Dünyada bu yıl cinsiyet eşitsizliğini gidermek için kaydedilen ilerleme yüzde 0,3 ile neredeyse durma noktasına gelirken, ilerlemenin bu süratte devam etmesi durumunda global cinsiyet eşitsizliğinin fakat 131 yılda giderilebileceği belirlendi.
Dünya Ekonomik Forumu’nun 146 ülkede “ekonomik iştirak ve fırsat”, “eğitimsel kazanımlar”, “sağlık ve hayatta kalma” ve “siyasi yetkilendirme” olmak üzere 4 temel alanda cinsiyet eşitsizliğinin değişimini ölçtüğü Global Cinsiyet Farkı 2023 Raporu’na nazaran, dünyada cinsiyet eşitsizliğini gidermek için sağlanan ilerlemenin suratı yaşanan çeşitli krizler nedeniyle büyük ölçüde yavaşladı.
Cinsiyet eşitsizliği, geçen yıla nazaran yalnızca yüzde 0,3 kapandı. Bu yavaş ilerlemede, eğitimsel kazanımlarda cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına ait düzgünleşme ana faktör oldu. WEF’in raporu yayımlamaya başladığı 2006’dan beri cinsiyet eşitliğinin sağlanmasında yalnızca yüzde 4,1 güzelleşme kaydedildi.
Dünyada cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesine yönelik ilerlemenin mevcut süratte devam etmesi durumunda bu farkın lakin 2154’te, yani 131 yıl içinde kapanabileceği tespit edildi.
Bu mühlet, ekonomik eşitsizliği kapatmak için 169 yıl, siyasi yetkilendirme alanındaki eşitsizliği kapatmak için ise 162 yıl alabilir.
CİNSİYET EŞİTLİĞİNDE EN YÜKSEK ORAN İZLANDA’DA, EN DÜŞÜK AFGANİSTAN’DA
Dünyada hiçbir ülkede cinsiyet eşitliği yüzde 100 sağlanamamış olsa da İzlanda yüzde 91,2 ile bu bahiste birinci sırada yer aldı ve üst üste 14 yıldır en yüksek oranın görüldüğü ülke oldu.
Bu oran; Norveç’te yüzde 87,9, Finlandiya’da yüzde 86,3, Yeni Zelanda’da yüzde 85,6 ve İsveç’te yüzde 81,5 olarak belirlendi. Almanya’da ise cinsiyet eşitliği oranı yüzde 81,5, Nikaragua’da yüzde 81,1, Namibya’da yüzde 80,2, Litvanya’da yüzde 80 ve Belçika’da yüzde 79,6 oldu. Belçika, birinci defa cinsiyet eşitliğinin en yüksek olduğu 10 ülke ortasına girdi.
Türkiye, yüzde 63,8 ile cinsiyet eşitliğinde 129’uncu sırada yer aldı.
Afganistan yüzde 40 ile cinsiyet eşitliğinin en düşük ölçüldüğü ülke olurken, bunu yüzde 57 ile Çad, Cezayir, İran ve Pakistan izledi.
Bölgesel bazda Avrupa, yüzde 76,3 ile cinsiyet eşitliğinin en yüksek ölçüldüğü bölge olurken, Avrupa’yı, yüzde 75 ile Kuzey Amerika, yüzde 74,3 ile Latin Amerika ve Karayipler, yüzde 69 ile de Avrasya ve Orta Asya izledi.
Sahra Altı Afrika’da bu oran yüzde 68,2, Güney Asya bölgesinde yüzde 63,4 ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da yüzde 62,6 oldu.
İŞ GÜCÜNÜN YÜZDE 41,9’UNU BAYANLAR OLUŞTURUYOR
Dünya çapında bayanlar iş gücüne erkeklere nazaran daha yüksek oranda iştirak sağlamasına rağmen bu yıl global iş gücünün yüzde 41,9’unu bayanlar oluşturdu.
Kadınların kıdemli liderlik konumlarındaki oranı ise yüzde 32,2 ile erkeklere nazaran 10 puan daha düşük.
Öte yandan, liderlik konumlarındaki bayanların hissesi son 8 yıldır yüzde 1 ile daima artış göstermesine rağmen bu ilerleme 2023’te aksine döndü.
Küresel işsizlik oranları açısından da bayanlarda işsizlik oranı yüzde 4,5 ile erkeklerdeki yüzde 4,3 işsizlik oranına nazaran daha yüksek ölçüldü.
KÜRESEL KRİZLERİN YÜKÜ, BAYANLARIN OMZUNDA
WEF Genel Müdürü Saadia Zahidi, rapora ait değerlendirmesinde, cinsiyet eşitliğini sağlamada salgın öncesi düzeye yakın bir güzelleşme sinyali görüldüğünü belirterek, “Buna karşın bayanlar, mevcut hayat maliyeti krizinin ve iş gücü piyasasındaki aksamaların yükünü taşımaya devam ediyor.” tabirini kullandı.
Ekonomik toparlanmanın tüm kısımların yaratıcılığı ve maharetleriyle sağlanabileceğini aktaran Zahidi, “Kadınların ekonomik iştirakinin sağlayacağı fırsatlardaki artış ivmesini kaybetmeyi göze alamayız.” değerlendirmesinde bulundu.
