Çin’in doğusundaki Anhui eyaletinde bulunan Hualongdong isimli bir mağarada hafriyat çalışmaları yürüten bilim insanları, günümüzden yaklaşık 300 bin yıl öncesine ilişkin 16 kişinin kalıntılarını ortaya çıkardı.
Gazete Duvar’dan Tarkan Tufan’ın Nature mecmuasından çevirdiği habere nazaran, kelam konusu kalıntılar ortasında bulunan kesimlerden birkaçının 12 ilâ 13 yaşındaki bir çocuğun kafatasına ilişkin olduğu tespit edildi.
KAFATASI BİRİNCİ KEZ 2019’DA KEŞFEDİLDİ
Çin’in başşehri Pekin’deki Omurgalı Paleontolojisi ve Paleoantropoloji Enstitüsü’nden paleoantropolog Xiujie Wu ve meslektaşları, kafatasını birinci kere 2019’da keşfetti. Öte yandan, 2020’de mağarada bulunan hayvan kemiklerini içeren kalıntıları incelerken, birebir kafatasının farklı bir modülü olabilecek bir alt çene kemiğinin bir kısmını tespit ettiler.
Keşif, Hualongdong toplumunun insan soy ağacında nereye denk geldiğinin daha detaylı bir biçimde incelenmesini sağladı. Alt çene, hem çağdaş hem de arkaik özelliklerin bir karışımını içeriyor. Örneğin, çene çizgisi boyunca uzanan kemik kalın bir yapıya sahip ve bu, Homo erectus üzere en eski insan çeşitleriyle ortak bir özellik.
Bununla birlikte, bu alt çene, varlığı Homo sapiens’in öne çıkan özelliklerinden biri olan gerçek bir çene ekleminden mahrum. Ayrıyeten alt çenenin üst çeneyle birleşen kısmı, arkaik insansılarınkinden daha ince ve çağdaş insanlarınkine daha fazla benziyor.
ALT ÇENE 83 ÇENE KEMİĞİYLE KARŞILAŞTIRILDI
Yapılan inceleme, günümüzden yaklaşık 12 bin yıl evvel, son Buz Devri’nin sona ermesinden evvel yaklaşık 800 bin yıl boyunca süren bir periyot olan ‘Orta ve Geç Pleistosen’ devrinde, bu bölgede hangi antik insan cinsinin yaşadığına dair gizemi derinleştirdi. Yeni keşfedilen alt çene kemiğinin öbür 83 çene kemiğiyle dijital karşılaştırması, antik ve çağdaş anatomik özellikleri içeren garip bir karışımın varlığını ortaya çıkardı. Wu ve meslektaşları, 40 bin yıl öncesine dek Avrasya’da yaşayan Neandertallerden (Homo neanderthalensis), dünyanın dört bir yanına dağılan H. sapiens’ten ve 1,9 milyon ilâ 250 bin yıl öncesine kadar erişim arası Doğu Afrika’dan Endonezya’nın Güneydoğu Asya adalarına dek uzanan bir cins olan H. erectus’tan seçilen yavru ve yetişkinlerin kemiklerini kullandı.
Wu, çene kemiğinin H. sapiens’i andıran özelliklerinin, onu, 160 bin yıllık Tibetli bir Denisovanınkiler de dahil olmak üzere, Orta Pleistosen devrinde yaşayan öteki insansılardan ve ‘Pekin İnsanı’ diye bilinen yaklaşık 770 bin yıllık kalıntılardan farklı kıldığını tabir etti. Wu, Hualongdong toplumunun, daha evvel bilinmeyen bir kökeni ya da erken H. sapiens’in yakın bir akrabasını temsil edebileceğini de kelamlarına ekledi. Buna rağmen, çağdaş insanların Asya’daki köklerden türediği fikri pek de kabul görmüyor. Günümüzden 230 bin yıl öncesine ilişkin en eski H. sapiens fosilleri, bugünkü Etiyopya’da keşfedildi.
KAFA KARIŞTIRAN BİR TABLO
Çin’in Jinan kentindeki Shandong Üniversitesi’nden paleoantropolog Yameng Zhang, Pleistosen periyodunda doğu Asya’daki insan mevcudiyetine dair tablonun baş karıştırıcı olduğunu belirtti. Birçok tarih öncesi insansı cinsinin, günümüzden yaklaşık 800 bin ilâ 126 bin yıl evvel yaşanan Orta Pleistosen devrinde Doğu Asya’da yaşamış olduğu söz edilirken, bu tiplerden rastgele birinin çağdaş insanların atası olup olmadığı bilinmiyor; çünkü onlar da tıpkı Neandertaller ve Denisovalılar üzere öylece yok olup gitmiş olabilirler.
İspanya’nın Burgos kentinde bulunan İnsan Evrimi Ulusal Araştırma Merkezi’nde paleoantropolog ve Hualongdong’daki bulguları duyuran grubun bir modülü olan María Martinón-Torres, Hualongdong’da keşfedilen alt çene kemiğinde saptanan antik ve çağdaş özelliklerin karışımının, 2000’li yılların başında Fas’taki Jebel Irhoud isimli arkeolojik hafriyat alanında keşfedilen bulguları andırdığını lisana getirdi.
Birkaç kafatası kesimi ve neredeyse bütün haldeki bir alt çene kemiğini kapsayan Jebel Irhoud kalıntıları, yaklaşık olarak Hualongdong’da bulunan kalıntılarla tıpkı yaşta ve H. sapiens’i de içeren evrimsel soyun en eski üyelerinden birine ilişkin olduğu düşünülüyor. Torres “Hualongdong toplumunun insan soy ağacında işgal ettiği kesin yeri anlamak için daha fazla fosil ve araştırma gerekiyor” diye konuştu. Bilim insanı, kemiklerden elde edilen tarih öncesi proteinlerin, Hualongdong toplumunun çağdaş beşerlerle ve daha arkaik tiplerle hangi temaslara sahip olduğunu daha fazla aydınlatabileceğini kelamlarına ekledi.
