“HESAP SORULMADI”
Ödül üzere atamayla BDDK’nın başına atanan Şahap Kavcıoğlu için eski Merkez Bankası Lideri Durmuş Yılmaz’dan sert kelamlar.
Eski Merkez Bankası Lideri Durmuş Yılmaz, BDDK’nın başına geçen Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu’nun mevcut durumda yaşanan meselelerin sorumlusu olduğunu söz ettiği açıklamasında, “Mehmet beyefendi bu akıldışılığı ortadan kaldırmak için evvel bu akıldışılığa sebep olanlarlardan hesap sormalıydı” dedi.
Eski Merkez Bankası Lideri Durmuş Yılmaz, yeni Merkez Bankası lideri ve iktisat idaresinin belirleyeceği yol haritası piyasanın gündeminin odağında yer alıyor.
Ekonomim’den Burcu Göksüzoğlu’nun haberine göre; Eski Merkez Bankası Lideri Durmuş Yılmaz, yeni lider Gaye Erkan ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in birinci yapması gerekenlere ait kıymetli değerlendirmelerde bulundu.
İŞTE SORULAR VE YANITLAR
Ekonomi idaresinde yapılan atamalar siyasetlerde U dönüşünün sinyali mi? Yoksa bir makyaj iktisadının habercisi mi?
İnşallah makyaj iktisadı olmaz. Gereken neyse onu yapacak bir heyet işin başına gelmiştir, gelmesi gerekir diye düşünüyorum. Mehmet Bey’in yetkinliklerini sorgulamak mümkün değil, gerçek değil, şahsen benim haddime de değil. Piyasalar elbette lideri da sınayacak, bakanı da sınayacak lakin bence daha çok bakanı sınayacak. Zira Merkez Bankası Lideri’nin işlerini yapabileceği, hareketlerini ortaya koyabileceği ortamı sağlamak bakanın vazifesi. Piyasada bakanın sınanması bu ortamın sağlanıp sağlanmayacağı ile ilgili olacak. O ortam sağlandıktan sonra şayet lider gerekeni yaparsa şu anda karşı karşıya olduğumuz problemleri aşikâr bir müddet sonra tertibe sokar ve artık meyvelerini toplamaya başlarsa tarihe geçer diye düşünüyorum.
BİR MANİFESTO YAYIMLAMASI GEREKİYORDU
Yeni TCMB Lideri Erkan’ın bugüne kadar yapması gerekenler var mıydı sizce?
Bence lider hanımefendinin koltuğuna oturduğu gün toplumun karşısına çıkıp bir manifesto yayımlaması gerekiyordu.. Gaye Hanım’ın da çıkış stratejisinin ne olduğunu, o stratejilerin hangi datalar üzerine oturduğunu, neyi devraldığını ve neyi, nasıl değiştireceğini, hangi müddette, ne kadar müddette bunu yapabileceğini kamuoyuyla paylaşması gerekirdi. Zira bunun en değerli tesiri Merkez Bankacılığı açısından bağlantı siyaseti, bağlantı tesiri. Liderin kendi kredi listesini inşası için elinde büyük bir fırsat vardı. Hala da var. Bütün bunları durum tespiti yapıp ondan sonra bir yol haritası ortaya koyup PPK’dan evvel bunu kamuoyuyla paylaşması bilhassa bankalar genel müdürlerine çağırıp onlara bir çıkış geriliminin ortaya koyması gerekir diye düşünüyorum.
Merkez Bankası’nda PPK üyeleri yenilenmedi. Bu üyeler 22 Haziran’da faiz artırırsa bu nasıl açıklanabilir, zira faiz indirenler de bu üyeler…
PPK’nın yedi tane üyesi var. Şu anda yalnızca yedi üyeden bir tanesi değişti. Ayın 22’sinde faiz arttırılırsa bu sayın üyeler bu yaptıkları faiz artırım aksiyonunu nasıl gerekçelendirecekler? Merkez Bankası para siyaseti konseyi yalnızca bilgiye bakar. Bilgiden öteki bir şeye de bakmaz. Hasebiyle bir ay evvelki PPK toplantısındaki ellerindeki bilgiler faiz indirimini haklı gösteriyorsa bir ayın içerisinde ne oldu da faizin arttırılmasına sebep oldu.
22 Haziran’da sizce nasıl bir karar çıkacak? PPK metinleri tekrar ehemmiyet kazanır mı?
Ayın 22’sinde para siyaseti şurasını ortaya çıkacak çok kıymetli bir metin olması lazım. Bir kez onca makro ihtiyati önlemler var. Siyaset faiziyle ilgili bir telaffuz var; ‘Politika faizini biz artık etkisizleştirdik, siyaset faizi diye bir şey yoktur’ diye. Makroihtiyadi önlemler çerçevesinde kredilerle ilgili, mecburî karşılıklarla ilgili ve bir ekip kısıtlar vesaireler var. KKM diye bir kıymetli sorun var. Bunları çabucak bir gecede 10 günde, 15 günde, 1 ayda kaldırmak hem gerçek değil, hem mümkün değil. Hasebiyle bir perspektif verilmesi, takvimlendirilmesi lazımdı. Bütün bunlar yapılmadı. PPK toplanıp diyelim ki faizi 500 ya da 1000 baz puan artırdı. Bunu neye nazaran yapacak? Ve bu yaptığı 500-1000 baz puanı artışla hangi vadede nereye, nasıl geleceğini ve hedeflediğini, ne olduğunu açık ve net olarak ortaya koyması lazım. Elbette bir sinyal verecek fakat siyaset faizi asli vazifesini inşa eder ve münasebetiyle da gerçek sinyali verip transfer düzeneğini yanlışsız çalıştırması gerekir.
YABANCI MUHTAÇLIĞIMIZI BİLİP KURALLAR ÖNE SÜRÜYOR
Faiz arttığında dış kaynak gelecek mi ve dolar düşecek mi? Mehmet Şimşek’ten de bu bekleniyordu, mümkün olacak mı?
Çok sıkıntı bir durumdayız. Biz aldığımız tedbirlerle, uyguladığımız siyasetlerle yabancıları piyasadan kovduk ve onun sonucunda da şu anda bir bedel ödüyoruz. Maalesef iki ucu pis bir değnek bu. Ülkü olan şu; bizim bir enflasyon problemimiz var. Merkez Bankası’nın vazifesi fiyat istikrarını sağlamak. Münasebetiyle belirli bir vadede kabul edilebilir bir fiyat istikrarı manasına gelen enflasyon amacına götürecek politikayı ben uygulayacağım. Burada faizi arttırması gerekiyorsa da arttıracağım. Faiz artırımımın ana nedeni benim enflasyonla çabam fakat bunun bir sonucu var. Sonucu da bu faiz artırımından ötürü yabancı sermaye Türkiye’ye gelecek. Gelen yabancı sermaye elbette sıcak para olacak.
Merkez bankamız artık bağımsız mı?
Kamuoyuna yansıyan bilgilere nazaran Mehmet Beyefendi, Sayın Cumhurbaşkanı’ndan faiz oranlarının yüzde 25’e kadar yükseltilmesi konusunda müsaade aldı. Bu cümle bile bir felaket. Kapalı kapılar ardında elbette siyasetçiyle, siyaset kurumu ile Merkez Bankası bağımsız kurumların otoriteleri, yetkilileri otururlar, konuşurlar. Bunun kamuoyuna arzı öbür türlü olur. İtimadı arttırıcı tarafta olması lazım. Şayet müsaade çerçevesinde süreç yapılacaksa, süreç zati baştan meyyit doğmuş demektir.
BAŞKAN VE PPK SIKINTI BİR DURUMLA KARŞI KARŞIYA
Kavcıoğlu, BDDK Lideri iken regülasyonlarda hafifleme bekliyor musunuz?
Kurumlar ortasında uyum son derece kıymetli. Ekonomiyi yönetmek için birtakım araçlar var. Bu araçlardan bir tanesi faiz. Bu TCMB’nin yetkisinde. Oburu, kur siyaseti kimin yetkisinde? TCMB’nin yetkisinde. Düzenleyici önlemler BDDK’nın yetkisinde. Artık finansal istikrarla fiyat istikrarı her vakit birebir istikamette gitmez, gitmedi de. Bundan sonra da gitmeyebilir, gitmeyecektir de. Hasebiyle kurumlar ortasındaki uyum o denli sağlanmalı ki finansal istikrar örneğin faizi artırımını öngörürken tahminen fiyat istikrarı faiz düşürmesini öngörebilir. Yahut da tam aksisi. Diğer bir iktisat politik aracı elbette faizler, teşvikler…
BEN LİDER OLSAYDIM ÜLKE BU NOKTAYA GELMEZDİ
Siz Merkez Bankası Lideri olsanız ne yapardınız? Enflasyon-faiz ve kurda dengeyi nerede sağlardınız?
Ben Merkez Bankası Lideri olsaydım ülke her şeyden evvel bu noktaya gelmezdi. Evvel doğruyu yapardım. Şayet yaptırmıyorlarsa da istifa eder, millete şikayet ederdim. Beni öbür şeylerle suçlarlar, mahpusa atarlar mıydı? Atabilirlerdi. O da farklı bir şey ancak şu anda gelinen noktada bütün kurumların iş birliği yapıp finansal istikrar, kamu maliyesi, fiyat istikrarı, sermaye piyasasının düzenlenmesi vs. bir optimum nokta bulunması gerekir. Münasebetiyle para siyaseti son derece kıymetli. Son olarak Merkez Bankası’nın yapacağı, yaptığı iş siyasetçiye vakit kazandırmaktır. Tahlil siyaset kurumunda ve maliye politikasındadır. Oraya odaklanmak lazım. Merkez Bankası da bu ortamı hazırlar. Münasebetiyle fiyat istikrarını sağlamaya odaklanmalı. Onun dışında da diğer bir şeye odaklanmamalı. Fiyat istikrarını sağladığı sürece devletin genel iktisat siyasetini elinden geldiği kadar desteklemelidir, takviye olmalıdır.