BIST 100 endeksi, geçtiğimiz pazartesi günü gördüğü 8403 tepe düzeyinden, dünkü kapanışa kadar yüzde 7 bedel kaybederken, Borsa İstanbul yatırımcısı “Düşüş ne kadar sürecek” sorularını sormaya başladı.
Bu akşam açıklanacak Fed’in faiz kararının daha çok dolar kuru ve altın fiyatları üzerinde tesiri olması beklenirken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB), yarın açıklayacağı faiz kararının akabinde Borsa İstanbul’da değerli değişikler yaşanması bekleniyor.
Ağustos ayındaki Para Siyaseti Heyeti (PPK) toplantısında, piyasa beklentilerinin epey üzerine çıkaracak 750 baz puan artıracan TCMB’nin, bu toplantıda da faiz artırım serisine devam etmesine kesin gözüyle bakılırken, piyasaların 500 baz puanlık ortaklaşa beklentisinin gerçekleşmesi halinde borsa yatırımcısını güç günler bekliyor.
“BORSADAKİ YATIRIMIN TL MEVDUATA YÖNELMESİ MUHTEMEL”
Geçtiğimiz aylarda iktisadın başına getirilen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Şimşek’in isteği doğrultusunda TCMB Başkanlığına atanan Hafize Gaye Erkan’ın aylardır verdiği ‘sıkı para politikası’ bildirileri için yılın en kritik toplantısı 21 Eylül’de gerçekleşecek. Ekonomist Atilla Yeşilada, faizlerin yüzde 30’a ya da daha üzerine yükseltilmesi halinde, yeni iktisat modelinden dönüş olmayacağının kesinleşeceğini belirtirken, bu durumun halihazırda rekor kıran mevduat faizlerini daha üst çekeceğini ve borsayı alt üst edeceğini tez etti.
Geçtiğimiz ay prestijiyle ani kur artışını baskılamak için hayata geçirilen Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) sistemini tasfiyeye başlayan Merkez Bankası’nın, bu süreci sağlıklı yürütebilmek ismine bankalara örtülü formda faiz artırma talimatı verdiği sav edilirken, KKM’den dönüşümlü TL mevduat hesaplarına kimi özel bankaların yüzde 54 oranında mevduat faizi verdiği ortaya çıkmıştı.
Açıklanması muhtemelen yeni faiz kararının akabinde büyük bankaların da mevduat faizlerini 45-50 bandına çekecek olması, varlık sahiplerinin borsa riskini bırakıp yatırımlarını mevduat tarafına kaydırmalarına neden olabilir.
Bu bahse dikkat çeken Atilla Yeşilada, yarın açıklanacak kararı “Yılın en değerli PPK’sı” olarak kıymetlendirdi ve şu ikazlarda bulundu:
“BORSADA BALON YARIN PATLAYACAK”
“Eğer yarın Merkez Bankası 500 puan ya da daha fazla faiz artırımı yaparsa borsa yatırımcısı için bir devir kapanmış demektir. Dediğim üzere bu para siyaseti kararlarının iki tesiri var. Birincisi ruhsal, piyasalarda yaratacağı çalkantı. İkincisi ise fizikî. Yani sizin faiziniz hakikaten hane halkının ya da iş dünyasının borçlanmasını yavaşlatıyor mu? Tasarruf arzını yükseltiyor mu? İkinci noktaya gelmedik. Faizler perşembe günü 10 puan artsa da gelmeyeceğiz.
Ancak şayet TCMB yüksek dozda faiz artırımı yaparsa Borsa İstanbul’da çok büyük bir çalkantı yaşarız. Borsa aslında eskisi kadar ucuz değil. Daima söylüyorum bir halka arza 3.5 milyon insan katılmış. Bunun çılgınlık olduğunu kimse görmüyor mu? Burada çok büyük bir balon var. Toplumsal bir manik atak yaşıyoruz.
“BORSADA ACEMİ YATIRIMCI ÇİL YAVRUSU ÜZERE DAĞILACAK”
Buna mani olunması lazım. Şu anda piyasadaki yatırımcıların yüzde 90’ı çaylak ve bunlar birinci şokta kaçacaklar. Biri kaçtığında bütün hepsi kapıya yönelecek. Konutta esasen beklentilerim gerçekleşiyor. İşte konut fiyat endeksine nazaran yıllık fiyatlar yüzde 96 civarında artmış lakin İBB’nin nizamlı olarak yayınladığı bir konut fiyat endeksi var orada İstanbul’daki yıllık fiyat artışları yüzde 68’e düşmüş. Yüzde 68 artış demek enflasyon ile başa baş kalmışlar demek.