Horlama, teneffüs esnasında havanın rastgele bir nedenle daralmış olan yutak ve geniz boşluğundan geçmesi ve etraftaki yumuşak dokuları titreştirmesiyle ortaya çıkan gürültülü sestir.Kadınlarda yağlanma daha çok kalça bölgesinde, erkeklerde ise boyun ve karın etrafındadır. Hasebiyle bu durum erkeklerde horlamaya meyli artırır. Tabi bayanların kas yapısındaki farklılıklarda horlama da bayanlar için avantaj teşkil ediyor.
HORLAMA BİR HASTALIK MIDIR?
Uykuda nefes kesilmesinin olmadığı horlama bireye rastgele bir ziyan vermez.
Eğer horlamayla birlikte uykusuzluk, güne sarkan sersemlik hissi, yorgunluk, konsantrasyon kaybı üzere şikayetler varsa bir hastalık olarak görülmelidir.
Basit horlamanın tedavisi nedene yöneliktir. Kilo verme, sigara ve alkolü bırakma, idman ve yüksek yastıkla yatma üzere kolay tedbirler başlangıçta denenebilir. Lakin burun tıkanıklığı ya da yumuşak damak-dil kökünden kaynaklanan bir sorun varsa bunu kesinlikle farklı olarak ele almak ve tedavi etmek gerekir.
UYKU APNESİ NEDİR?
Uyku Apnesi uykuda soluk durması demektir. Nefes durmaları gece boyunca sık olarak tekrarlayabilir. Genç erkeklerde % 4 oranında görülürken bu oran 60 yaş sonrasında erkeklerde %28’lere ulaşır. Kısa uzunluklu, şişman-göbekli, kısa boyunlu erkekler risk altındadır. Bilhassa büyük lisan, yüksek sert damak, sarkık yumuşak damak, uzun küçük lisan, küçük ve geride çene yapısı, büyük bademcikler, burun etleri üzere sıkıntılar hastalığa yer hazırlar.
HORLAMA VE UYKU APNESİ ERKEĞİN VÜCUDUNA NASIL TESİRLER?
Uyku kalitesi bozuktur. Kişi sabah hiçbir formda dinlenmiş kalkamaz. Kendini yorgun ve halsiz hisseder. Gün içinde fırsat buldukça uyuklamalar vardır. Sabah şiddetli ağız kuruluğu ve başağrısı,sinirlilik, konsantrasyon zahmeti, unutkanlık, gece terlemeleri ve cinsel istekte azalma, (erkekte) iktidarsızlık belirtilerden bazılarıdır. Bunların dışında hayati organlara (kalp-beyin gibi) daha az oksijen gitmesine bağlı olarak kalp krizi ve bilhassa gece gelişen inme (felç) riski artmaktadır. Ayrıyeten uykudaki nefes durmaları sırasında yahut sonunda kalp atımında düzensizlikler hatta ilerlemiş olgularda kısa müddetli durmalar nabız suratında ve kan basıncında yükselmeler olabilir.
UYKU APNESİ TEŞHİSİ NASIL KONULUR?
Eğer uyku apnesinden şüpheleniliyorsa teşhisin mutlaklaştırılması ve hastalığın şiddetinin belirlenmesi için uyku testi kuraldır. Uyku laboratuarında tüm gece uyku incelemesi yapılmalı ve birçok parametre kaydedilerek değerlendirilmelidir.
Uyku laboratuarında hastanın ne vakit uyanık, ne vakit uykuda olduğu, uykunun hangi periyotlarında bulunduğu ve bunların gece içindeki oranları belirleniyor. Bunun için elektroensefalografi, göz hareketleri, ayrıyeten çene ve bacaklardan kas aktivitesi kayıtları; teneffüs olaylarının belirlenebilmesi için de ağız-burun teneffüsü, göğüs ve karnın teneffüs hareketleri, kan parsiyel oksijen basıncı, kalp atımı üzere birçok parametre, baş ve bedene yerleştirilen elektrod, kemer ve öbür sensörlerle kaydediliyor.
UYKU APNESİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Öncelikle kişinin toplumsal alışkanlıkları denetim altına alınmalı sigara ve alkol üzere, kilo verme ve idman yapılmalı. Uygun hastalarda CPAP denilen müspet basınçlı hava maskesi kullanılabilir. Ayrıyeten ağız içi aparatlar da bazen yararlı olur. CPAP ile ağız içinde daima bir olumlu basınç yaratıp dokuların gevşemesi önlenir lakin hastaların bu aygıta ahenkleri epey dertli oluyor.
CERRAHİ TEDAVİ NE VAKİT ÖNERİLİR?
Cerrahi tedavinin başarısı yanlışsız hastada yanlışsız ameliyatı yaptığınız vakit vardır. Şayet burun da ileri derecede tıkanıklık varsa; burun kemiği eğriliği ve burun eti büyümesi ameliyatla düzeltilmelidir. Lisan kökü ve yumuşak damak sorunu olanlar da daha dikkatli bir yaklaşım gerekir. Cerrahi yollar ortasında en sık uygulananı UPPP ameliyatıdır (uvulo-palato-farengo-plasti). Bu ameliyat ile bademcikler, küçük lisan ve yumuşak damak başta olmak üzere üst teneffüs yolundaki yumuşak doku fazlalıklarını azaltmayı ve dokuları gerginleştirmeyi amaçlıyoruz . Bu prosedür her vakit kesin sonuç vermeyebilir, yıllar sonra horlama ve apne ortaya çıkabilir. Bu nedenle seçilmiş hastalarda yapılması uygundur.Bunların yanı sıra lisanı askıya alma, lisan köküne radyofrekans uygulaması ve çene ilerletme ameliyatları da uygun hastalarda uygulanmaktadır.
UYKU APNESİ TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?
Uyku apnesi olan bir kişi de kandaki oksijen ölçüsü olağana nazaran azalmıştır. Zati uykusuzluk ve yorgunluk ömür kalitesini olumsuz tesirler. Bunun dışında kalp-dolaşım sistemi ve beyinle ilgili hayati kıymet taşıyan bölgelere pak kan gitmez. Bu da kalp krizinden, ani felce, hipertansiyondan cinsel işlev bozukluğuna hatta obeziteye kadar pek çok hastalığın oluşumunu tetikler. Bu yüzden şayet varsa uyku apnesi teşhisinin gecikmeden konulması ve kesinlikle tedavi edilmesi gerekmektedir!
