak.
İşte bu yüzden Temmuz ayında milyonlarca emekli sıfır çekti! Yüzde 25 artırıma karşın sıfır artırım aldı. Milyonlarca emekli 7 bin 500 TL’ye tamamlanan aylıkları üzerinden değil kök aylıkları üzerinden artırım aldı. Artırımlı kök aylıkları 7 bin 500 TL’den az olanlar sıfır artırım almış oldu. Yıllardır bu gerçeği öğrenmeye çalışıyordum. SGK’nin resmi internet sitesinde kamuoyuna yansıttığı en düşük emekli aylığı gerçek durumu yansıtmıyordu. SGK’nin dava yoluyla verdiği bilgiye nazaran, en düşük emekli aylığı ocak-haziran periyodunda bin 869 TL iken internet sitesine nazaran 3 bin 166 TL’dir. SGK yıllardır en düşük emekli aylığı bilgisini gizlemeye çalıştı. Lakin yargı kararıyla gerçekler ortaya çıktı. En düşük emekli aylığının 4 bin 300 TL civarında olduğu anlaşıldı. Taban fiyatın 11 bin 400 TL olduğu bir ülkede taban emekli aylığının 4 bin 300 TL olması dehşetli bir durumdur. Emekli aylıkları minimum fiyatın yüzde 40’ının altına düşmüş durumda. Bunun nedeni emekli aylık bağlama oranlarının 5510 sayılı maddeyle 2008 yılında düşürülmesidir. Emekli aylıkları çok düştüğü için bu vahim tablo karşısında temelli bir tahlil yerine tamamlama (yama) sürecini icat ettiler.
Tamamlama süreci ile emekli artırımları kök aylıklara yapılıyor ve akabinde tamamlama süreci Hazine tarafından yapılıyor. Lakin artırımla birlikte tamamlama ölçüsü da artmayınca milyonlarca emekli için büyük bir tuzak ortaya çıkıyor. İşte Temmuz 2023’te de bu türlü oldu. Tamamlama sonu olan 7 bin 500 TL artırılmadı. Böylelikle milyonlarca emekli sıfır artırım aldı. SGK’nin yıllarca sakladığı taban emekli aylığı bilgisinin yargı kararıyla gün yüzüne çıkmasıyla sorun daha da netleşti. Bu ülkede gerçek emekli aylığı 4 bin 300 TL civarında olan emekliler var. Bu emekli aylığı ölçüsü 2008 emekli ıslahatının sonucudur! AKP hükümetleri yapıtıyla övünebilir! 2008’de bu dehşetli düzenleme yapılırken uyarmıştık. “Böyle giderse emekli aylıkları taban fiyatın yarısının altına geriler” demiştik. Maalesef o denli oldu!
