Editör: Erkavim Yıldırım
Çocuk Sıhhati Hastalıkları ve Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Prof. Sarıçoban yaptığı açıklamada, çocuklarda besin alerjisinin ortaya çıkmasında pek çok etkenin kıymetli olduğuna işaret etti. Prof. Sarıçoban şunlara dikkat çekti:
“Anne ya da babada yalnızca besin alerjisi değil, atopik dermatit, astım, alerjik nezle ya da öteki bir alerjik hastalığın olması da çocukta besin alerjisi ortaya çıkmasında tesirlidir. Besin alerjisi, alerjik yürüyüşün birinci basamaklarındandır. Hasebiyle çocuklarda da alerjik hastalıklar besin alerjisi halinde ortaya çıkar.”
Genetiğin, alerjik hastalıklarda yadsınamaz bir faktör olduğuna dikkati çeken Sarıçoban, “Genetik çok değerli bir sebep. Tüm kronik hastalıkların temelini oluşturuyor. İkizler üzerinde yapılan kimi çalışmalar bunu çok net ortaya koyuyor. İkizlerden birinde alerji varsa başkasında de çıkma mümkünlüğü çok yüksek görünüyor. Birebir formda anne ve babanın her ikisinde birden alerjik hastalık varsa çocukta hastalığın çıkma mümkünlüğü yüzde 60’a çıkıyor. Şayet ebeveynlerden birinde alerji varsa bu durumda oran yüzde 40 civarında seyrediyor.” diye konuştu.
“ÇEVRE KOŞULLARI DA KIYMETLİ ROL OYNUYOR”
Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, genetik faktörün yanı sıra etraf kurallarının da alerjik hastalıkların artmasında değerli rol oynadığını vurguladı.
Alerjik hastalıkların artmasındaki en kıymetli etkenlerden birinin beslenme alışkanlıkları ve etraf kaidelerinin değişmesi olduğunu belirten Sarıçoban, şunları açıkladıi:
“Burada iki öge ön plana çıkıyor. Deterjanlar, çözücüler ve kimyasallar ömrümüze çok fazla girdi. Bulaşık, çamaşır makinelerinde ya da yüzey paklığında kullandığımız deterjanların kalıntılarını hem soluyoruz hem de yutuyoruz ya da cildimizle temas ettiriyoruz. Bunlar deri epitel bariyerlerini eritiyor ve bozuyor. Bilhassa bağırsak ve cilt floramızın bozulması. Sezaryenle doğum yapmak, antibiyotik kullanmak üzere nedenlerden ötürü bizim için faydalı bakteriler olması gereken yerde çoğalamıyor. Sonuç olarak, bu noktalarda ziyanlı mikroorganizmalar kendilerine yer buluyor. Buna bağlı olarak bariyerin bozulması ve buradaki alerjenlerin daha kolay bedene taşınmasına neden olur. Nanoplastiklerin hayatımızda çok fazla yer bulmaya başlaması da besin alerjilerinin artmasına neden olan çevresel faktörlerden biri.”
“ŞİKAYETLER TEKRAR EDERSE TABİBE BAŞVURULMALI”
Belirli şikayetlerin tekrar etmesi durumunda tabibe başvurulması gerektiğini belirten Sarıçoban, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Şikayetlerin yükü çok yüksekse nefes darlıkları, bayılma, bedende şişme, anaflaksi geçirme, çocuklarda çok huzursuzluk, ağır kusma, kilo alamama durumunda tabibe başvurulmalı. Anaflaksi; ani gelişen, şiddetli ve tüm bedenin tıpkı anda reaksiyon vermesine neden olan ve sonuçları hayati risk taşıyan bir alerji durumudur. Oluşmaması için bilhassa riskli besinlerin katiyetle tüketilmemesi gerekiyor. Bunu sağlayabilmek için de alınan tüm eserlerin içerikleri kesinlikle okunmalı, gidilen restoranlarda sipariş verilen yemeklerin içerikleri kesinlikle sorgulanmalı. Anaflaksi geçirmemek için çok uyanık olmalı. Bu nedenle yalnızca anne baba değil, çocukla ilgilenen bakıcılar, öğretmenler, anneanne, dede üzere yakınlar, sınıf arkadaşları bilgilendirilmeli. Zira anaflakside her şey aniden ve kısa müddette gerçekleşiyor. Bu önemli duruma karşı hem çok uyanık olmalı hem de süratle hareket edilmeli. Münasebetiyle çocuk bir besin aldıktan sonra apansız tansiyonu düşüp bayılıyorsa bu bir anaflaksidir, nefesi daralıyorsa anaflaksi yaşıyordur, bu tek başına anaflaksidir. Yalnızca döküntü tek başına kıymetlendirilmez. Beraberinde kusma, ishal, baş ağrısı, huzursuzluk ya da ani gelişen bir kalp çarpıntısı üzere belirti varsa tekrar çocuğun anaflaksi geçirdiğini gösterir.”
Prof. Sarıçoban, inek sütü protein alerjilerinin 3 yaş civarında, yumurta alerjilerinin 5 yaşına kadarki periyotta yüzde 80-90’ının düzeldiğini belirterek, “Buğday alerjisi biraz daha az olmakla birlikte çoğunlukla düzelir. Zerzevat ve meyve alerjileri de tekrar düzelme eğilimindedir. Bilhassa pişirmek üzere süreçlerle daha tolere edilebilir hale gelebilir. Fakat kuru yemiş alerjileri ve deniz eserleri için birebir şeyi söylemek çok gerçek olmaz. Yer fıstığı, Antep fıstığı, kaju üzere kuru yemişler ve karides, midye üzere kabuklu deniz eserleri ve balık alerjileri yüzde 90 oranında düzelmemeye eğilim gösterirler. Daha geç ortaya çıkar ve kalıcıdır.” diye konuştu.
AA
