Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz günlerde Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde fiyat düzenlemelerinin artık gaye enflasyona nazaran yapılacağını söyledi. Emeklilerin tamamına yeni bir düzenleme gelmesini beklediğini söz eden Şimşek, bu düzenlemenin ekim ayında olabileceğinin sinyallerini verdi. Toplumsal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, hedeflenen enflasyon üzerinden belirlenecek olan memur ve memur emeklisinin maaşlarının yanı sıra ekim ayında
emekli maaşlarında olabilecek olası artışı kıymetlendirdi.
“GERÇEKLEŞEN ENFLASYONUN DAİMA HEDEFLENENDEN DAHA YÜKSEK BİR YÜZDE OLDUĞUNU GÖRÜYORUZ”
Karakaş, hedeflenen enflasyonun Merkez Bankası bilgileri üzerinden ele alınacağını belirterek, geçmiş yılların hedeflenen ve gerçekleşen enflasyon datalarını açıkladı. Karakaş, “Merkez Bankası 2011 bilgilerine baktığımız vakit hedeflenen enflasyonun yüzde 5,5, lakin gerçekleşen enflasyonun 10,4 olduğunu görüyoruz. 2012 yılından 2022 yılına kadar Merkez Bankası daima olarak yüzde 5’lik bir enflasyon amacı koymuş. Ancak geldiğimiz noktada gerçekleşen enflasyonun daima hedeflenenden daha yüksek bir yüzde olduğunu görüyoruz. Bilgilere baktığımız vakit 2012’de hedeflenen yüzde 5, gerçekleşen yüzde 6,2, 2013’te gerçekleşen 7,4, 2014’te 8,2 olmuş. Son 5 yılda ise 2018’de hedeflenen tekrar yüzde 5 olmasına karşın hedeflenenin 4 katından fazla gerçekleşmiş, yüzde 20,30 olduğunu görüyoruz. 2019’da yüzde 11,8, 2020’de yüzde 14,60, 2021’yılında gerçekleşen enflasyon yüzde 36,80 ve 2022’de ise yeniden yüzde 5 hedeflendiğini ama yüzde 64,27 olarak gerçekleştiğini görüyoruz” açıklamasında bulundu.
Karakaş, hedeflenen enflasyon oranının gerçekleşmemesi durumunda ise memur ve memur emeklilerinin maaşlarında enflasyon oranında kayıplar yaşanacağını söyledi.
“EŞEL TAŞINABİLİR SİSTEMİ ENFLASYON KAYIPLARININ ÖNÜNE GEÇEBİLİR”
Karakaş, geçmiş yıllardaki bilgiler ele alındığı takdirde memur, emekli, kamu ve özel bölüm çalışanlarını enflasyona karşı korumak için ‘Eşel Taşınabilir Sistemi’nin uygulanabileceğini belirterek, “Eşel Taşınabilir Sistemi’nde bilhassa yüksek enflasyonun yaşandığı devirlerde enflasyon oranının yükseldiği oranda çalışanların maaşlarında da tıpkı oranda yükselmesi halinde gerçekleşir” dedi.
Karakaş, Eşel Taşınabilir Sistemi’nde çalışanların enflasyonun yükselmesinden telaş duymayacaklarını ve enflasyon arttığı oranda maaşlarında otomatik olarak artırım alacaklarını ve böylelikle enflasyondan kaynaklanan kayıpların önüne geçileceğini belirtti.
EKİM AYINDA EMEKLİ TABAN FİYATINA SEYYANEN ARTIRIM GELEBİLİR
Ekim ayında TBMM’nin açılmasıyla birlikte emekli maaşlarına yapılabilecek olası artırım hakkında da konuşan Karakaş, nisan ayında yapılan seyyanen artırım ile en düşük emekli maaşının 7 bin 500’e çıkarıldığını hatırlattı. Karakaş, nisan ayında yapılan seyyanen artırım üzere ekim ayında da yeni bir seyyanen artırım yapılabileceğini vurgulayarak, “Bakan Şimşek’in son açıklamalarından sonra artık ekim ayında artırım yapılması halinde bu artırımın yalnızca kök fiyatı 7 bin 500 liranın altında olan emekliler için kelam konusu olacak. Münasebetiyle 7 bin 500 liranın üstünde maaş alan emeklilere artırım yapılmayacağı beklentileri de arttı. Şunu söyleyebiliriz ki 1 Ekim’de TBMM açıldığı vakit, Meclise gelecek olan torba maddede 7 bin 500 liralık taban maaşların artması kelam konusu olacaktır” diye konuştu.
“EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞININ 10 LİRA CİVARINDA OLMASI GEREKTİĞİNİ SÖYLEYEBİLİRİZ”
Karakaş, haziran ayındaki taban fiyat ve en düşük emekli maaşlarının oranlarını da açıklayarak, “Haziran ayına bakıldığında taban fiyatın 8 bin 500, en düşük emekli maaşının ise 7 bin 500 lira olduğunu görüyoruz. Yani en düşük emekli maaşı minimum fiyatın yüzde 88’ine denk gelmekteydi. Yalnızca taban fiyat bazında bile emeklilerin maaşlarının korunması için en az yüzde 88 oranında artırım yapılması gerekiyor. Buradan hareketle şu anda minimum fiyatın 11 bin 400 olduğunu ele aldığımızda en düşük emekli maaşının 10 lira civarında olması gerektiğini söyleyebiliriz” sözlerine yer verdi.