Editör: Erkavim Yıldırım
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Hulusi Keçeci, birinci vakitlerde ünlü beyzbol oyuncusu Lou Gehring’e teşhis konulması nedeniyle onun ismiyle anılan hastalığın daha sonra tıbbi terminolojide Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) tanımlaması ile kullanılmaya başlandığını söyledi.
ALS’nin beyin ve omurilikteki kas denetiminden sorumlu motor nöron denilen hücrelerin ilerleyici tahribatı ile seyreden bir hastalık olduğunu söz eden Prof. Dr. Hulusi Keçeci, “Hastalık ekseriyetle kaslarda seğirme ve güçsüzlük ile başlar, ilerleyici olduğunda vakitle kas sistemi tutularak ağır kas erimelerine birçok klinik bulgunun ortaya çıkmasına neden olur. Hastalar ortasında bu tutuluş bölgesi ve zamansal ilerleyiş de farklılıklar gösterebilir” diye konuştu.
ALS (Amyotrofik Lateral Skleroz) hastalığının, beyin ve omurilikteki kas denetiminden sorumlu motor nöron denilen hücrelerin ilerleyici tahribatı ile seyreden bir hastalık olduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Hulusi Keçeci, “Bu tahribatın nedeni tam olarak bilinmez, fakat suçlanan birtakım faktörler vardır. Hastaların yüzde 5-10 kadarı kalıtsal olabilir, erkeklerde biraz daha yüksek oranda görülür. Ekseriyetle 55-70 yaşlarında ortaya çıkar, sigara bir risk faktörü olarak görülür. Çevresel faktörlerden toksinlere, metallere ve kimyasallara maruz kalmanın riski artırdığı düşünülür” dedi.
GÖZ ARKASI EDİLMEMESİ GEREKEN BELİRTİLER NELER
Prof. Dr. Hulusi Keçeci, hastalıkta çoklukla görülen klinik bulguları şöyle sıraladı:
“Çiğneme zahmeti,
Solunum zahmeti,
Kaslarda seğirmeler ve kramplar,
Uygunsuz ağlama- gülme atakları.
Günlük aktivitelerde zorlanma,
Yürümede zorlanma, bazen düşmeler,
Bacaklarda diz ve ayak kaslarında güçsüzlük,
El kaslarında güçsüzlük ve beceriksizlik,
Konuşmada zahmet,
Yutma zahmeti,”
DÜŞÜNSEL ANORMALLİKLER GÖRÜLEBİLİR
İleri periyotlarda düşünsel ve davranışsal anormallikler görülebileceğini de lisana getiren Prof. Dr. Keçeci, hastalarda mesane ve bağırsak sisteminde tutulum olmadığını ve duyu sisteminin olağan olduğunu belirtti.
HANGİ YAŞLARDA ORTAYA ÇIKAR
Hastalığın temel olarak beyinden kaslara verilen elektriki komutun omuriliğin ön kısmında yer alan motor nöronlarının tahribatı nedeniyle fonksiyonunu yerine getirememesine dayandığını söz eden Prof. Dr. Keçeci, şu bilgileri paylaştı:
“Kaslar bu komuttan mahrum kaldıklarında beyin tarafından denetim edilemezler ve kullanılamadıklarında kas erimesi gerçekleşir. Bu tahribatın nedeni tam olarak bilinmez, lakin suçlanan kimi faktörler vardır. Hastaların yüzde 5-10 kadarı kalıtsal olabilir, erkeklerde biraz daha yüksek oranda görülür. Ekseriyetle 55-70 yaşlarında ortaya çıkar, sigara bir risk faktörü olarak görülür. Çevresel faktörler toksinlere, metallere ve kimyasallara maruz kalmanın riski artırdığı düşünülür” açıklamasında bulundu.
SEĞİRME…
Ayırıcı teşhis koymanın ALS hastalığında son derece değerli olduğunun altını çizen Prof. Dr. Hulusi Keçeci, “Başka hastalıklarla bilhassa tedavi talihi yüksek olan hastalıklardan ayırt etmek gerekir. Her yıl 50 bin beşerde 1 oranında görülen az bir hastalıktır. Lakin bilhassa seğirme sık rastlanan bir durum olduğundan, bu bireyler ALS tasası taşırlar, bu telaş nörolojik muayene ve EMG incelemesi ile giderilebilir” sözlerini kullandı.
TEDAVİSİ VAR MI?
Hastalığın tam bir tedavisi olmadığını söyleyen Prof. Dr. Hulusi Keçeci “Ancak hastalığı yavaşlatan tedaviler mevcuttur. Bunun yanı sıra hastaların şikâyetlerine yönelik dayanak tedavileri ehemmiyet kazanmaktadır. Fizik tedavi, beslenme takviyesi ve teneffüs takviyesi hastaların konforunu artırmada ve ömür müddetlerini uzatma da etkilidir” diyerek açıklamalarını sonlandırdı.
