Küresel hisse piyasaları, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu yıl iki defa faiz artırımına gidebileceğine yönelik beklentilerin güçlenmesiyle negatif bir seyir izlerken, gelecek hafta Fed Lideri Jerome Powell ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) Lideri Christine Lagarde’ın kelamla yönlendirmelerinin yanı sıra ağır bilgi gündemi yatırımcıların odağında olacak.
Geçen hafta ABD Kongresi’nde sunum yapan Fed Lideri Jerome Powell, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) genel olarak faiz oranlarını bu yıl yine ve tahminen 2 kere daha artırmanın uygun olacağı görüşünde olduğunu söyledi.
Powell’ın açıklamalarının akabinde ABD’de enflasyonla çaba kapsamında uygulanan “şahin” siyasetlerin beklenenden uzun sürebileceği tasasının piyasalardaki fiyatlamaları zorlaştırdığı görüldü.
Sıkılaşma siyasetinde çok yol kat ettiklerini belirten Powell, son toplantıda faiz oranlarını sabit tutmalarının nedeninin “karar vermek için kendilerine daha fazla vakit tanımak” olduğunu bildirdi.
Fed İdare Heyeti Üyesi Michelle Bowman da enflasyonun hala kabul edilemeyecek kadar yüksek olduğunun altını çizerek, gereğince kısıtlayıcı düzeye ulaşmak ve enflasyonu denetim altına almak için daha fazla siyaset faizi artışı gerekeceğini lisana getirdi.
Söz konusu gelişmelerin akabinde, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek ay siyaset faizini yüzde 74 ihtimalle 25 baz puan artıracağı öngörülürken, yıl sonuna kadar bankanın siyaset faizini yüzde 5,50-5,75 düzeyine çıkarabileceği ihtimali de güç kazandı.
Öte yandan, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yaklaşık 3 baz puan azalışla 3,74’ten tamamlarken, altının ons fiyatı 1.910 dolar ile son 14 haftanın en düşük düzeyini test etmesinin akabinde haftayı yüzde 1,9 bedel kaybıyla 1.921 dolardan kapattı. Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 2,5 düşüşle 74,4 dolara indi.
Powell ABD borsalarındaki yükselişe dur dedi
ABD’de hisse piyasaları, Powell’ın şahin tonlu yönlendirmelerinin ön plana çıktığı haftada negatif bir seyir izlerken, gelecek hafta da Powell’ın açıklamalarının yanı sıra ağır data gündemi yatırımcıların odağına yerleşti.
Analistler, Fed’in şahin para siyasetinin beklenenden uzun sürebileceği tasasının risk algısını artırdığını belirterek, gelecek hafta ABD’de açıklanacak olan büyüme ve ferdî harcamalar datalarının değerini vurguladı.
ABD iktisadının bu yılın birinci çeyreğinde yüzde 1,3 büyümesi kestirim edildiğini aktaran analistler, Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı besin ve güç kalemlerinin hesaplama dışı tutulduğu çekirdek ferdî tüketim harcamaları fiyat endeksi bilgilerinden alınacak sinyallerin akabinde piyasalarda oynaklığın artabileceğini söz etti.
Geçen hafta açıklanan makroekonomik bilgilere nazaran, Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici itimat endeksi, haziranda aylık bazda 4,7 puan artışla 63,9 olurken, son 4 ayın en yüksek düzeyine çıktı.
ABD’nin konut piyasasının hala epey sıcak olması dikkati çekerken, ülkede konut başlangıçları, mayısta yüzde 21,7 artışla 1 milyon 631 bine, inşaat müsaadeleri de aylık bazda yüzde 5,2 artışla 1 milyon 491 bine çıktı. Birebir devirde ikinci el konut satışları da aylık yüzde 0,2 artışla beklentileri aştı.
Ülkede, imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), haziranda 2,1 puan azalışla 46,3’e inerek 6 ayın en düşük düzeyini kaydetti.
Öte yandan, Barclays’in not indirimi sonrası Tesla payları üst üste 5 haftalık yükselişini sonlandırırken, cuma günü ABD Federal Ticaret Komitesi’nin dava açmasının akabinde Amazon payları de yüzde 0,7 paha kaybetti.
Kripto para borsası Coinbase’in paylarının ise ABD Yüksek Mahkemesinden lehine karar çıkması sonrasında haftalık bazda yüzde 10,6 bedel kazanması dikkati çekti. Bitcoin de hafta içinde 31 bin doların üzerine çıkarken yaklaşık son 1 yılın en yüksek düzeyini test etti.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta New York borsasında üst üste 5 haftalık yükseliş eğilimini sonlandıran S&P 500 endeksi haftayı yüzde 1,4 azalışla tamamlarken, Dow Jones endeksi de 3 haftalık yükseliş serisini yüzde 1,7 düşüşle noktaladı. 8 hafta üst üste yukarı istikametli hareket eden Nasdaq endeksi de haftayı yüzde 1,4 kıymet kaybıyla kapattı.
26 Haziran ile başlayan haftanın bilgi takviminde, salı günü sağlam mal siparişleri, inşaat müsaadeleri, yeni konut satışları ve CB Tüketici İtimat Endeksi, çarşamba ve perşembe günü Powell’ın açıklamalarının yanı sıra birinci çeyreklik büyüme, bekleyen konut satışları ve haftalık işsizlik müracaatları, cuma günü de şahsî gelirler ve tüketim harcamaları, Michigan Tüketici İnanç Endeksi dataları takip edilecek.
Avrupa enflasyon dataları ve Lagarde’ın açıklamalarına odaklandı
Avrupa borsalarında da geçen hafta satış yüklü seyir öne çıkarken, hafta içinde İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) 25 baz puanlık beklentilerin bilakis siyaset faizini 50 baz puan artırarak yüzde 5’e yükseltmesi satış baskısını artıran etkenlerden biri oldu. Gelecek hafta ise gözler ECB Lideri Lagarde’ın yapacağı açıklamaların yanı sıra ağır bilgi gündeminde olacak.
Geçen hafta, BoE’nin yanı sıra İsviçre Merkez Bankası, enflasyonist baskının yine arttığını vurgulayarak, siyaset faizini 25 baz puan artışla yüzde 1,75’e, Norveç Merkez Bankası da siyaset faizini 50 baz puan artışla yüzde 3,75 düzeyine çıkardı.
BoE Lideri Andrew Bailey, toplantı sonrası yaptığı açıklamalarda, enflasyonun düşmesini beklediklerini lakin fiyat ve çalışan maaşlarındaki mevcut artış düzeylerinin sürdürülemez olduğunu bildirdi.
Ekonominin beklenenden güçlü performans sergilediğini ve işsizliğin düşük seyrettiğini söz eden Bailey, bu gelişmelerin ülkede enflasyonun inatçı kalmasına neden olduğunu lisana getirdi.
Öte yandan, ECB yetkililerinin de “şahin” tonlarını müdafaası risk algısını güçlendirmeye devam ederken, Isabel Schnabel, Avro Bölgesi’nde kar ve fiyat artışlarının enflasyonda düşüşü sınırladığını söyledi. ECB Lider yardımcısı Luis de Guindos de çekirdek enflasyondaki gerilemenin kısıtlı olabileceğini belirtti.
Geçen hafta açıklanan bilgilere nazaran, İngiltere’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) mayısta aylık yüzde 0,7 ve yıllık yüzde 8,7 artışla beklentiler doğrultusunda gerçekleşirken, ülkede tıpkı periyotta perakende satışlar aylık yüzde 0,3 artışla varsayımları aştı.
Analistler, bölge genelinde açıklanan imalat sanayi, hizmet kesimi ve bileşik PMI bilgilerinin öngörülerin altında kaldığını anımsatarak, ekonomik aktiviteye yönelik risklerin günden güne arttığını bildirdi.
Ayrıca, dün akşam Rus devleti ile Wagner kümesi ortasında çıkan krize dair haber akışları gündemin odağında bulunuyor. Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin, Rus ordusunu Wagner’e taarruz düzenlemekle suçlayıp karşılık vermek için harekete geçtiklerini öne sürerken, Rusya Federal Güvenlik Servisi, “silahlı isyan” olarak nitelediği olayla ilgili ceza davası açtı.
Bu gelişmelerin akabinde Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, TV ekranlarından halka seslenerek, Wagner’in hareketini “silahlı isyan” olarak nitelendirdi. Putin, “Karşılaştığımız ihanettir. Fahiş hırslar ve ferdî çıkarlar, ülke ve halka yönelik ihanete yol açtı” sözlerini kullandı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi de yüzde 3,2, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,4, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,9 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,3 kıymet kaybetti.
Gelecek hafta pazartesi günü Almanya’da Ifo İş Ortamı İtimat Endeksi, çarşamba günü Almanya’da GfK Tüketici İnanç Endeksi ve ECB Lideri Lagarde’ın konuşması, perşembe günü Almanya’da TÜFE ve Avro Bölgesi’nde Tüketici İnanç Endeksi, cuma günü İngiltere’de büyüme, Almanya’da işsizlik oranı ve Avro Bölgesi’nde enflasyon bilgileri takip edilecek.
Japonya’da Nikkei 225 endeksi 10 haftalık yükseliş serisini sonlandırdı
Asya borsalarında geçen hafta negatif bir seyir izlenirken, Çin’in ekonomiyi destekleme adımlarının yetersiz kalacağı tasası risk algısını güçlendirdi. Gelecek hafta bölge genelinde ağır data takvimi yatırımcıların odağında olacak.
Geçen hafta, Çin Merkez Bankası (PBoC), 1 yıllık kredi faiz oranını (LPR) yüzde 3,65’ten yüzde 3,55’e, 5 yıllık kredi faiz oranını ise yüzde 4,30’dan yüzde 4,20’ye indirdi. PBoC, daha evvel de siyaset faizlerinde indirime gitmişti.
Analistler, Çin’de kredi ve siyaset faizlerinde gerçekleştirilen indirimlerin maliye siyasetleriyle desteklenip desteklenmeyeceği sorusunun öne çıktığını belirterek, hususa ait haber akışının yakından takip edildiğini bildirdi.
Ayrıca, Çin Başbakanı Li Çiang, ülkeler ortasındaki finansman uçurumunun çözülmesi için global mali idarede ıslahat ve kırılgan durumdaki ekonomilere dayanak için memleketler arası topluma davet yaptı.
Öte yandan, bölgede açıklanan bilgilere nazaran, Japonya’da TÜFE yıllık bazda yüzde 3,2 artarken, imalat sanayi PMI 49,8’e, hizmet bölümü PMI ise 54,2’ye geriledi. Ülkede, sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 0,7 gerilerken, kapasite kullanım oranı aylık bazda yüzde 3 yükseldi.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 2,3, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 5,7 ve Güney Kore’de Kospi endeksi de yüzde 2,1 bedel kaybetti. Japonya’da Nikkei 225 endeksi de üst üste 10 hafta sürdürdüğü yükseliş serisini bu hafta yüzde 2,7 azalışla sonlandırdı.
26 Haziran ile başlayan haftada, çarşamba günü endüstriyel satış karları, perşembe günü Japonya’da perakende satışlar, cuma günü de Japonya’da Tokyo TÜFE ve Çin’de PMI dataları takip edilecek.
TCMB siyaset faizini yüzde 15’e yükseltti
Yurt içinde geçen hafta yükseliş eğiliminde hareket ederek global piyasalardan müspet ayrışan BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 1,96 artışla 5.582,75 puandan tamamladı. Perşembe günü Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) siyaset faizini yüzde 15’e çıkardı.
TCMB, Dr. Hafize Gaye Erkan’ın birinci kere başkanlık ettiği haziran ayı Para Siyaseti Konseyi (PPK) toplantısında siyaset faizini 650 baz puan artırarak yüzde 8,50’den yüzde 15’e yükseltme kararı aldı.
Karar metninde, “Kurul, dezenflasyonun en kısa müddette tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın denetim altına alınması için mali sıkılaştırma sürecinin başlamasına karar vermiştir.” sözleri dikkati çekti.
TCMB Lideri Erkan, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) idaresiyle gerçekleştirdiği toplantı sonrası açıklamalarda bulundu. Fiyat istikrarının finansal istikrar için çok kıymetli olduğunu belirten Erkan, hem fiyat istikrarını hem finansal istikrarı sağlayarak enflasyonla uğraş edeceklerini vurguladı.
Ayrıca geçen hafta, Sermaye Piyasası Konseyi (SPK), 6 şirketin sermaye artırımı ile 8 şirketin borçlanma aracı ihraç talebini onayladı.
Öte yandan, geçen hafta yurt içinde açıklanan datalara nazaran, kapasite kullanım oranı haziranda 76,6 olurken, gerçek kesim itimat endeksi haziranda 108,2’ye yükseldi.
Dolar/TL, haftayı bir evvelki haftalık kapanışın yüzde 6,9 üzerinde 25,2383’ten tamamladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 5.500 ve 5.400 düzeylerinin takviye, 5.700 ve 5.800 puanın ise direnç olarak öne çıkabileceğini söz etti.
Gelecek hafta Kurban Bayramı Tatili nedeniyle yurt içi piyasaları pazartesi tam gün, salı ise yarım gün sürece açık olacak.
