Editör: Erkavim Yıldırım
Prof. Dr.Murat Songu boğaz yanmasıyla ilgili şunları açıkladı:
“Özellikle antibiyotik tedavisi gerektiren bakteri kaynaklı hastalıklarda boğaz yanması; yüksek ateş, kulak ağrısı, boğaz şişliği, ağız kokusu ve geniz akıntısı üzere belirtilerle birlikte gözlemlenir.
Enfeksiyon hastalıklarının yanı sıra, mide ve boğaz yanması da birbiriyle bağlı olduğundan, kimi mide rahatsızlıkları da mide yanmasına sebep olabilir. Bilhassa mide reflüsünün en yaygın görülen belirtileri ortasında boğaz yanması yer da yer alır.”
BOĞAZ YANMASI NASIL GÜZELLEŞTİRİLİR?
Boğaz yanması, eşlik ettiği hastalığa nazaran tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Yanmanın altında yatan hastalık tedavi edildiğinde boğaz yanmasının da geçeceği söylenebilir. Bu manada öncelikle yanmanın nedeninin tespit edilmesi gerekir. Boğaz yanmasının nedeni çoğunlukla bakteri yahut virüs kaynaklı enfeksiyon hastalıklarıdır. Bakteri kaynaklı enfeksiyonların tedavisinde genel olarak antibiyotik ve penisilin tedavisi uygulanır. Bilhassa kronik hale gelen durumlarda ilaç tedavisi büyük değer taşır.
Bununla birlikte, viral enfeksiyonlar başta olmak üzere çevresel faktörlere ve beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak gelişen boğaz yanmasında antibiyotik tedavisi uygulanması tavsiye edilmez. Bu durumda, yanma hissine neden olan hastalığın tedavisinde daha çok konutta doğal tedavi metotları uygulanabilir. Birebir vakitte, hastanın hayat şeklinde yapacağı değişiklikler de hayli değerlidir.
Özellikle sigara ve tütün eserlerinin kullanımından kaynaklanan boğaz yanmasında sigaranın azaltılması yahut büsbütün bırakılması önerilir. Tıpkı biçimde, rastgele bir yiyecek ya da içeceğin çok tüketimine bağlı olarak gelişen boğaz yanması hadiselerinde da yeme sisteminde yapılacak değişiklik tedavi için kâfi olacaktır.
Bazı durumlarda ise boğaz yanması alerjik tepkilere bağlı olarak ortaya çıkar. Bilhassa alerjik rinite neden olan faktörün bulunması için hastanede alerji testi yapılması gerekir. Alerjinin nedeni tespit edildikten sonra, hastanın bu alerjenle teması kesilerek çarçabuk boğaz yanmasının önüne geçilebilir.
BOĞAZ YANMASI NEDENLERİ NELERDİR?
Boğaz bölgesinde günlük hayatı olumsuz istikamette etkileyen ve rahatsızlık veren yanma hissi, üstte da belirtildiği üzere pek çok hastalığa bağlı olarak ortaya çıkabilir. Virüs ve bakteri kaynaklı enfeksiyon hastalıklarının yanı sıra, öteki hastalıklar da boğaz yanmasına sebep olabilir. Boğaz yanmasına sebep olan rahatsızlıklar şu biçimdedir:
Soğuk algınlığı
Zatürre
Bronşit
Larenjit
Gastroözofageal reflü (GÖRH)
Alerjik rinit
Farenjit
Bademcik iltihabı
Grip
Özofajit
Tonsilit (Bademcik iltihabı)
Sinüzit
Alerjik reaksiyonlar
Yanan ağız sendromu
Üst teneffüs yolu enfeksiyonu hastalıkları, akciğer, bronşlar, nefes borusu ve boğazı olumsuz tarafta tesirler. Bu hastalıklarda, boğaz ağrısı ve şişlikle birlikte en sık görülen belirtilerden birisi de boğaz yanmasıdır. Enfeksiyon, boğazın tahriş olmasına ve hasebiyle yanma hissine neden olur.
Farenjit, boğazda yanma belirtisiyle kendini gösteren hastalıkların başında yer alır. Yutak iltihabı manasına gelen farenjit, bilhassa hava sıcaklığının düşük olduğu kış aylarında daha sık görülen bir rahatsızlıktır. Soğuk havalarda bağışıklık sistemi zayıflar ve buna bağlı olarak enfeksiyon hastalıklarının görülme sıklığı artar. Bu hastalıklardan biri olan farenjit, akut ve kronik olarak ikiye ayrılır. Farenjit, virüs yahut bakteri kaynaklı olabilir.
Bademcik iltihaplanması olarak da bilinen tonsilit, birden fazla vakit farenjitle birlikte ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Genel manada viral enfeksiyon hastalıkları ortasında sayılan tonsilit nadiren de olsa bakteri kaynaklı olabilir. Tonsilit de farenjit üzere akut ya da kronik seyreder. Yemek borusu iltihabı olarak isimlendirilen özofajitte ise göğüs ağrısına boğaz yanması eşlik eder.
Boğaz yanması, tıpkı vakitte gastroözofageal reflünün en yaygın görülen belirtilerinden biridir. Bu hastalıkta midede bulunan asit ve mukus yemek borusundan üst çıkar ve daha sonrasında tekrar mideye döner. Bu asidin daima olarak boğaza temas etmesi sonucu boğaz tahriş olur ve bu durum da boğaz yanmasına neden olabilir. Reflünün nedenleri ortasında çok kilo, çok baharatlı besinler ve kafeinli içecekler tüketmek, çok yağlı beslenmek, çok çikolata tüketmek ve hamilelik üzere nedenler bulunur.
Özellikle bahar aylarında görülen alerjik rinit ise polene bağlı olarak ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Polenler nedeniyle burun içinde bulunan mukoza iltihaplanabilir ya da mukozada ödem oluşumu görülebilir. Burun akıntısı ve tıkanıklığıyla birlikte, boğaz yanması alerjik rinitin en sık görülen belirtileri ortasında yer alır.
Bu hastalıkların yanı sıra birtakım diğer nedenlere bağlı olarak da boğaz yanması görülebilir. Bu nedenler şu haldedir:
Gün içerisinde uzun mühlet boyunca yüksek sesle konuşmak
Sigara ve tütün eserleri kullanmak
Çok soğuk ya da çok sıcak yiyecek-içecek tüketmek
Aşırı baharat tüketmek
Hamilelik
Uzun mühlet boyunca kâfi nemin olmadığı ortamlarda bulunmak
Aşırı ölçüde alkol tüketmek
Özelikle boğazda tahrişe neden olan tütün eserleri ve elektronik sigara boğaz yanması rahatsızlığına neden olan unsurlar ortasında yer alır. Sigara içerken boğaz yanması ise genel olarak yüksek nikotin düzeyine bağlı olarak ortaya çıkar. Çoklukla öksürükle birlikte görülen boğaz yanması, sigara kullanan şahıslarda az su tüketimine bağlı olarak da görülebilir.
BOĞAZ YANMASINA NE ÂLÂ GELİR?
Boğaz yanması, altında yatan hastalığa nazaran tedavisi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Bakteri kaynaklı boğaz yanmasında birden fazla durumda antibiyotik tedavisi gerekse de viral enfeksiyon yahut çevresel faktörlere bağlı olarak görülen boğaz yanması hadiselerinde meskende uygulanabilecek doğal tedavi yollarıyla güzelleşme sağlanabilir.
Boğaz yanmasıyla birlikte en sık görülen belirtiler, öksürük ve boğazda ağrıdır. Boğaz yanması ve öksürüğe düzgün gelen meskende uygulanabilecek doğal tedavi sistemleri şu formda sıralanabilir:
Tuzlu suyla gargara yapmak
Çok sıcak ve soğuk içeceklerden uzak durmak
Aşırı acı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmak
Nane, papatya, zencefil, ıhlamur üzere bitki çayları tüketmek
Tuzlu suyla gargara tıpkı vakitte kustuktan sonra boğaz yanması görülen durumlarda da uygulanabilen bir prosedürdür.
Reflü nedeniyle ortaya çıkan boğaz yanması için yapılabilecekler ise şu biçimdedir:
Çok yağlı yiyeceklerden uzak durmak
Kafein içeren kola ve kahveden uzak durmak
Yatarken yastığı yüksek durumda konumlandırmak
Vücudu çok sıkan kıyafetler giymemek
GEBELİKTE BOĞAZ YANMASI
Gebelikte boğaz yanması, gebe bayanlarda sıklıkla karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Hamileliğe bağlı olarak görülen beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler sindirim sistemini etkileyerek bağırsak ve mide hareketlerinde değişikliklere sebep olur. Buna bağlı olarak ortaya çıkan mide yanması ise birçok durumda yemek borusu ve boğazın tahriş olmasına, münasebetiyle boğazda yanmaya neden olur.
Özellikle hamileliğin son periyotlarında midede artan baskı nedeniyle, mide asidi ve gastrik sıvılar yemek borusundan üst çıkabilir. Birtakım hadiselerde, bu durum, reflü başlangıcının bir habercisi olabilirken, kimi durumlarda ise bu durumun çocuk doğduktan sonra ortadan kalktığı söylenebilir.
Hamilelikte boğaz yanması hormon değişimlerine bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Hamilelikte görülen hormon değişimleri, beslenme alışkanlıklarında da birtakım değişikliklere neden olur. Bu bağlamda, gün içerisinde fazla ölçüde çikolata tüketmek; çok baharatlı, tuzlu, acı ve yağlı yiyecekler tüketmek ve tek öğünde çok fazla yemek yemek üzere durumlar boğaz yanmasına sebep olabilir. Ayrıyeten, gebe bayanlarda sabahları boğaz yanması görülmesi de yaygın bir durumdur.
Hamileliğin sebep olduğu hormonal değişiklikler, anne adaylarının ruh halini de tesirler. Buna bağlı olarak ortaya çıkabilecek gerilim ve depresyon üzere duygu-durum bozuklukları da dolaylı yoldan boğaz yanmasına sebep olabilir.
