Hazine ve Maliye Bakanlığı 7 Ağustos’ta yayımladığı Rafineriler Tarafından Üretilecek Basılı Değerli Madenlere Ait Genelge’de Değişiklik Yapılmasına Dair Genelge ile basılı altınlarda 0,5 gram olan ifadeyi 1 gram olarak değiştirerek, bir gramın altında tartısı olan basılı altın üretilmemesi kararı aldı. AKSO İdare Konseyi Lideri Timuçin Sönmez ise kelam konusu kararın hem tüketiciler hem de kuyumcular açısından tesirini kıymetlendirdi.
“YILBAŞINA KADAR KUYUMCULARA BOZDURABİLİRLER”
AKSO Lideri Timuçin Sönmez, hem tüketicilerin hem de kuyumcuların en az bir gramlık altın üretilmesi kararının sonuçlarını merak ettiğini belirterek, “Bizim yetkililerle yaptığımız görüşmelerde kuyumcularımız açısından huzursuz olacak hiçbir şey yok. Tüketici açısından rastgele bir problem da yok. Ellerinde bir gramın altındaki altınları yılbaşına kadar getirip kuyumculara bozdurabilirler. Tüketici tarafında hiçbir kahır olmadığını yetkililer bize beyan ettiler. Rastgele bir problemleri yok. Her türlü kuyumculara getirip süreçlerini yapabilirler.
Ayrıca yılbaşından sonra has altın dediğimiz 24 ayar altınların (yarım gramlar için) basımı kalkacak. Lakin bu demek değildir ki ekonomik durumu müsait olmayan vatandaşlarımız mağdur olacak. Asla. Bizim kuyumcularımızda her bütçeye hitap eden, hem yatırım emelli hem de armağan maksatlı altınlar mevcut. Mağazalarımıza geldikleri vakit kesinlikle kendilerine uygun eserler bulacaklar” diye konuştu.
“PİYASANIN DENETİMİ İÇİN BU KARAR ALINDI”
Genelge ile alınan kelam konusu kararın, Hazine ve Maliye Bakanlığının hem cari açığın düşürülmesi açısından hem de iktisadın denetim altında tutulması maksadıyla alındığını aktaran Sönmez, “Burada da altın ithalatı değerli bir öge. Piyasayı denetim altında tutmak istiyor. Aslında yarım gram ya da bir gram olmasının bunlarla çok alakası yok. Piyasanın denetim edilmesi açısından gram ve gram üstü altınların paketlenerek satışı ile ilgili bir tertip yaptı. Bunları sertifikaya bağlayacağını düşünüyoruz ikinci adımda. Öteki adımları görmeden bunları yorumlamak yanlışsız olmaz diye düşünüyorum” dedi.
ALTIN İTHALATINDA KOTA ÇALIŞMASI
Sönmez, altında ithalat kotası ile ilgili bir çalışmanın olduğu bilgisini vererek, “Henüz tam manasıyla çıkmış bir bahis yok. Bu mevzuda daha çok tüketiciyi değil, imalatçı kuyum kesimini ilgilendiren bir husus. Orada da yapılan çalışmanın özünde imalatçılarımızı huzursuz eden bir husus yok. Dahili süreç kapsamında rastgele bir sürece bir kota uygulanmayacak. İhraç kayıtlı yapılan ithalattaki altınlara da rastgele bir kota uygulamayacaklar. Bu demektir ki ihracatın önü tıkanmayacak. İhracatın önü tıkanmadığı sürece imalatçılarımızın kotayla ilgili rastgele bir problemleri olmaz. Hür piyasa iktisadı yaşıyoruz. Hasebiyle arz ve talebe kimsenin müdahale etme yetkisi yok. Talep olduğu surece bir halde esere ulaşma imkanı olacaktır. Devlet de bu mevzuda önlemlerini alacaktır” tabirlerini kullandı.
“KOTA İLE İLGİLİ PANİK OLACAK BİR DURUM YOK”
Altında ithalat kotası konulmasında en korktukları durumun ihracatın önünün tıkanması olduğunu kaydeden Sönmez, “Çünkü biz dünyada ikinci pozisyondayız ihracat ve imalat konusunda. Hızla birincil pozisyona geçmek için bütün meslektaşlarımı uğraş ve özveri ile çalışıyorlar. Bu ivme de yakalandı. İvmenin önünün kesilmeyeceğini hissetmemiz beni ve başka meslektaşlarımı da keyifli etti. Onun için kota ile ilgili panik olacak bir durumun olduğunu düşünmüyorum. Kota ile ilgili açıklamanın gelmesi lazım” değerlendirmesini yaptı.
Basılı altınlarla ilgili problemlerini Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerine ilettiklerini söz ederek, “Onların da bu mevzuyla ilgili problemlerinin olmadığını çok yeterli anladık. Ayrıntılarıyla ilgili federasyon olarak çalışıyoruz. Kuyumcuların kendi federasyonunu kurmasıyla ilgili çalışma başlattık. Madeni Eşya Sanatkarlar Fedarasyonu’na bağlıyız. Ancak kuyumculuk, kendine has özellikleri olan bir meslek. Kendi kendini yönetim etmesi gereken bir meslek.
Bunu da federasyon içinde kendi yapılanmamızı sağladık. Hatta evvelki periyot Ticaret Bakanımızla yasa tasarısı haline kadar gelmişti. Bundan sonraki çalışmaların devam edeceğini düşünüyorum. Kesinlikle federasyonumuzu kurup bu problemlere daha erken müdahale edebilme bahtını elde etmemiz gerekiyor. Yasa çıktıktan sonra müdahale etmek biraz daha sıkıntı oluyor” dedi.
7 BÖLGE İÇİN ALTIN DEPOSU TALEBİ
Gram altındaki basılma sisteminin kuyumculuk kesimine getireceği sorun olmadığına dikkati çeken Sönmez, şu sözlerini kullandı:
“Ancak kuyumculuk dalının yıllardan beri gelen asıl bir ögesi var. Bilhassa basılı altın olarak tabir ettiğimiz Cumhuriyet altını, ziynet altını da bu kapsam içine giriyor. Yalnızca külçe altın, basılı kapsamında girmiyor. Bu ziynet altınların da erişiminde vakit zaman sorun yaşıyoruz. Bilhassa Anadolu’daki kuyumcular bu mevzuda önemli zorluk çekiyorlar.
İstedikleri vakit, işin süratli olduğu devirde istediği ölçüde bu esere ulaşamıyorlar. Bu iş yalnızca İstanbul genelinde kalmış oluyor. Seçildiğim vakit da bunu Darphane Genel Müdürümüze bu durumu ilettik. Vakit zaman Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerine bu durumu iletiyoruz.
Türkiye genelinde en az 7 bölgede depolama alanları olması lazım Darphane’nin. Akdeniz bölgesindeki kuyumcularımız örneğin Antalya’dan altını temin edebilmeli. İç Anadolu’da Ankara’dan temin edebilmeliler. Güneydoğu Anadolu bölgesinde Diyarbakır’da, Karadeniz’de Trabzon’dan yahut Giresun’dan temin edebilmeliler. Bunlar teknik çalışmalar. Bu depolama alanları oluşturulursa kuyumcuların bu eserlere ulaşması daha kolay olur.
Bizim gramın kaç gram basıldığı, nasıl basıldığı, ne olduğu ana öge problemimiz değil. Bizim sorunumuz esere ulaşamama sorunu. Şayet Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Darphane yetkilileri bu hususa el atmalı. Biz bu bahiste düşünce yaşıyoruz. Esere ulaşamama meselemiz var. Ortaya arka niyetli beşerler girebiliyor. Tüketici istediği kadar esere ulaşamıyor. Bu da çeşitli aksaklıklara neden oluyor. Bizim ana sıkıntımız basılı altınlarda gramı, cinsi, evsafı (niteliği) değil, ulaşılabilir olması.”