Memur emeklisi Emine Akbulut, “Zorunlu harcamalar dışında bir şey yapamıyoruz. Seyahat, tatil, cümbüş yok. Halk olarak çok mağduruz” dedi. Güngör Bahadır ise “Emekliler parklarda vakit geçiriyor. Bir çay içecek para bulamıyor. Çayın fiyatı 5 lira oldu. Bu beşerler nasıl yaşasın” diye sordu. Ahmet Erken de “Maaşlarımıza en az yüzde 50 artırım istiyoruz. Bizim de insanca yaşamaya hakkımız var” halinde konuştu.
Öte yandan AKP, memur maaşlarına ait kanun teklifini Meclis’e sundu. Teklifte emekli maaşlarına artırım yapılması öngörülmezken, milyonlarca emekli ve memurun merakla beklediği enflasyon sayıları da TÜİK tarafından duyuruldu. Emekli ve memur maaşlarını etkileyecek olan haziran ayı enflasyonu yüzde 3,92, yıllık enflasyon ise yüzde 38,21 olarak gerçekleşti.
ANKA’nın haberine nazaran; Ankara’daki emekliler, aylıklarına yapılacak olan artırıma ait bugün ANKA Haber Ajansı’nın sorularını yanıtladı. Memur emeklisi Emine Akbulut, emekli maaşının yetersiz olması nedeniyle yiyeceklerinden kıstığını belirterek şunları söyledi:
“ŞU ANDA ZAR GÜÇ GEÇİNİYORUM. İKİ BİREYİZ, KENDİ EVİMİZ”
“Şu anda zar güç geçiniyorum. İki bireyiz, kendi meskenimiz. Daha 10 yıldır ben konutumun borcunu ödüyorum. Bu yılın ekiminde bitecek. Devlet memuru emeklisiyim, daha yeni bitecek Ekim’de. Benim aldığım maaş, 8 bin 300 lira. Memurlara 22 bin lira maaş verilecek herhalde. Ben de memur emeklilerinin en az 17-18 bin lira alması gerektiğini düşünüyorum. Benim özlük haklarım elimden alındı emekli olurken. Ondan ötürü yetersiz. Ben zar güç geçiniyorsam öteki 4 çocuk ailesi, 2 çocuk ailesi nasıl geçinecek? Meskeni kira olanlar nasıl geçinecek?
“YİYECEKLERDEN KISITLIYORUZ. GEZMİYORUZ, TATİLE GİTMİYORUZ. BAŞIMIZDAKİLERİN DEFOLUP GİTMESİNİ İSTİYORUM”
Çoğu şeyleri kısıtlıyoruz, yiyeceklerden kısıtlıyoruz. Gezmiyoruz, tatile gitmiyoruz. Başımızdakilerin defolup gitmesini istiyorum. O kadar sonumuz bozuk ki… Biz halk olarak çok mağduruz. Çok makus durumdayız. Psikolojimiz aslında alt üst. Halka yapmadı, kendi memurlarına yaptı. Aslında ‘kendi memurum’ demiyor mu? Kendi memuruna artırımı yaptı. Halkı umursamıyor. Ölmüş mü kalmış mı? Yaşıyor mu yaşamıyor mu? Besleniyor mu beslenmiyor mu umurunda değil. Onun için ben bu hükümeti istemiyorum. Nefret ediyorum, defolsun gitsin başımızdan.
“O KADAR HİZMET VERDİM ALDIĞIM MAAŞ BU. BU HAK MI?”
Ben devlet memuru emeklisi olarak benim maaşım 8 bin 300, yani minimum fiyatın altında kaldı. 33-34 yıllık devlet memuru emeklisiyim, o kadar hizmet verdim aldığım maaş bu. Bu hak mı? Ben soruyorum, bu hak mı?”
“BİZİM FAZLA PRİMLERİMİZ NEDEN ÖDENMİYOR? 5500 PRİM İSTENİYOR, 9000 PRİMİM VAR BENİM. FAZLA PRİMLER NE OLACAK?”
Başka bir SSK emeklisi ise 5500 prim koşulu ile emekli olan EYT’liler ile ortasında adaletsizlik olduğunu belirterek şunları söyledi:
“5500 prim ile emekli olanlar var. Ben 25 sene çalıştım. 8 sene de fazla çalıştım. EYT olarak bize vurdu, 33 sene çalışmışlığım var. Artık ben 5500 prim ödedim, 9000 primim var; 4 bin fazla primim var. Bu neden ödenmiyor? Artık EYT’liler 5500 ile emekli oldu; benimle tıpkı maaşı alıyorlar. Onlar da 7 bin 500 lira alıyor, ben de 7 bin 500 lira alıyorum. Ben olağanda 6 bin 850 maaş alıyordum. Artık EYT’liler ile 7 bin 500 lira alıyor. Ortamızda 650 lira fark var. Diyorlar ki; ‘7 bin 500 lira alanların üstüne artırım yok’ diyorlar. Bana bir senede 650 lira artırım yapılmış oluyor. Yani bizim fazla primimiz ne olacak? Biz emekli olarak bu para ile geçinebilir miyiz? Olağan emekli maaşımızın 12 bin lira olması gerekiyor. Biz bu adaletten şad değiliz. En düşük emekli maaşın 10 bin 500 olması lazım. Bize bir senede yapılan 650 lira artırım. Bizim fazla primlerimiz neden ödenmiyor? 5500 prim isteniyor, 9000 primim var benim. Fazla primler ne olacak?”
“GEÇİNEMİYORUZ, O BİR GERÇEK”
Ahmet Erken ise emekli maaşına yapılması beklenen artırıma ait şunları dedi:
“Geçinemiyoruz, o bir gerçek. En az yüzde 50 olmalı diye düşünüyorum. Benim aklımdan geçen o. Memura yüzde 80 küsur verildi. En azından ona yakın olması lazım. Yüzde 50 civarında falan olursa âlâ olur diye düşünüyorum.”
“İNSANLARIN DA VARLIKLARINI SÜRDÜRECEK SEVİYEDE, İNSANCA YAŞAYACAK SEVİYEYE GETİRİLMESİNİ İSTERİZ”
Erken, emeklilerin en büyük probleminin parasızlık olduğunu söyleyerek kelamlarına şöyle devam etti:
“Geçinmek güç, her şey kıymetli. Markete gidemiyoruz. Gitsek, iki bir şey aldığımız vakit 100-150 lira tutuyor. Emeklinin maaşı en az 7 bin 500 liraya çıkardılar lakin konut kiraları olmuş 10 bin lira. Adam 7 bin 500 liranın üzerine 2 bin 500 lira daha katacak, mesken kirası verecek. Ondan sonra ne yapacak? Uygunlaştırılması lazım. İyileştirilmezse nitekim emeklinin yapabileceği bir şey yok. Bir gücü yok. Konutunda problem çıkar, sokakta kasvet çıkar; para olmadığı vakit cepte her yerde meşakkat çıkar. En az yüzde 50 olsun isteriz. İrade onlarda. Bizimki bir temenni. İnsanların da varlıklarını sürdürecek seviyede, insanca yaşayacak seviyeye getirilmesini isteriz.”
“PARKLARDA BÜTÜN OTURANLAR EMEKLİLER, BİR ÇAY PARASI BULUP DA BİR YERE GİDEMİYOR”
Güngör Bahadır ise mevcut emekli fiyat ile mesken kirası bile ödenemediğine reaksiyon gösterdi. Bahadır, şunları söyledi:
“Bir adamın meskeni yoksa, emekliyse, aldığı para 7 bin 500 lira; bu para ile bu adam nasıl kira ödeyecek de geçinecek? Bir ülke kuzu pirzola 5 liraysa, hayvanların otu 10 liraya satılıyorsa o emeklilere yazık. Toptan sabun fabrikasına göndersinler. Bak, parklarda bütün oturanlar emekliler, bir çay parası bulup da bir yere gidemiyor. Akşama kadar burada oturuyor; şayet meskeni varsa, geçineceği bir oturacak konutunda. Yoksa akşama kadar parkı bekliyor, akşam da konuta gidip yatıyor. Bir bardak çay 5 lira. Nasıl geçinsin bu beşerler?”
“GEÇMİŞTE DAHA GÜZEL GEÇİNİYORDUM”
Bahadır, emekli maaşının ne kadar olması gerektiğine ait soruya şu karşılığı verdi:
“Biz ne bilelim, büyükler bilir. Gönül ister ki bir emekli tatilini yapabilsin fakat nerede? Gördün mü sen hiçbir emeklinin tatil yaptığını? Adam bir de iş buluyor geçineyim diye, tatili bırak. 2 bin 800 lira maaş alırken ben şekerin kilosunu 5 liraya alırdım. Artık 7 bin 500 lira maaş alıyorum, şekerin kilosu 25 lira. Yağı ben 35 liraya alıyordum, artık yağ 150 lira. Benim alım gücüm yok. Benim paramı ne kadar artırırsan arttır. Katladıktan sonra değişmiyor ki… Geçmişte daha güzel geçiniyordum. Zerzevat haline giriyorum, meyvelerin yüzüne bakıyorsun. Meyve var, 10 liraya da var ancak yenmez.”
“EMEKLİ MAAŞINI ARTIRSIN LAKİN ONDAN EVVEL PİYASADAKİ ARTIŞA SON VERİLMESİ LAZIM”
Sezai Ceylan isimli bir öbür emekli ise şunları söyledi:
“Emeklilerin büyük çoğunluğu minimum fiyatın altında geçinmek zorunda kalıyor. Bu insanların bakmakla yükümlüm oldukları aileleri var. Aldığı parayı yalnızca kendine kullanmıyor. Hele ki mesken sahibi olmayan beşerler için çok daha büyük sorun. Evvelki periyotlara bakarsak artık, emekli ikramiyesi ile konut almak üzere bir avantajı vardı insanların. Artık o da yok. Mesken sahibi olamıyorlar. Konut sahibi olmayınca bu şartlarda en az ölçü olan 7 bin 500 lirayı kiraya vermek zorunda kalıyor. Emekli maaşını artırsın fakat ondan evvel piyasadaki artışa son verilmesi lazım. Hem kira olarak hem de ekonomik girdiler olarak. Bunların durması gerekiyor. Bunları durduramadığın ölçüde maaşları artırmak çok tahlil olmuyor. 2018 öncesinde kısıtlı olsa da tatil yapılabiliyordu. Tatil artık bir hayal oldu. Zira tatilde yapacağı harcamayı bir yerde biriktirme talihi yok. Kıyaslama yapmak gerekirse şu anda piyasada insanların hayatını sürdürdüğü eserlerde artışı oranında en azından artırım olması lazım. TÜİK dataları, gönderiyor lakin kendileri de büyük ihtimalle inanmıyorlar. Zira inanılır üzere değil esasen. Biz gündelik hayatımızda da görüyoruz esasen. Yaptığımız alışverişimizde de görüyoruz onu.”