Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Medyascope’ta Ruşen Çakır’ın sorularını yanıtladı.
Faizin birden artırılmasının büyük sorun yaratabileceğine vurgu yapan Acemoğlu, “ABD’de iki banka battı böyle” dedi.
Türkiye iktisadında 2006 yılından beri hiçbir ilerleme olmadığını söyleyen Acemoğlu, en büyük yapısal sorunun, “Türk iktisadının verimliliğinde” olduğunu söz etti.
Acemoğlu, “İktidar değişse bile yapısal sorunların nasıl düzeleceğinden emin değilim. En büyük yapısal sorunun imajı, Türk iktisadının verimliliğinde. Türkiye’de çabucak hemen hiçbir ilerleme yok 2006’dan beri. Üretkenlik artmıyor. Teknolojik ihracatımızda ilerleme yok. Bunun nedeni de öncelikle kurumsal sorunlar. Rekabet düşük, yolsuzluk fazla, kaynaklar yanlış yere gidiyor, mesela inşaat dalı kaynakları fazla yiyor” diye konuştu.
“ERDOĞAN SEÇMENİ EKONOMİK ACIYI HİSSETSE DE, BÜYÜK BİR MİNNET DE VAR”
Prof. Dr. Daron Acemoğlu’nun söyleşisinden öne çıkanlar şöyle:
“Birkaç ana nedeni anlamak lazım. Hem Erdoğan devrini anlamak için, hem de tahminen gelecek seçimler için bir ders niteliğinde. Ortada, kutuplaşmayan az insan var artık. Onlar iktisada nazaran sağa yahut sola gidiyor artık. İkincisi, dünyadan daha kuvvetli bir formda, Türkiye medyası bağımsızlığını kaybetmiş durumda. Bilgiler, seçmene gitmiyor ve farklı halde ulaşıyor. Üçüncüsü, son devirde iktisat çok makus durumda. Tüm Erdoğan devrine bakarsanız, onun temsil ettiği kümeler için çok kıymetli adımlar atıldı: Altyapı, hastaneler, eğitim… Erdoğan seçmeni ekonomik acıyı hissetse de, büyük bir minnet de var. Sonuncusu da, AKP büyük bir yandaş hizmet ağı kurmuş durum da. Kendini destekleyenlere büyük bir kaynak akıtıyor. Bu dördünü bir ortaya koyunca, Erdoğan nasıl kazandı, daha güzel anlıyoruz.
“ERDOĞAN VE KÜMESİ ETKİN BİR FORMDA İKTİSAT SİYASETLERİYLE İLGİLENMEYE DEVAM EDECEK”
Şu anki konjonktüre bakarsanız, seçim öncesi Erdoğan’ın iktisat yetkililerine nazaran Mehmet Şimşek daha bilgili ve itimat veren bir insan. Birebir vakitte ancak, yabancı sermayede hala Türkiye hakkında optimist olma isteği var. Bir optimistlik arıyorlar. Kısa periyotta optimist bir hava esmesi olağan. Şimşek ve kümesi başarılı olursa, Türkiye için çok güzel bir şey. Benim de samimiyetle isteyeceğim bir şey. Soru, başarılı olabilirler mi? Anladığım üzere, Mehmet Şimşek tek başına gelmiş bir insan. Sistemde büyük bir değişim olmadı. Mehmet Şimşek üzere elli insan gelmedi bürokrasiye. Bana şu iletisi veriyor bu, Erdoğan ve kümesi faal bir biçimde iktisat siyasetleriyle ilgilenmeye devam edecek. Bu da bir soru işareti yaratıyor.
“FAİZLER BİRDEN ARTIRMAK, BÜYÜK SORUN YARATABİLİR”
Türkiye’de faizler gerçek olarak çok negatif. İktisat bu türlü sağlıklı gidemez. Enflasyon yüzde 45 desek, -30 seviyesinde faizler var gerçek olarak. Bu dünyanın hiçbir yerinde sürdürülebilir bir şey değil. Faizler birden artırmak, büyük sorun yaratabilir. ABD’de iki banka battı bu türlü.
“İYİMSER OLMAK ZOR”
İktidar değişse bile yapısal sorunların nasıl düzeleceğinden emin değilim. En büyük yapısal sorunun imgesi, Türk iktisadının verimliliğinde. Türkiye’de çabucak hemen hiçbir ilerleme yok 2006’dan beri. Üretkenlik artmıyor. Teknolojik ihracatımızda ilerleme yok. Bunun nedeni de öncelikle kurumsal sorunlar. Rekabet düşük, yolsuzluk fazla, kaynaklar yanlış yere gidiyor, mesela inşaat bölümü kaynakları fazla yiyor. Eğitimi ve kalifikasyonu yüksek olan iş gücüne muhtaçlığı var Türkiye’nin. İnşaat dışında bölümlere yapılan yatırımlar da düşük. Bunların düzeltilmesi için evvel kurumların, yargının düzelmesi lazım. Bu kısa bir müddette çözülemez. Optimist olmak güç.”
