Sıcak ve kurak havaların akabinde İstanbul barajlarındaki doluluk oranı her geçen gün daha da düşmeye devam ediyor. Son açıklanan bilgilere nazaran barajlardaki doluluk oranı yüzde 35’ in de altına indi. Düşüşün bu formda devam etmesi halinde 20 milyondan fazla nüfusu olan İstanbul için Kasım ayında susuzluk tehlikesi kelam konusu.
Haber Global’den Ertan Altan’ın haberine nazaran, İstanbul Etraf Kurulu Genel Sekreteri Zafer Murat Çetintaş deniz suyunu arıtma tesisleri kurulmasını gündeme getirdi. Çetintaş, ‘haberglobal.com.tr’ için yaptığı değerlendirmede “Tesisler kurulursa İstanbul’un su sorunu kalıcı olarak çözülür” dedi.
2050 NÜFUSUNA 2023’TE ULAŞTIK
Çetintaş şu açıklamaları yaptı: “İstanbul’un nüfusunun 2050’de 25 milyon olacağı düşünülüyordu. Bu planlama 1980’lerin sonunda Bakanlar Şurası tarafından yapılmıştı. Nüfus beklenenden 25 sene evvel bu noktaya geldi. O periyotta hükümet Melen Çayı ile ilgili kararı hayata geçirdi. Fakat Melen Çayı bir kurtuluş değildir her an kesilebilir. Ben 1989’da İSKİ çalıştayından bu yana deniz suyu arıtma teklifini gündeme getirdim.”
DÜNYADA UYGULAMALARI VAR
Dünyadaki deniz suyu arıtma uygulamalarıyla ilgili bilgi veren Çetintaş şöyle devam etti: “İsrail, kıyılarından elde ettiği deniz suyu binde 39 tuzluluk oranına sahip olmasına karşın suyu arıtıyor. Bizdeki deniz tuzluluk oranları ise çok düşük. Karadeniz, binde 2 tuzlu, Marmara ise binde 3-4 tuzluluk oranında. Bunu arıtmak çok daha kolay ve maliyeti daha düşük. Suudi Arabistan’da da su sorunu var. Suudiler büyük bir tesis kurdu, güneş gücüyle çalışan risksiz bir sistem. Üstelik Suudiler de binde 39 tuzluluk oranına sahip bir denizde yapıyor bunu.”
İSTANBUL’A İKİ BÖLGEDE TESİS KURALIM
Türkiye’de şu anda deniz suyu arıtma tesisinin Marmara Denizi’ndeki Avşa adasında olduğunu belirten ve İstanbul için tekliflerde bulunan Çetintaş şunları söyledi: “Kıyıköy’de Kazandere Barajı ve Pabuçdere Barajı, İstanbul’a su taşıyor ama o barajlar su tutmuyor. Buralar hazine toprağı, bu bölgeye tesis yapılabilir. O tesislerde deniz suyunu arıtarak bu barajlara tatlı su pompalayabilirler. Orada biriken su da isale sınırıyla İstanbul’daki barajlara taşınır. Tıpkı formda uzağa gitmeye gerek yok Terkos Barajı var. Terkos’a bir vakitler tuzlu su karıştırıyorlardı. Bu biçimde tesisler aracılığıyla tuzdan arındırılarak deniz suyu verilebilir. Ayrıyeten çıkan tuz endüstride de kullanılabilir.”
TESİSİN HAZIRLIKLARI YAPILMALI
Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri anabilim kısmında vazifeli Prof. Dr. Doğan Yaşar ise deniz suyu artıma tesisleri yerine, öncelikle yapılması gerekenin tesirli bir su idaresi olduğunu söyledi. Deniz suyunun arıtılmasına şu anda gereksinim olmadığını belirten Yaşar fakat kuraklık riski ile karşı karşıya olan Türkiye’nin bu tesislerle ilgili projelerini de hazır tutması gerektiğini söz etti. Yaşar, deniz suyu arıtma sistemlerinin etrafa rastgele bir ziyanının olmadığını belirterek şu açıklamaları yaptı:
İKİ YIL ÜST ÜSTE KURAKLIĞI KALDIRAMAYIZ
“Bir sefer bunu yapmaya mecbursunuz. Dünyada 6-7 yıl hiç yağmurun yağmadığı devirler oluyor. Artık Türkiye iki yıl üst üste bir kuraklığı kaldıramaz. Mümkün değil. Yani hem kullanma suyu olarak kaldıramaz hem de başka gereksinimlerde kaldıramaz. Mahallî idarelerin, bilhassa de İstanbul ve İzmir’in çalışmaya başlaması lazım. Zira deniz suyunu denizin rastgele bir yerinden çekemezsiniz. Hangi noktadan çekilecek, hangi derinlikte çekilecek, bunların hazırlanması gerekiyor.”
