Memur ve minimum ücretliye yüklü ölçülerde artırım yapan hükümet, emeklilere seyyanen artırım yapmamıştı. Emeklilere Anayasal hakkı olan 19.77 enflasyon farkını verip 5.23 artırım yapmıştı.
Sadaka üzere artırımla bırakın ayın sonunu birinci 10 gününü bile getiremeyen emekliler hükümetin kendilerine üvey evlat muamelesi yaptığını tabir ederek aldıkları sadaka üzere maaşa isyan etmişlerdi.
Emeklilerin reaksiyonu çığ üzere yüyürken Erdoğan “Memurlarımıza artırımlar gelirken, emeklilerimize hiçbir şeyin gelmemesi olacak bir şey değil. Onları da inşallah mutlu edecek adımları atacağız” demişti.
Erdoğan’ın bu açıklaması hükümette hareketli dakikaların yaşanmasına ve çeşitli formüllerin oluşmasına neden oldu.
Gazete Pencere’den Nuray Babacan, bahisle ilgili bir yazıyı köşesine taşıdı.
Nuray Babacan “AKP’de son birkaç haftadır iki bahis konuşuluyor. Biri emeklilerin isyanı, başkası mahallî seçim adaylarının kim olacağı. Enflasyonun altında ezilen ve çaresiz kalan emekliler, alana çıkan her partilinin korkusu.”
“29 Ekim’de Cumhuriyetin 100. yılında emekli ikramiyesi verelim. Tek seferlik olacağını için çarpan tesiri olmaz. Ocak ayına kadar vakit kazandırır” diyenler var.
Saray ikna edilirse, “5 bin liralık ikramiye 15 milyon emekli için 75 milyar lira eder” diye hesap bile yapıldı.
AKP’lilerin birbiriyle çelişen açıklamaları emeklilerle ilgili yapılacak düzenlemede konusundaki meçhullükten kaynaklanıyor. Partide, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın orta düzenleme yapılmasını istediği konuşuluyor.
Ekonomi idaresi ise bunun bütçe istikrarları açısından kabul edilebilir olmadığını, düzenlemenin çarpan tesiri yaratacağını savunuyor. Ocak ayına kadar beklenmesinden yanalar.
AKP’de tüm planlar lokal seçimleri kazanmak üzerine yapıldığı için emeklilerin sorunu onlar için teknik bir pürüz. Erken yapılacak artırımın mahallî seçimlere kadar unutulacağı, enflasyon karşısında bedelinin kalmayacağı, her ne yapılacaksa ocak ayında yapılması ve tesirinin mart seçimlerine kadar sürmesi tartışılıyor. Yani tüm planlar mahallî seçimlerde karlı çıkma üzerine.
Bu ortada partide yapılan toplantılarda farklı teklif gündeme getirenler var. Örneğin, erken artırım yahut seyyanen düzenleme yerine bir kereye mahsus olmak üzere emeklilere ikramiye verilmesini ortaya atanlar oldu.
Bayram ikramiyesi üzere Cumhuriyetin 100. yılında 29 Ekim’de 5 bin liralık bir ikramiyenin insanları kısmen rahatlatacağı, 15 milyon emekliye yapılacak bu türlü bir düzenlemenin 75 milyar lira gerektirdiği, tek seferlik olacağı için de karşılanabileceğini öne sürüyorlar. Saray’ın şimdi görüşüne sunulmayan bu teklif onlara nazaran orta formül.
Diğer yandan, yalnızca alt dilimdekilere güzelleştirme yapılması teklifinden çoktan vazgeçildi. 7 bin 500 lira ve altında emekli maaşı alanlara yönelik yapılacak bir düzenleme, orta dilimde hekim ve mühendis emeklisi ile düşük prim yatıranları eşitleyecek, yeni bir adaletsizlik kelam konusu olacaktı.
O nedenle herkesi kapsayacak bir kademeli artıştan kelam ediliyor. Yüzde 45 ila yüzde 30 ortasında planlandığı sav edilen bu düzenleme ‘niyet ve siyasi taktik’ ortasına sıkışmış durumda. Yoksa TBMM açıldığında bir yasal düzenleme yapıp yasalaştırmak en fazla bir hafta sürer. Buradaki asıl sorun, artırım çabucak mi uygulanacak, ocak ayı mı beklenecek?
TBMM’nin 1 Ekim’de açılmasıyla birlikte ekonomik kriz, yüksek enflasyon, emekli ve dar gelirlinin yaşadığı önemli külfet daima gündeme getirilecek. İktidarın, sokakta karşılaştığı bu sorun bu defa Meclis’e taşınacak.
Emeklilere artırım için yapılacak düzenleme kurala bağlı olmayan artış niteliği taşıdığı için farklı yasa gerektirecek. Yani Ocak’tan geçerli olacaksa da daha erken verilecekse de farklı bir yasa yapılacak.
